تشخیص و درمان بیماری‌های پوستی از راه دور

بر اساس برآوردهای سازمان ملل متحد، جمعیت سالمندان جهان در سال 2050 میلادی به مرز دو میلیارد نفر خواهد رسید. همچنین در کشور ما، ایران نیز به دنبال تغییرات سریع جمعیتی دو دهه اخیر، میانگین سنی جمعیت به سرعت به سمت سالمندی پیش می رود. طبق آخرین سرشماری رسمی مرکز آمار ایران، هشت درصد جمعیت ایران را سالمندان تشکیل می دهند و با توجه به روند صعودی کنونی جمعیت افراد سالمند، انتظار می رود این میزان تا سال 1400 شمسی به 10 درصد افزایش یابد.

سالمندان، چه آن هایی که در میان خانواده خود حضور داشته و چه آن هایی که در مراکز نگهداری مربوط به خود زندگی می کنند، به دلیل محدودیت های حرکتی و مواردی چون هزینه های بالای حمل و نقل، اغلب به سختی می توانند دسترسی مناسبی به مراقبت های تخصصی در مراکز بهداشتی درمانی داشته باشند.

بیشتر شدن شمار سالمندان در هر کشوری، توجه ویژه و برنامه ریزی بهتری را برای رسیدگی مناسب به وضعیت آنان می طلبد. یکی از مهم ترین این موارد، توجه درست و مناسب به وضعیت سلامت و نیازهای پزشکی این افراد است. این موضوع وقتی اهمیت بیشتری پیدا می کند که بدانیم سالمندان، چه آن هایی که در میان خانواده خود حضور داشته و چه آن هایی که در مراکز نگهداری مربوط به خود زندگی می کنند، به دلیل محدودیت های حرکتی و مواردی چون هزینه های بالای حمل و نقل، اغلب به سختی می توانند دسترسی مناسبی به مراقبت های تخصصی در مراکز بهداشتی درمانی داشته باشند.

با توجه به این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی تهران در مطالعه ای جالب توجه، استفاده از «پزشکی از راه دور» یا «تله مدیسین» را برای ارائه خدمات تشخیصی و درمانی بیماری های پوست در سالمندان مورد بررسی قرار داده و دقت این روش را ارزیابی نموده اند.

در این پژوهش نیمه تجربی، 37 نفر از سالمندان مقیم مرکز نگهداری سالمندان کهریزک واقع در حومه تهران که دارای بیماری پوستی بودند ، مشارکت نموده اند. این بیماران دارای سنی بین 62 تا 89 سال بوده اند.

نحوه انجام پژوهش به این شکل بوده که ابتدا هر کدام از بیماران توسط یک پزشک متخصص پوست باتجربه به صورت حضوری معاینه شده و تشخیص و طرح درمانی این پزشک برای بیمار ثبت می شد. سپس این افراد سالمند به اتاق دیگری منتقل شده و در آن جا ضمن ثبت شدن اطلاعات بالینی شان نظیر سن، جنس، رنگ پوست، تاریخچه بیماری، داروهای مصرف شده و آلرژی، از ضایعات پوستی آن ها عکس های دیجیتال تهیه شده و در پرونده الکترونیکی آن ها ثبت می شد. بعد از این مرحله پزشک متخصص دیگری که در بیمارستان رازی مستقر بود و نقش «پزشک از راه دور» را به عهده داشت، از طریق ارتباط اینترنتی، به پرونده پزشکی این افراد سالمند دست یافته و آن ها را مطالعه می نموده و بر اساس اطلاعات کسب شده از این پرونده ها، تشخیص و طرح درمانی خود را ارائه می داده است. در نهایت نیز پژوهشگران با مقایسه علمی و آماری دو تشخیص فوق الذکر، دقت روش «پزشکی از راه دور» را مورد بررسی قرار داده اند.

 نتایج این بررسی ها نشان می دهد که پزشکی که از راه دور به بررسی وضعیت بیماران پرداخته، از میان 37 مورد، 32 مورد را به درستی تشخیص داده که این مقدار حاکی از دقت 86 درصدی است.

بر اساس نتایج حاصله و در خصوص ارائه صحیح طرح درمانی نیز، «پزشک از راه دور» توانسته دقتی 84 درصدی را به ثبت برساند.

لذا بر اساس اعلام محققین، استفاده از این روش تشخیصی و درمانی در مراکز نگهداری سالمندان و یا موارد دیگر، با توجه به دقت قابل قبول آن، امکان درمان بیماران را در محل اقامتشان امکان پذیر نموده و در نتیجه موجب بهبود دسترسی به خدمات پوستی و کاهش سفرهای غیرضروری به مراکز تخصصی می گردد.

با این حال بنابر اظهار مجریان این پژوهش ارزشمند، این نکته را نباید از نظر دور داشت که روش تله مدیسین یا پزشکی از راه دور نمی تواند به عنوان جایگزینی قطعی برای مراجعات حضوری به پزشکان متخصص باشد، بلکه بایستی از آن به عنوان مکملی برای فراهم کردن دسترسی بیشتر به خدمات تخصصی پوست و افزایش کیفیت این خدمات بالاخص در مراکز نگهداری سالمندان یاد کرد.

قابل ذکر است نتایج این پژوهش در نشریه «مدیریت سلامت» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران منتشر گردیده است.

 

گزارش: محمدرضا دلفیه

با اقتباس از: مهدی زاده، ح. و اسماعیلی، ن. 1395. بررسی دقت تشخیص ها و طرح های درمانی در تشخیص بیماری های پوستی از راه دور: مطالعه آزمایشی. مدیریت سلامت، 19(4): 92-83.

No tags for this post.