سیناپرس: غبار حاوی ذرات معلقی است که میتواند باعث آلودگی هوا شود. ذرات بسیار کوچک با اشکال مختلف که میتواند از اگزوز خودروها یا خط تولید کارخانهها خارج شده نیز منشاء آلودگی هوا است. تنفس مداوم چنین هوایی میتواند موجب بروز بیماریهای تنفسی و سرطان ریه شود. برای مقابله با مشکلاتی از این دست چه راهکاری وجود دارد؟
پژوهشگران دپارتمان مهندسی مکانیک دانشگاه پلیتکنیک هنگکنگ موفق به ساخت ماسکی شدند که میتواند این ذرات را مهار کند. والس وون فانگ لینگ رهبر این تیم تحقیقاتی است که مدتها روی اثرات مرگبار ذرات معلق در هوا تحقیق کرده است. او روی ذرات زیر یک میکرومتر که اثرات خطرناکتری بر سلامتی دارد، متمرکز شد.
لینگ میگوید: «به نظر من نانوذرات آئروسل که از موتورهای دیزل خارج میشود، به سه دلیل دارد مرگبارتر از دیگر ذرات هستند: اول این که این نانوذرات به لحاظ تعداد، فراوانترین ذرات موجود در هوا هستند. دوم این که به دلیل ابعاد کم، به راحتی از فیلترها عبور میکنند. دلیل سوم این که این ذرات به راحتی از سیستم تنفسی عبور کرده به عمیقترین نقاط ریه میرسد و اثرات مرگباری در آنجا خواهند داشت.»
این گروه تحقیقاتی با استفاده از نانوالیاف موفق به تولید فیلتر جدیدی شدند. این نانوالیاف مساحت سطحی فیلتر را افزایش داده و نانوذرات آئروسل را به دام میاندازند. این ماسک به گونهای طراحی شده است که چند لایه دارد بنابراین امکان عبور هوا از میان آن وجود دارد.
ماسکهای معمولی تنها 25 درصد از ذرات 0.3 میکرون آئروسل را جذب میکنند که این رقم کمتر از حد استاندارد است. این درحالی است که ماسک جدید 80 درصد از نانوذرات آئروسل را جذب میکند. هر چند که این ماسک جدید ذرات بیشتری را بلوک میکند اما شرایط تنفس در آن کمتر از ماسکهای معمولی نبوده بلکه چندین برابر بیشتر نیز است.
اگر از این فناوری برای ساخت ماسکهای جراحی استفاده شود، چنین ماسکهایی میتوانند باکتریها و ویروسهای زیر یک میکرون را فیلتر کند. از سوی دیگر این فیلتر میتواند برای تصفیه گازها نیز استفاده شود به گونهای که هوای آلوده دارای گازهای خطرناک NOx و ترکیبات فرار آلی با گذشتن از این فیلتر تصفیه میشود.