دکتر «جنیفر جانسون» از دانشگاه ایالیت اوهایو و نویسنده ارشد این تحقیق که نتایجش در نشست انجمن ستارهشناسان آمریکا ارائه شده است میگوید:« این یکی از بزرگترین داستانهای مورد علاقه انسان است که ما حالا توانستهایم فراوانی عناصر اصلی که در بدن انسان یافت میشوند را در سراسر صدها هزار ستاره کهکشان راه شیری نشان دهیم». او ادامه میدهد:« این کشف به ما اجازه میدهد تا مرزی برای زمانی در نظر بگیریم، که کهشکان ما عناصر لازم برای توسعه حیات را داشته است». دکتر «جوناتان برد» نویسنده همکار این مقاله از دانشگاه وندربیلت اضافه میکند:« این اطلاعات به درد گسترش فهم ما از تکامل کیهان میخورد، همینطور که جزئیات بیشتری از تکامل کهشان ما شبیهسازی میشوند، اطلاعات پیچیدهتری برای مقایسه نیاز است».
« استن هسلگوییست» از دانشگاه نیو مکزیکو و دیگر نویسنده همکاری این مقاله میگوید:« برای نخستین بار ما میتوانیم توزیع عناصر در سراسر کهکشان را شیری را مطالعه کنیم. عناصری که ما اندازهگیری کردیم شامل آنهایی است که تقریبا 97درصد وزن بدن ما را نشکیل میدهند».
این نتایج جدید از فهرستی از 150 هزار ستاره میآید که برای هر ستاره شامل تقریبا حدود دو جین عنصر اصلی است. این فهرست شامل همه عناصر موسوم به CHNOPS یا کربن، هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن، فسفر و گوگرد است که به عنوان سنگبناهای اولیه حیات شناخته میشوند. محققان این مشاهده را با استفاده از طیفنگار APOGEE که روز تلسکوپ 2و5 متری بنیاد اسولان مستقر است انجام دادهاند. APOGEE نور را در طیف نزدیک به مادون قرمز جمعآوری کرده و با طیف نگاری عناصری که نور از آنها تابیده شدهاست را مشخص کردند.این فهرست جدید همینحالا به ستارهشناسان کمک میکند که تاریخچه و ساختار کهشان ما را درک کنند، اما همچنین این فهرست به طور آشکاری ارتباط انسان با آسمانها را هم مشخص میکند. به نظر میرسد همانطور که ستارهشناس مشهور «کارل سیگان» زمانی گفته بود « ما از غبار کهکشانی ساخته شدهایم». بسیاری از اتمهایی که بدن ما از آنها ساخته شده است، در نقاط دوردست و گذشته ستارهها وجود دارند و آن اتمها یک مهاجرت طولانی از آن ستارههای باستانی به بدن ما انجام دادهاند.
درحالیکه 65 درصد وزن بدن انسان را اکسیژن تشکیل داده است این عنصر تقریبا 1 درصد وزن عناصر اندازهگیری شده در فضا را به خودش اختصاص میدهد. ستارهها بیشتر از هیدروژن و مقادیر اندکی از عناصر سنگینتر مثل هیدروژن ساخته شدهاند که در طیف نگاری قابل تشخیص هستند. با این نتیجه جدید محققان مقادیر بیشتری از این عنصر سنگین را در بخشهای مرکزی کهشمانی راه شیری پیدا کردهاند. ستارهها در بخشهای مرکزی کهکشانها بسیار قدیمیتر هستند، این به این معنی است که مقادیر عناصر حیات ابتدا در بخشهای مرکزی کهکشان و سپس در بخشهای بیرونی سنتز شدهاند.
ستارهشناسان میگویند:« بسیار هیجانانگیز است که بتوانیم تاثیر ترکیبات بخش های مرکزی کهکشانها را بر جایی که حیات در ان بروز کردهاست دریابیم». به دلیل فرآیندی که در تشکیل هر عنصر دخیل است، در یک ستاره خاص رخ داده و با روند متفاوتی ادامه پیدا میکند، این عناصر با الگوی خاصی در این فهرست مشخص شدهاند. این به این معنی است که کار جدید نشان میدهد که عناصر حیات هر کدام از کجا پیدایشان شده است.
علی رنجبران/ روزنامه نگار علم
No tags for this post.