طراحی و ساخت سامانه الکترونیکی پایش آب در مزرعه
طرح سامانه الکترونیکی پایش نفوذ آب با حمایت ستاد توسعه فناوری آب، خشک‌سالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی به طراحی و ساخت سامانه‌ای می‌پردازد که قادر است زمان‌های پیشروی و پس‌روی جریان آب در یک مزرعه را با سهولت و اطمینان بیشتری نسبت به روش‌های پیشین اندازه‌گیری کند.
سامانه یادشده که با نام تجاری SMARTشناخته می‌شود، متشکل از چندین حسگر و یک سیستم کنترل مرکزی است که با نصب مجموعه حسگرها در نقاط مختلف یک کرت/نوار/شیار آبیاری، می‌تواند زمان‌های پیشروی و پس‌روی آب در هر نقطه را ثبت و از طریق سیستم بی‌سیم به دستگاه کنترل مرکزی و سپس کامپیوتر انتقال دهد.
داده‌های یادشده در ترسیم منحنی‌های پیشروی و پس‌روی آب در مزرعه کاربرد دارند. این منحنی‌ها به تعیین ضرایب معادلات نفوذ آب در خاک به عنوان مهم‌ترین خصوصیت خاک هر مزرعه می‌انجامند.
تعیین نفوذپذیری خاک در شرایط واقعی حاکم بر مزرعه می‌تواند نقطه‌عطف بهینه‌سازی سامانه‌های آبیاری سطحی تلقی شده و در بهینه‌سازی زمان قطع جریان آب، دبی ورودی به کرت و تعیین ابعاد مناسب کرت‌ها به کار رود.
نتایج اولیه به‌دست‌آمده از SMARTدر ترسیم منحنی‌های پیشروی و پس‌روی آب در مزرعه، نشان می‌دهد که این وسیله در کاهش نیروی انسانی و تخصص‌های درگیر در امر اندازه‌گیری‌های مزرعه‌ای تاثیرگذار است و به همین دلیل، می‌تواند در تهیه منحنی‌های مذکور در انواع خاک‌ها و شرایط مختلف مزرعه‌ای تسهیل ایجاد کند.
همچنین مقایسه اعداد و ارقام به‌دست‌آمده توسط SMART با روش‌های دستی (کرنومتر) نشان می‌دهد که این وسیله به‌ویژه در فاز پیشروی آب، از دقت بسیار بالا و قابل قبولی برخوردار است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش‌های دستی باشد.
بنابراین، به دلیل سطح قابل توجه زمین‌های تحت آبیاری با روش‌های ثقلی در کشور و پایین‌بودن راندمان کل در این سامانه‌ها، انتظار می‌رود که استفاده از این دستگاه و تسهیل در تهیه منحنی‌های پیشروی و پس‌روی در مزارع مختلف، اقدامی مؤثر برای بهینه‌سازی زمان قطع جریان، دبی و ابعاد نوارهای آبیاری باشد و از این طریق، صرفه‌جوئی قابل توجهی در مصرف آب کشاورزی صورت گیرد.
