دکتر 'عاطفه فخاریان' روز شنبه در گفت و گو با ایرنا، تغییر روند تغذیه ای بیماران ریوی را در بهبود وضعیت آنها بسیار تاثیرگذار خواند و گفت: بیماران ریوی مجبورند از عضلات تنفسی شان زیاد استفاده کنند، زیرا ریه آنها طبیعی نیست در نتیجه، مصرف انرژی در این افراد بیشتر از سایرین است و ممکن است ریه بیمار نتواند گازهای سمی را دفع کند؛ در نتیجه باید غذاهایی مصرف کنند که گازهای سمی کمتری تولید کنند.
مسوول بخش بازتوانی ریه و تهویه غیرتهاجمی مرکز تحقیقات بیماری های ریه بیمارستان مسیح دانشوری ادامه داد: یکی از توصیه های ما به یک بیمار برونشیت مزمن این است که از پروتئین و چربی بیشتر استفاده کند و درعوض، قندهای ساده را کمتر مصرف کند و درعین حال، چربی خونش را مرتب چک کند.
وی خاطرنشان کرد: قندهای ساده مانند قند، شکر و انواع شیرینی هستند و مقدار گاز CO2 که از سوختن قندهای ساده و متابولیسم بدن حاصل می شود و با هر بازدم باید از بدن خارج شود، در مقایسه با یک گرم چربی یا یک گرم پروتئین، بسیار زیادتر است در نتیجه، ممکن است نارسایی تنفسی را در بیماران ریوی، بیشتر کند.
فخاریان مصرف میوه ها حتی میوه های شیرین، لبنیات و حبوبات را که حاوی پروتئین های گیاهی هستند، به علاوه انواع گوشت قرمز و سفید، به صورت معمول برای بیماران ریوی بسیار مفید دانست.
وی در تشریح برخی فعالیت های مرکز تحقیقات بیماری های ریه بیمارستان مسیح دانشوری گفت: در این مرکز به نقش مسائل پیشگیری کننده در افرادی که بیمار نیستند و بازتوانی بیماران توجه ویژه می شود به طوری که اگر این افراد مصرف سیگار و مواد مخدر دارند، به ترک یا کاهش مصرف آنها کمک می کنیم.
فخاریان تصریح کرد: بازتوانی روحی روانی نیز بخش دیگری از کاری است که طی آن به بیماران، مشاوره های روانشناسی و روانپزشکی ارائه می شود زیرا این افراد عمدتا به راحتی نمی توانند فعالیت کنند و به کمک دیگران احتیاج دارند.
به گفته وی، گاهی متخصصان قلب و عروق به کمک متخصصان ریه می آیند زیرا ممکن است بیمار از هر دو مشکل، رنج ببرد و یا ناراحتی ریوی، عوارضی روی قلب بیمار برجای بگذارد.
این فوق تخصص ریه ادامه داد: ارزیابی مصرف اکسیژن بیماران ریوی نیز از دیگر فعالیت های درمانی و بازتوانی است که در آن، میزان نیاز بیماران به اکسیژن مشخص می شود.
**سیگار، قلیان و تشدید بیماری های ریوی
وی درباره عوامل بروز بیماری های ریوی همچون برونشیت مزمن گفت: عوامل خارجی که از طریق استنشاق وارد سیستم تنفسی می شود نقش اصلی را در بروز و تشدید بیماری های برونشیت مزمن دارند که سردسته آنها سیگار است.
وی افزود: کشیدن سیگار می تواند از قسمت بالای دستگاه تنفسی تا حبابچه های کوچک را تحت تاثیر قرار دهد و قلیان حتی می تواند بدتر از سیگار باشد که متاسفانه در جامعه ما به صورت نوعی تفریح درآمده است در صورتی که قلیان، بدترین عوارض را برای ریه ها ایجاد می کند و هیچ تفریحی هم در کنارش نیست.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به آلودگی هوای این روزها نیز اشاره کرد و گفت: ریه یک فضا و اندام باز است که با هر نفس، هوای اطراف وارد سیستم تنفسی می شود و هنگام افزایش میزان گازهای سمی در هوا و همچنین ذرات معلق به خصوص ذرات بسیار ریز، این گازها و ریزذرات به حبابچه ها می رسند و باعث تغییراتی در ریه ها می شوند که تاثیرات آنها بعضا غیرقابل برگشت است.
وی خاطرنشان کرد: تنفس در هوای آلوده برای تمام افراد زیانبار است ولی مبتلایان به بیماری های ریوی مثل برونشیت مزمن یا آسم و همینطور بیماران قلبی به خاطر کم بودن ظرفیت سیستم تنفسی و قلبی عروقی آنها در مواجهه با آلودگی، دچار مشکلات و عوارض بیشتری می شوند.
فخاریان از مردم، سازمان ها و دولت خواست با تلاش جمعی به معضل آلودگی هوا سر و سامان دهند تا هرسال در انتهای آبان و ماه های آذر و دی، ناچار به تعطیلی مدارس و تحمل معضلات ناشی از این وضعیت نباشیم.
به گفته وی، شیوع بیماری های ریوی در کشور نسبت به سال های گذشته بیشتر شده است که بخشی از آن به افزایش مصرف دخانیات و بخشی نیز آلودگی هوا برمی گردد.
این فوق تخصص ریه ادامه داد: علاوه بر شهروندان تهرانی، بیماران زیادی از استان های غربی نیز مانند خوزستان که درگیر ریزگردها هستند، به ما مراجعه می کنند.
وی خاطرنشان کرد: افراد مبتلا به بیماری های مزمن ریوی، اغلب به دلایل مختلف مثل عفونت های ریوی یا نارسایی های تنفسی، نمی توانند عمل جراحی انجام دهند و در عین حال، ظرفیت ریه آنها بسیار پایین می آید و از این وضعیت رنج می برند.
فخاریان به مبتلایان به بیماری های ریوی و قلبی عروقی توصیه کرد که در صورت مصرف دخانیات، حتما آن را کنار بگذراند و در روزهای آلوده، تا حد امکان در فضای باز حضور نداشته باشند و چنانچه ناچار به خروج از منزل یا محل کار هستند، یک گاز (پارچه) استریل را خیس کرده و زیر ماسک خود قرار دهند تا از ورود ذرات ریز به ریه جلوگیری شود.
پرهیز از فعالیت بدنی زیاد نیز از دیگر توصیه های این فوق تخصص ریه به بیماران قلبی و ریوی بود زیرا با این کار، سرعت تنفس بیشتر شده و هوای بیشتری وارد ریه ها می شود که در واقع به معنای ورود بیشتر آلاینده ها به سیستم تنفسی است.