در ابتدای این نشست آقای دکتر شیهکی مدیر پارک علم و فناوری زاهدان با خیر مقدم خدمت مهمانان و شرکت های حاضر در نشست گفت: روند توسعه و منحنی رشد پارک به نقطه ای رسیده است که شدیدا نیاز به تغییر افق دید برای شرکت ها داریم. در این نقطه ظرفیت سازی برای حضور در بازارهای بین الملل توسط شرکت ها ضروری است. قرارگیری در زنجیره ارزش بین المللی یک اصل است و کسب و کاری که نتواند جایگاه خود را در این زنجیره ارزش تعریف کند، هیچ وقت نمی تواند بقا و تداوم داشته باشد.
دکتر شیهکی افزود: کارهای لوکال و در مقیاس کوچک در این عصر پرتلاطم بقا نخواهد داشت. این جلسه فتح بابی برای ورود به عرصه ای جدید است و شرکت ها می بایست خود تلاش کنند تا جایگاه خود را به خوبی پیدا کنند.
مهندس قدمگاهی مدیر کل دفتر توسعه کسب و کار بین‌الملل
قدمگاهی مدیر کل دفتر توسعه صادرات مرکز تعاملات بین المللی ابتدا با اشاره به رسالت مرکز تعاملات گفت: یکی از ماموریت های اصلی مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان، رساندن صدای این مرکز و خدمات حمایتی آن به اقصی نقاط کشور است. در این خصوص نگاه ویژه ای به شهر های دور از مرکز داریم، چند روز قبل برنامه ای در پارک تبریز داشتیم، امروز در زاهدان خدمت شما عزیزان هستیم و تا پایان دی ماه برای انجام این ماموریت به اهواز، شیراز و سمنان خواهیم رفت.
قدمگاهی ادامه داد: پیش از این ما توصیفات خوب و روشنی از پارک زاهدان شنیدیم که این مرکز از لحاظ فعالیت و امکانات کم از پارک پردیس ندارد. این مساله همت شما عزیزان را نشان می دهد و جای بسی خوشحالی است که میانگین سنی مدیران این مجموعه 23 سال است.
اهمیت بحث صادرات برای شرکت‌ها
قدمگاهی با اشاره به اهمیت بحث صادرات افزود: شرکت های فعال در این مجموعه همزمان با حفظ روند رشد خود، باید نیم نگاهی به صادرات داشته باشند. عدم توجه به بحث صادرات روند رشد را کند و کم کم متوقف می کند. مثال هایی برای این مساله وجود دارد که شرکت های خوب و فعال به دلیل عدم توسعه بازار خود در سطح بین الملل پس از بازه های زمانی 10 تا 15 ساله، حتی منحل شده اند. از سوی دیگر شرکت های دیگری وجود دارند که قبل از عرضه محصول خود در داخل کشور، دست به صادرات زده اند و به این ترتیب رشد چشمگیری در بازه های زمانی کوتاه کسب کرده اند.
صادرات به کشورهای همسایه
مدیر کل دفتر توسعه کسب و کار گفت: استان سیستان و بلوچستان همسایه دو کشور بزرگ افغانستان و پاکستان است. پاکستان حدود 230 میلیون نفر و افغانستان 40 میلیون نفر جمعیت دارد. این بازار 270 میلیونی برای شما در استان، فرصت ویژه ای را فراهم کرده که نباید از آن غفلت کنید. همچنین بحث وجود دریا و اقیانوس در سیستان و بلوچستان ظرفیت های خوبی ایجاد کرده که بسیاری از دیگر استان های کشورمان از آن محروم هستند.
وسعت استان نکته ی دیگری بود که قدمگاهی در ادامه به آن اشاره کرد. وی افزود: با توجه به این پهنه ی وسیع، یکی از مسائل مهم توسعه در استان توجه به حمل و نقل و افزایش خطوط هوایی است. گسترش زیرساخت های شهری، نظیر ساخت فرودگاه و هتل از ضروریات حضور تجار و بازرگانان است. در حالی که انجام همین امور با تعریف صحیح کسب و کار و استفاده از نیروهای بومی، برای استان اشتغال خوبی ایجاد می کند.
قدمگاهی در مورد جایگاه مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری گفت: رسالت ما در معاونت علمی افزایش ارتباطات بین المللی در حوزه فناوری با دیگر کشورهاست. این مرکز چهار دفتر دارد که یکی از آن ها دفتر توسعه کسب و کار بین المللی است. این دفتر تنها دفتری است که در معاونت علمی و در اکوسیستم دانش بنیان خاص موضوع صادرات کار می کند. از این جهت ما درگاهی برای حمایت ها و کمک ها و سیاست گذاری های حوزه ی صادرات شرکت های دانش بنیان هستیم.
قدمگاهی افزود: سه دفتر دیگر نیز در مرکز تعاملات وجود دارد که یکی از آن ها دفتر طرح و برنامه است. مسئولیت این دفتر بر عهده دکتر هاجری است که امروز در خدمت ایشان هستیم. دفتر تبادل فناوری یکی دیگر از دفاتر مرکز است که وظیفه ی تبادل فناوری بین ایران و دیگر کشورها را پیگیری می کند. دفتر توسعه سرمایه های انسانی نیز روی بازگشت نخبگان در حال تحصیل یا کار در دیگر کشور متمرکز است. تاکنون حدود 3000 نفر از این اساتید زبده به ایران بازگشته اند و مسئولیت شرکت های مختلف را بر عهده گرفته اند و هیئت علمی شده اند.
دفتر توسعه کسب و کار بین‌الملل
مدیر کل دفتر توسعه کسب و کار گفت: کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری و باشگاه شرکت های صادراتی دانش بنیان با مدیریت سرکار خانم کهنسال بازوهای اجرایی ما در دفتر توسعه کسب و کار است. برنامه ریزی های ما برای کمک به شرکت ها در توسعه صادرات از طریق این دو مرکز اجرا می شود. آیین نامه ی حمایتی از شرکت های دانش بنیان در حوزه صادرات با 19 سرفصل به زودی منتشر می شود. این آیین نامه حمایت های مرکز تعاملات در حوزه صادرات برای شرکت ها را شامل می شود.
قدمگاهی گفت: این 19 سرفصل از ارسال نمونه محصول، انبارداری محصولات در کشور هدف، برگزاری پاویون های بین المللی، حضور مستقل در نمایشگاه های بین المللی تا پذیرش هیئت تجاری و … را در بر می گیرد. این حمایت ها شامل حال شرکت های دانش بنیان، خلاق و فناور می شود. این بزرگ شدن بازه حمایتی که شرکت های خلاق و فناور را هم در بر می گیرد یکی از فرصت های خوب برای شرکت های حاضر در پارک است.
وی در ادامه از حمایت های گمرکی، مشاوره صادراتی، ثبت محوصل در کشور هدف و … نکاتی را بیان کرد و گفت: شرکت ها در این حوزه ها نیز مورد حمایت ما قرار می گیرند تا بتوانند از این اعتبار دولتی در پیشبرد اهداف خود استفاده کنند. قدمگاهی در نهایت به پایگاه های صادراتی در دیگر کشورها اشاره کرد و گفت: 25 پایگاه صادراتی در 15 کشور داریم که البته بخش خصوصی محسوب می شوند ولی شرکت ها می توانند پس از استفاده از خدمات آنها، در قالب آیین نامه از حمایت ها بهره مند شوند.
خانه های نوآوری و فناوری در دیگر کشورها هم که با مرکزیت و محوریت منطقه ای بیشتر فعالیت می کنند، فرصت دیگری برای شرکت ها هستند. این IHIT ها شوروم هایی برای ارائه محصولات شرکت ها در دیگر کشورها دارند.
مهندس راضیه کهنسال مدیر کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری و باشگاه شرکت‌های صادراتی دانش‌بنیان
مدیر کریدور توسعه صادرات با تشکر از فرصت ایجاد شده برای برگزاری این کمپ صادراتی در سیستان و بلوچستان گفت: برای شناخت جایگاه یک شرکت در روند رشد خود، فرآیند ارزیابی شرکت ها را طراحی کرده ایم. شرکت هایی که وارد فرآیند ارزیابی می شوند الزاما نیاز نیست وارد عرصه صادرات شده باشد. تمام شرکت هایی که ساختار ایجاد کرده و در حال فعالیت هستند، می توانند از این خدمت به رایگان و به صورت آنلاین استفاده کنند.
کهنسال سپس معیارهای ارزیابی شرکت ها را بیان کرد و گفت این معیارها استاندارد و مدل ارزیابی IHTECC استاندارد است. شاخص های ارزیابی شامل موارد زیر است:
وی در ادامه تعداد شرکت های ارزیابی شده و ستاره دارهای IHTECC را بیان کرد و مدل دقیق ارزیابی را برای شرکت ها تبیین کرد. کهنسال گفت: پس از ارزیابی آنلاین، یک گزارش پنج برگی از مشکلات و نقاط ضعف و قوت به شرکت ارائه می شود. پس از این مرحله اگر شرکت درخواست عارضه یابی دهد، می تواند از بازدید و مشاوره که منجر به گزارش عارضه یابی عمیق می شود، بهره مند شود. سپس مشاوره های تخصصی، پیگیری های مداوم و ارزیابی نهایی شرکت با تدوین Export Plan انجام می شود و بعد از بازاریابی شرکت می تواند یک نمونه صادرات موفق را تجربه کند.
هدف اصلی باشگاه شرکت‌های صادراتی دانش‌بنیان
کهنسال با اشاره به مشکلاتی که پیش از تاسیس باشگاه برای شرکت ها رخ می داد، گفت: هدف اصلی باشگاه تقویت برند ملی و تغییر نگرش کشورها نسبت به ظرفیت محصولات ایرانی است. این هدف در سه محور زیر دنبال می شود:
- ایجاد و اعطای برچسب کیفیت ایران IEQL به محصولات تایید شده
- حمایت از فرآیند صادرات شرکت ها
- تشکیل هیات هایی از شرکت های عضو باشگاه جهت همراهی با مسئولین کشور
توانمندسازی شرکت‌ها
فرآیند توانمندسازی شرکت ها در قالب کریدور توسعه صادرات و تبادل فناوری به شرکت ها ارائه می شود. کریدور صادرات از سال 1393 با هدف کمک به توسعه بازار صادراتی شرکت های دانش بنیان، خلاق و فناور ایجاد شد. درگاه ثبت خدمت برای استفاده از حمایت های کریدور صادرات از طریق دو آدرس اینترنتی زیر قابل انجام است: