برخواسته از گور

آنتلوپ‌ها زمانی در کل شمال آفریقا پراکنده بودند، اما ما آن‌ها را تا حد انقراض در سال 1990 در زیستگاه‌های طبیعی‌شان شکار کردیم. از آن زمان این گونه در اسارت در امارات متحده عربی، آمریکا، اروپا و استرالیا زنده نگاه داشته شد. همچنین چند صد از این آنتلوپ‌ها هم در محوطه‌های فنس کشی شده در شمال آفریقا رها شدند. برای آزمایش این‌که آیا این گونه می‌تواند در طبیعت بار دیگر به زندگی‌اش ادامه دهد یا نه، تعداد 23 عدد از این گونه به یک محوطه دورافتاده در چاد برده و رها شدند. حالا نتایج اولیه موفقیت آمیز بوده وباعث شده تا 23 تای دیگرهم در همان منطقه به طبیعت رها شوند.

گردن‌بندهای جی‌پی‌اس به گردن این حیوانات بسته شده تا حرکات آن‌ها به طورمرتب پایش شود. «جارد استاباک» از موسسه حفاظت بیولوژیک و باغ وحش ملی اسمیتسونین در واشنگتن می‌گوید:« تا اینجا این حیوانات سالم و سرحال هستند». او که بخشی از این پروژه است ادامه می‌دهد:« به نظر می‌رسد آن‌ها به خوبی با طبیعت منطقه سازگار شده‌اند».

نخستین بچه در طبیعت

بررسی‌ها نشان می‌دهد برخی از غزال‌های رها شده در طبیعت حامله هستند و نخستین بچه‌های جدید بعد از انقراض دوباره در طبیعت متولد خواهند شد. استاباک می‌گوید:« آن‌ها بسیار سرحال و سالم هستند و این امیدوار کننده است». حالا قدم بعدی این است که ببینیم که آیا این غزال‌ها می‌توانند در طبیعت بچه‌های سالم به دنیا بیاورند یا نه. این غزال‌ها به منطقه «اوادی ریم- اوادی آچیم» که یک منطقه حفاظت در مرکز چاد است رها شده‌اند که قبلا یکی از آخرین پناه‌گاه‌های این حیوان بوده است. پیش از این در دهه 60 میلادی 40 تا 50 غزال از این منطقه نجات یافتند و تصور می‌شود که همه غزال‌های بازمانده از نوادگان آن‌ها هستند.

هرچند این غزال‌ها همه از گروه کوچکی شکل گرفته‌اند، اما تنوع ژنتیکی آن‌ها رو به گسترش است چون در مناطق مختلفی در جهان نگهداری شده‌اند و همین باعث ایجاد تنوع ژنتیکی در آن‌ها شده است.باز معرفی این غزال‌ها به طبیعت نسبت به دیگر حیوانات کمتر چالش برانگیز است. یک دلیلش این است که آن‌ها علف می‌خورند و نیاز ندارند تا برای غذایشان یاد بگیرند شکار کنند. دلیل دیگرش هم این است که دشمنان طبیعی این حیوان در طبیعت یعنی شیر و یوزپلنگ در منطقه منقرض شده‌اند. همین‌طور شکار دیگر نمی‌تواند یک مسئله مهم باشد، چون جوامع محلی بابت حضور دوباره این حیوان هیجان‌زده هستند و می‌خواهند از حیوان محافظت کنند. این موفقیت می‌تواند، الگوی مناسبی برای دیگر حیواناتی باشد که در طبیعت منقرض شده‌اند، اما در اسارت زنده مانده‌اند.

علی رنجبران/ روزنامه نگار علم

No tags for this post.