خبرگزاری علم و فناوری آنا- نادیا عابد؛ یکی از خروجی‌های نظام آموزش عالی کشور دانش‌آموختگان هستند؛ از این رو شناسایی کم و کیف آنان به‌عنوان یکی از محور‌های مهم پایگاه اطلاعات آمار آموزش عالی کشور مورد توجه است. از مجموع ۶۷۵ هزار و ۷۲۴ دانش‌آموخته دانشگاهی ۴۴ درصد خانم و ۵۶ درصد آقا هستند. ۴۸.۵ درصد دانشجویان نیز از موسسات آموزش عالی بخش دولتی و ۵۱.۵ درصد دانشجویان از موسسات آموزش عالی بخش غیر دولتی دانش‌آموخته شده‌اند.
از مجموع دانشجویان ۹۰.۳ درصد به شیوه حضوری، ۸.۹ درصد به شیوه نیمه حضوری و ۰.۸ درصد به شیوه غیرحضوری دانش‌آموخته شده‌اند؛ ۹۴.۹۷۸ درصد از دانش‌آموختگان به صورت روزانه، ۲.۸۷۱ درصد شبانه، ۰.۳۸۸ درصد پردیس، ۰.۸۹۵ درصد فراگیر، ۰.۸۴۵ درصد الکترونیکی، ۰.۰۰۸ درصد نیمه حضوری و ۰.۰۱۴ درصد مشترک دانش‌آموخته شده‌اند.
در شیوه آموزش حضوری و نیمه حضوری بیشترین تعداد دانش‌آموخته در دوره کارشناسی به ترتیب با ۳۲۳ هزار و ۴۶۰ نفر و ۵۰۳ هزار و ۶۳ نفر در شیوه آموزش غیرحضوری و در مقطع کارشناسی ارشد با ۵ هزار و ۲۴۶ نفر بوده است.
۱۹.۸ درصد در مقطع کاردانی، ۵۵.۴ درصد در مقطع کارشناسی، ۲۰.۷ درصد در مقطع کارشناسی ارشد، ۱.۳ درصد در مقطع دکتری حرفه‌ای و ۲.۸ درصد در دکتری تخصصی دانش‌آموخته شده‌اند. بیشترین تعداد دانش‌آموختگان در همه شیوه‌های آموزشی (حضوری، نیمه حضوری و غیر حضوری) مربوط به گروه علوم انسانی است.
دانش‌آموختگان دانشگاهی ۵۳.۳ درصد مربوط به علوم انسانی، ۴.۸ درصد از گروه علوم پایه، ۵.۱ درصد از گروه علوم پزشکی، ۲۹.۴ درصد از گروه فنی و مهندسی، ۲.۷ درصد از گروه کشاورزی و دانپزشکی و ۴.۷ درصد از گروه هنر است.
۵۳.۳ درصد دانش‌آموختگان از گروه علوم انسانی، ۴.۸ درصد از گروه علوم پایه، ۵.۱ درصد از گروه علوم پزشکی، ۲۹.۴ درصد از گروه فنی و مهندسی، ۲.۷ درصد از گروه کشاورزی و دامپزشکی و ۴.۷ درصد از گروه هنر هستند.
بیشترین تعداد دانش‌آموختگان گروه‌های تحصیلی مربوط به مقطع کارشناسی هستند، در صورتی که کمترین تعداد دانش‌آموختگان گروه‌های تحصیلی از علوم پایه، کشاورزی، دامپزشکی و هنر از دوره دکتری تخصصی، کمترین تعداد دانش‌آموختگان گروه‌های علوم پایه و کشاورزی از دوره کاردانی است، همچنین در گروه کشاورزی و دامپزشکی کمترین تعداد دانش‌آموختگان از دوره دکتری حرفه‌ای هستند.
در گروه علوم انسانی ۵۴.۵ درصد، در گروه علوم پایه ۶۶.۹ درصد، در گروه علوم پزشکی ۵۶.۳ درصد، گروه فنی و مهندسی ۵۶.۸ درصد، گروه کشاورزی و دامپزشکی ۵۲.۵ درصد، گروه هنر ۴۶.۴ درصد دانش آموخته دوره کارشناسی هستند.
بیشتر دانش‌آموختگان دوره‌های کاردانی با ۵۱.۳ درصد، کارشناسی با ۵۲.۴ درصد، کارشناسی ارشد با ۶۱.۲ درصد و دکتری تخصصی با ۵۱.۱ درصد از گروه علوم انسانی و بیشتر دانش‌آموختگان دوره دکتری حرفه‌ای با ۸۹.۶ درصد از گروه علوم پزشکی هستند.
۱۲.۸ درصد از دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم، ۹.۱ درصد از دانشگاه پیام نور، ۱۵.۳ درصد از دانشگاه علمی کاربردی، ۰.۹ درصد از دانشگاه‌ها و موسسات و موسسات آموزش عالی وابسته به دستگاه‌های اجرایی، ۴.۷ درصد از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت بهداشت، ۶.۷ درصد از موسسات آموزش عالی غیردولتی و غیر انتفاعی و ۴۴.۸ درصد از دانشگاه آزاد اسلامی هستند.
استانهای تهران با تعداد ۱۵۵۸۱۵ نفر (۲۳/۱ درصد)، اصفهان با ۴۶۳۶۲ نفر ۶/۹ درصد و خراسان رضوی با ۴۱۴۵۸ نفر (۶/۱ درصد) بیشترین و استانهای ایلام با ۵۰۱۱ نفر (۰/۷ درصد استان خراسان شمالی با ۵۱۸۲ نفر (۸) (درصد) و استان کهگیلویه و بویراحمد با ۶۳۰۳ نفر (۰.۹ درصد) کمترین تعداد دانش‌آموختگان را داشته اند.
۲۰ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاهی مربوط به استان تهران است/ علوم انسانی‌ها رکورد شکستند
نمودار زیر توزیع درصد دانش‌آموختگان آموزش عالی را به تفکیک استان و به ترتیب بیشترین به کمترین نمایش می‌دهد. همانطور که ملاحظه می‌شود دامنه تغییرات درصد دانش‌آموختگان در بین ۳۰ استان کم و بین ۱۹ درصد قرار دارد، اما استان تهران با ۲۰.۱۶ درصد سهم بیشتری را نسبت به دیگر استان‌ها داراست.
توزیع دانش‌آموختگان مؤسسات آموزش عالی بخش دولتی به کل دانش‌آموختگان استان‌ها به ترتیب بیشترین به کمترین نشان می‌دهد. بر همین اساس استانهای خراسان جنوبی (۶۶ درصد)، سیستان و بلوچستان (۶۵/۸ درصد) و ایلام (۶۴/۵ درصد) بیشترین و استانهای مرکزی (۳۳/۴ درصد)، قزوین (۳۶/۴ درصد) و فارس(۳۹ درصد) کمترین درصد دانش آموخته در بخش دولتی را به کل دانش‌آموختگان داشته‌اند.
توزیع دانش‌آموختگان مؤسسات آموزش عالی بخش دولتی به کل دانش‌آموختگان استان ها به ترتیب بیشترین به کمترین نشان می‌دهد. بر همین اساس استانهای خراسان جنوبی (۶۶ درصد)، سیستان و بلوچستان (۶۵/۸ درصد) و ایلام (۶۴/۵ درصد) بیشترین و استانهای مرکزی (۳۳/۴ درصد)، قزوین (۳۶/۴ درصد) و فارس(۳۹ درصد) کمترین درصد دانش آموخته در بخش دولتی را به کل دانش‌آموختگان داشته‌اند.
در بخش دولتی استانهای تهران، اصفهان و خراسان رضوی بیشترین و خراسان شمالی، چهار محال و بختیاری و ایلام کمترین تعداد دانش آموخته را داشته‌اند. این در حالی است که در بخش غیر دولتی استانهای تهران، اصفهان و خوزستان بیشترین و استانهای ایلام، خراسان شمالی و کهگیلویه و بویراحمد کمترین تعداد دانش‌آموخته را داشته‌اند.
جدول زیر، توزیع درصد دانش‌آموختگان زن را به ترتیب بیشترین به کمترین نشان می‌دهد، استانهای خراسان شمالی (۴۹.۶ درصد)، چهار محال و بختیاری (۴۷.۷ درصد) و البرز (۴۷.۷ درصد) بیشترین و استانهای بوشهر (۳۱/۲ درصد)، کهگیلویه و بویراحمد (۳۲.۸ درصد) و آذربایجان شرقی (۳۹.۴ درصد) درصد کمترین درصد دانش‌آموخته زن به کل دانش‌آموختگان را در میان استانهای کشور داشته اند.
بیشترین تعداد دانش‌آموختگان استان‌ها از دوره کارشناسی بوده است و در این بین استانهای تهران با ۷۶۹۶۲ نفر، اصفهان با ۲۷۰۵۳ نفر و خراسان رضوی با ۲۴ هزار و ۱۶۵ نفر بیشترین تعداد دانش آموخته دوره کارشناسی را داشته اند.
توزیع درصد دانش‌آموختگان دوره‌های تحصیلی استان‌ها را نسبت به متوسط کشوری در جدول زیر نشان می‌دهد. براساس این نقشه درصد دانش‌آموختگان دوره کاردانی نسبت به متوسط کشوری در ۱۸ استان بیش از متوسط کشوری (۱۹/۸ درصد) و در ۱۳ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای هرمزگان با ۳۰/۸ درصد، کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱/۶۰ درصد و بوشهر با ۳۱/۵۷ درصد به ترتیب بیشترین و استانهای سمنان با ۱۳/۴ درصد، خراسان شمالی با ۱۵/۴ درصد و قم با ۱۵/۸ درصد کمترین درصد دانش‌آموختگان دوره کاردانی را دارا هستند.
درصد دانش‌آموختگان دوره کارشناسی نسبت به متوسط کشوری در ۲۵ استان بیش از متوسط کشوری (۵۸/۸ درصد) و در ۶ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای خراسان شمالی با ۷۸/۰ درصد، خراسان جنوبی با ۶۶/۸ درصد و لرستان با ۶۶/۳ درصد بیشترین و استانهای تهران با ۴۸/۹ درصد، البرز با ۵۳/۸ درصد و قم با ۵۴/۵ درصد کمترین درصد دانش آموخته این دوره را داراست.
توزیع درصد دانش‌آموختگان دوره کارشناسی ارشد استان‌ها نسبت به متوسط کشوری نشان می‌دهد که در ۹ استان درصد دانش‌آموختگان دوره کارشناسی ارشد بیش از متوسط کشوری (۱۴/۹ درصد) و در ۲۲ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای قم با ۲۶/۲ درصد، تهران با ۲۳/۱ درصد و سمنان با ۲۰/۵ درصد بیشترین و استانهای کهگیلویه و بویراحمد با ۲/۳ درصد، لرستان با ۴/۸ درصد و چهار محال و بختیاری با ۴/۹ درصد کمترین درصد دانش‌آموخته این دوره تحصیلی را دارا هستند.
توزیع درصد دانش‌آموختگان دوره دکتری حرفه‌ای استان‌ها نسبت به متوسط کشوری در نقشه زیر گویای آن است که در ۱۴ استان درصد دانش‌آموختگان این دوره بیش از متوسط کشوری ۲/۰ درصد و در ۱۷ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای کرمان با ۳/۴۴ درصد فارس با ۳/۴۳ درصد و کرمانشاه با ۳/۳ درصد بیشترین و استانهای البرز با ۰/۵۷ درصد، قم با ۰/۶۲ درصد و قزوین با ۱/۰ درصد کمترین درصد دانش‌آموخته دوره دکتری حرفه‌ای را داراست.
در دوره دکتری تخصصی نیز درصد دانش‌آموختگان استان‌ها نسبت به متوسط کشوری در ۸ استان بیش از متوسط کشوری (۲/۳ درصد) و در ۲۳ استان کمتر از آن است. استانهای تهران با ۴/۵ درصد، آذربایجان شرقی با ۳/۳ درصد و زنجان با ۳/۰ درصد بیشترین و استانهای خراسان شمالی با ۰/۰ درصد، بوشهر با ۰/۲ درصد و کهگیلویه و بویراحمد با ۰.۴ درصد کمترین درصد دانش‌آموختگان دوره دکتری تخصصی را داشته اند.
بیشترین تعداد دانش‌آموختگان استان‌ها از گروه علوم انسانی هستند، به صورتی که استانهای تهران با ۸۲۲ هزار و۲۲ نفر، استان خراسان رضوی با ۲۲۶ هزار و ۳۱ نفر و اصفهان با ۲۱۶۰۵ نفر دانش آموخته بیشترین تعداد دانش آموخته این گروه تحصیلی را دارا هستند.
درصد دانش‌آموختگان گروه علوم انسانی نسبت به متوسط کشوری در ۲۱ استان بیش از متوسط کشوری (۵۳/۳ درصد) و در ۱۰ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای قم با ۶۳/۶ درصد، خراسان شمالی با ۶۳/۲ درصد و کهگیلویه و بویراحمد با ۶۰/۸ درصد بیشترین و استانهای سمنان با ۴۶/۳ درصد، اصفهان ۴۶/۶ درصد و کرمان با ۴۸/۳ درصد کمترین درصد دانش‌آموختگان گروه علوم انسانی را دارا هستند.
توزیع درصد دانش‌آموختگان گروه علوم پایه در ۱۱استان درصد دانش‌آموختگان بیش از متوسط کشوری (۴/۸ درصد) و در ۲۰ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای زنجان با ۹/۰ درصد، سمنان با ۷/۳ درصد و گیلان با ۵/۸ درصد بیشترین و استانهای بوشهر با ۱/۱ درصد، خراسان شمالی با ۱/۵ درصد و ایلام با ۱/۶ درصد کمترین درصد دانش‌آموختگان این گروه تحصیلی را دارا هستند.
درصد دانش‌آموختگان گروه علوم پزشکی نسبت به متوسط کشوری در ۱۹ استان بیش از متوسط کشوری (۵/۱ درصد) و در ۱۲ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای خراسان جنوبی با (۹/۸ درصد)، سیستان و بلوچستان با (۸/۸ درصد) و کرمان با (۸/۷ درصد) بیشترین و استانهای البرز با (۲/۶ درصد)، قزوین با (۲/۷ درصد) و گلستان با (۲/۹ درصد) کمترین درصد دانش‌آموختگان این گروه تحصیلی را دارا هستند.
در ۱۲ استان درصد دانش‌آموختگان فنی و مهندسی بیش از متوسط کشوری (۲۹/۴ درصد) و در ۱۹ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای بوشهر با ۴۰/۱ درصد، اصفهان با (۳۵/۹ درصد) و خوزستان با (۳۵/۶ درصد) بیشترین و استانهای سیستان و بلوچستان با (۱۸/۶ درصد)، قم با (۲۰/۷ درصد) و خراسان شمالی با (۲۰/۸ درصد) کمترین درصد دانش‌آموختگان گروه فنی و مهندسی را در استان‌ها داشته‌اند.
در ۱۵ استان کشور درصد دانش‌آموختگان کشاورزی و دامپزشکی بیش از متوسط کشوری (۲/۷ درصد) و در ۱۶ استان کمتر از متوسط کشوری است استانهای گلستان با (۱۰/۸ درصد)، سیستان و بلوچستان با (۵/۸ درصد و البرز با (۵/۰ درصد) بیشترین و البرز با ۵/۰ درصد بیشترین و استانهای کهگیلویه و بویراحمد با (۰/۸ درصد)، مرکزی با (۰/۹ درصد) و بوشهر با (۱/۰ درصد) کمترین درصد دانش‌آموختگان گروه تحصیلی را دارا هستند.
درصد دانش‌آموختگان گروه هنر نسبت به متوسط کشوری در ۱۰ استان بیش از متوسط کشوری (۴/۷) درصد) و در ۲۱ استان کمتر از متوسط کشوری است. استانهای خراسان رضوی با (۶/۴ درصد)، اصفهان با (۶/۳ درصد) و تهران با (۶/۲ درصد) بیشترین و استانهای بوشهر با (۱/۵ درصد)، کهگیلویه و بویراحمد با (۱/۷ درصد) و مرکزی با (۱/۸ درصد) کمترین درصد دانش‌آموختگان گروه هنر را در بین استانهای کشور را دارا هستند.
