محمدجواد صدری‌مهر، دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در ساماندهی و توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری در گفت‌و‌گو با خبرنگار مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست‌جمهوری با اشاره به ساماندهی و حمایت از ایجاد و توسعه زیرساختهای موردنیاز زیستبوم نوآوری در سال 1402، بیان کرد: اسناد راهبردی توسعه زیستبوم نوآوری در قالب تدوین و ابلاغ پنج دستورالعمل زیرساخت های زیست بوم نوآوری شامل کارخانههای نوآوری، مراکز نوآوری، فضاهای کار اشتراکی نوآوری، شتابدهنده‌های نوآوری و مراکز هم‌آفرینی انجام شده است.
وی درخصوص تدوین شاخص‌های ارزیابی جهت اعتباربخشی به فعالیتهای زیرساختهای زیستبوم نوآوری، عنوان کرد: در مجموع، تعدادی گواهینامه تایید صلاحیت برای کارخانههای نوآوری، مراکز نوآوری و شتابدهنده‌های نوآوری صادر شده و بسته های حمایتی ویژه این زیرساختهای زیست بوم نوآوری نیز تدوین شده است.
صدری‌مهر خاطرنشان کرد: ایجاد امکان دانش بنیان شدن زیرساختهای زیستبوم نوآوری و درج آنها در دسته‌بندی فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان، حمایت از ایجاد و توسعه مراکز نوآوری در قالب 21 توافقنامه به متراژ 35 هزار و 400 مترمربع ، پیگیری تکمیل 56 پروژه مرکز نوآوری در دست اجرا (انتقالی از سنوات قبل) به متراژ 136 هزار و 305 مترمربع، حمایت از ایجاد و توسعه کارخانه های نوآوری در قالب چهار توافقنامه به متراژ 21 هزار مترمربع، پیگیری تکمیل هفت پروژه کارخانه نوآوری در دست اجرا (انتقالی از سنوات قبل) به متراژ 33 هزار مترمربع نیز از دیگر اقداماتی است که در سال 1402 انجام شده است.
حمایت از شکل‌گیری مراکز هم‌آفرینی
به گفته دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در ساماندهی و توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری در راستای اجرایی سازی دستورالعمل ایجاد، توسعه فعالیت و اعتبار بخشی به مراکز هم‌آفرینی، توسعه نخستین مراکز هم‌آفرینی در پنج حوزه سلامت، نساجی، پلیمر، صنایع غذایی و هوش مصنوعی در سال 1402 انجام شد.
وی اذعان کرد: ایجاد یک فضای تعاملی با اشتراکگذاری ظرفیت‌ها و قابلیتها مانند منابع، سرمایه‌گذاری، فناوری، خط تولید، تأمین‌کنندگان و توزیع‌کنندگان، هم‌افزایی در راستای کاهش هزینه عملیاتی شکل گیری و تولید محصولات و خدمات جدید و تقاضا‌محور، کمک به شکل گیری و توسعه محصولات و خدمات جدید مورد نیاز شرکت با سرعت بالاتر و ریسک کمتر و به اشتراکگذاری ظرفیت‌های مازاد و بدون استفاده خط تولید شرکت جهت توسعه محصولات و خدمات جدید از اهداف این مراکز هستند.
صدری‌مهر در ادامه به شکل‌گیری «مرکز هم‌آفرینی صنایع غذایی» توسط شرکت احیا نان ایرانیان، «مرکز هم‌آفرینی پلیمر، پلاستیک و کامپوزیت» توسط شرکت پاکان پلاستکار، «مرکز هم آفرینی صنایع نساجی» توسط شرکت تعاونی سیرنگ، «مرکز هم آفرینی فناوری های سلامت محور» توسط شرکت فن‌آفرینان و راه آفرینان کسب و کار پردیس و «مرکز هم آفرینی کاربرد هوش مصنوعی در دوربین های مداربسته» توسط شرکت هوش سیستم گیل در این راستا اشاره کرد.
توسعه زیستبوم نوآوری در استان یزد
صدری مهر با بیان اینکه در راستا توسعه زیستبوم نوآوری در استانها، شناسایی مزیتها و ظرفیت‌های فناورانه و صنعتی به منظور توسعه زیرساختهای نوآوری در استان یزد، بسته پیشنهادی توسعه زیرساخت در قالب توافق نامه معاونت و استانداری مذکور تدوین شده است، گفت: طی اجراییسازی توافقنامه همکاری مشترک فیمابین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان با استانداری یزد و با توجه به مسئولیت محوله به این دفتر در خصوص این استان، جلسات شورای راهبری با حضور نمایندگان استان و همچنین نمایندگان معاونت برگزار و برنامه های توسعه زیست بوم بررسی و مصوب شده است.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در خصوص این توافقنامه، عنوان کرد: تعداد 18 طرح در جلسات برگزار شده مصوب و با تخمین برآورد هزینه‌ای بالغ بر هزار و 453 میلیارد تومان در حال اجرا می باشد.
توانمندسازی، مهارت افزایی و انتقال تجربه بازیگران زیستبوم نوآوری کشور
وی در ادامه ضمن اشاره به نیازسنجی و هماهنگی جهت برگزاری دوره‌های آموزشی و مهارتهای پایهای کسب و کار، گفت: جهت توانمندسازی کارشناسان و راهبران فعال در زیستبوم نوآوری اعم از مراکز نوآوری، پارک‌های علم و فناوری، کارخانههای نوآوری، شتابدهندهها و صندوق های پژوهش و فناوری در قالب 40 عنوان دوره آموزشی بر اساس استانداردهای جدید مهارتی با هدف رفع نیاز زیرساختهای زیستبوم نوآوری، شاهد برگزاری رویداد ویژه توانمندسازی مدیران حوزه فناوری و نوآوری کشور در سال 1402 بودیم.
دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در ساماندهی و توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری در ادامه یادآور شد: در دفتر توسعه زیرساختهای زیستبوم نوآوری از برگزاری رویدادها و نمایشگاه‌هایی از جمله برگزاری هفدهمین جشنواره ملی شیخ بهایی با همکاری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان و نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های طرحهای فناورانه و رویدادهای تخصصی ربع رشیدی با عنوان رینوتکس 2023 نیز حمایت شد.
توسعه تعاملات و همکاریها با شبکه‌سازی زیرساختهای زیستبوم نوآوری
به گفته صدری‌مهر، در سال 1402، دو نشست ویژه کارخانههای نوآوری و دو نشست ویژه شتابدهندهها و ایجاد انجمن صنفی کارفرمایی در حوزه شتابدهی کسب و کارهای فناورانه و نوآورانه و ایجاد شورای کارخانههای نوآوری کشور جهت توسعه و ترویج نوآوری و کسب و کارهای فناورانه و دانشبنیان در سطح کشور نیز برگزار شد.
ایجاد سامانه پایش زیرساختهای زیستبوم نوآوری
وی ضمن اشاره به طراحی سامانه پایش زیرساختهای زیست بوم نوآوری، گفت: ارائه شناسنامه برای زیرساختهای زیستبوم نوآوری شامل (مراکز نوآوری، مراکز رشد واحدهای فناوری، شتابدهندهها، فضاهای کار اشتراکی، کارخانه نوآوری، مراکز هم‌آفرینی، پارک‌های علم و فناوری و شهرک‌های صنعتی) در بستر سامانه برای متقاضیان استفاده از خدمات زیرساخت نوآوری کشور، درخواست گواهی صلاحیت از طریق سامانه برای زیرساختهای زیستبوم نوآوری شامل مراکز شتابدهی، کارخانههای نوآوری، فضاهای کار اشتراکی، مراکز هم‌آفرینی و مراکز نوآوری ، پایش و ارزیابی زیرساختهای زیستبوم نوآوری کشور، ارائه اطلاعات فضاهای خالی در زیست بوم و ارائه خدمات جستجو و درخواست استقرار برای متقاضیان، امکان به اشتراکگذاری زیرساخت آزمایشگاهی و صنعتی مازاد در زیست بوم و ارائه خدمات هم آفرینی و تجمیع اطلاعات زیرساخت‌ها و نمایش اطلس زیرساختهای زیستبوم نوآوری کشور از جمله اهداف و کارکردهای سامانه پایش زیرساختهای زیستبوم نوآوری است.
توسعه زیستبوم نوآوری شرکتی
دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در ساماندهی و توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری در خصوص تقویت و توسعه زیستبوم نوآوری کشور به منظور ساماندهی و حمایت هدفمند از نهادهای مستعد در شکل‌گیری و توسعه کسب وکارهای فناور، نوآور و دانش بنیان، اظهار کرد: پروژه توسعه زیست بوم نوآوری شرکتی در 20 شرکت منتخب بزرگ با همکاری پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف در حال انجام است.
وی ادامه داد: این طرح با هدف افزایش رقابت‌پذیری و نوآوری در صنایع بزرگ و تسریع در رشد زیستبوم شرکتی، توسعه و ارتقا زیستبوم نوآوری در شرکتهای بزرگ در کشور اجرا می‌شود و با تمرکز بر زیستبوم شرکتی مجموعه های بزرگ، ظرفیت‌ها و قوانین مرتبط به ویژه قانون جهش تولید دانشبنیان برای هریک از شرکتهای هدف، استخراج و با در نظر گرفتن رویکرد توسعه نوآوری به شرکت پیشنهاد شده است.
صدری‌مهر ضمن اشاره به دستاوردهای این طرح، بیان کرد: ایجاد زیست‌بومی جهت خلق فرصت‌های جدید و شکوفایی نوآوری، رسوخ فناوری در صنعت با بهره گیری از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان و فناور و تسهیل رشد اقتصاد دانشبنیان و ایجاد الگوهای موفق و بهره‌برداری از مزیت‌های رقابتی بازار نیز از جمله دستاوردهای این طرح است.
توسعه زیستبوم اشتغال دانشبنیان
دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در ساماندهی و توسعه زیرساختهای فناوری و نوآوری خاطرنشان کرد: در راستای شتابدهی اشتغال دانشبنیان و شناسایی مشاغل دانشبنیان، تدوین «اطلس مشاغل دانشی» بر مبنای مهارتهای دانشی لازم برای نیروی کار، برنامه‌های توانمندسازی و هدایت مسیر شغلی در حال طراحی و اجرا است.
وی ادامه داد: در این راستا، اطلس اشتغال دانشبنیان برای کارکنان دانشی چهار زنجیره اصلی خودرو، معدن، تجهیزات پزشکی و فناوری اطلاعات با هدف شناسایی مشاغل مورد نیاز حال و آینده کشور (نیازهای دانشی)، شناسایی الزامات مشاغل دانشی و شناسایی مهارتهای کاربردمحور مشاغل دانشی و همچنین نهادهای فعال در توسعه و توانمندسازی کارکنان دانشی در حال تدوین است.
صدری مهر در پایان اظهار کرد: در قالب این برنامه پس از بررسی زنجیره ارزش این صنایع و شناسایی کسب‌وکارهای فعال در آن، مشاغل دانشی حال و آینده و الزامات آنها در زنجیره شناسایی می‌شود و در نهایت نهادهای فعال در توانمندسازی و اشتغال مشاغل دانشی شناسایی و تحلیل خواهند شد.