سیناپرس: امروزه عده بسیاری زیادی از مردم، هزینه بالایی را صرف خرید انواع داروهای مکمل آنتی اکسیدان به سلامت بیشتر خود می کنند. با این حال مطالعه ای جدید نشان می دهد که این مواد ممکن است عملکردی عکس داشته باشد و تشدید وضعیت سلامتی فرد را به همراه داشته باشد.
دانشمندان سوئدی در این مطالعه جدید نشان دادند که دو آنتی اکسیدان یعنی ویتامین E و نیز استیل سیستین (NAC) می تواند به تسریع رشد سلول های سرطان ریه در موشها بیانجامد. این پژوهشگران همچنین به دلیل بروز این پدیده نیز پی بردند.
آنتی اکسیدان ها از سلول ها در برابر مولکول های ناپایداری که گونه های اکسیژن واکنشی یا ROS نامیده می شوند محافظت می کند. این مولکول های ناپایدار می توانند به راحتی با دی.ان.ای واکنش داده و موجب بروز آسیب هایی که در نهایت به سرطان می انجامد منجر شوند.
در این پژوهش جدید مشخص شد که آنتی اکسیدان ها نه تنها موجب خنثی شدن گونه های اکسیژن واکنشی می شوند، بلکه تاثیری مخرب بر سلول های سالم هم دارند. در واقع هر قدر آنتی اکسیدان بیشتری در رژیم غذایی ما وجود داشته باشد، به حذف رادیکالهایی که می توانند جلوی رشد تومور را بگیرند کمک می کنیم. این امر در نهایت می تواند بسیار زیانبار باشد.
نتایج این پژوهش به ویژه برای افرادی که در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. برای نمونه افراد سیگاری و نیز کسانی که به بیماری مزمن انسدادی ریه مبتلا هستند باید هوشیار باشند. با توجه به اینکه مبتلایان به بیماری مزن انسدادی ریه میزان زیادی استیل سیستین مصرف می کنند، این یافته می تواند روند موجود برای کاهش علایم این بیماری را متحول کند.
آزمایشات پیشین روی انسان
این پژوهش همراستا با برخی مطالعات قبلی است که در آن ثابت شده بود آنتی اکسیدان ها در پیشگیری از برخی بیماری ها نقشی ندارند و حتی موجب تشدید وضعیت فعلی می شوند. نخستین پژوهشی که این مساله را نشان داده بود در سال 1994 در ژورنال New England Journal of Medicine منتشر شد. این مطالعه نشان می داد که مردان سیگاری که مکمل های بتاکاروتن مصرف می کردند، بیشتر در معرض گسترش سرطان ریه و مرگ ناشی از آن قرار داشتند. همچنین برخی مطالعات دیگر نیز به نتایجی مشابه در مورد مصرف برخی دیگر از آنتی اکسیدان ها در گسترش انواعی دیگر از سرطان دست یافت.
همچنین در مرور جامعی که در سال 2012 از 78 آزمایش انجام شده به عمل آمد مشخص شد که افرادی که مکمل های آنتی اکسیدان مصرف می کردند (اعم از افراد سالم و نیز دارای بیماری های مزمن) بیشتر از کسانی که چنین مکمل هایی نمی خوردند، در معرض مرگ زودرس قرار داشتند. با این حال، اکنون مطالعات چندانی در مورد چرایی این پدیده متناقض صورت نگرفته بود.
مطالعه جدید روی موش ها
در این مطالعه، ابتدا مقداری استیل سیستین و نیز ویتامین E به موش هایی که در مراحل اولیه سرطان ریه قرار داشتند داده شد. این مقدار متناسب با میزان این آنتی اکسیدان ها در قرص های مولتی ویتامینی است که انسان ها مصرف می کنند. تومورهای شکل گرفته در بدن موش هایی که این آنتی اکسیدان ها را مصرف می کردند، سه برابر بزرگتر از بقیه موش ها بود و همچنین، دو برابر سریع تر از بقیه موش ها جان خود را از دست می دادند.
مطالعه بر روی این تومورها نشان داد که میزان گونه های اکسیژن واکنشی در آنها کمتر از بافت های طبیعی بود. آنتی اکسیدان ها با کاهش شدید گونه های اکسیژن واکنشی، جلوی واکنش این مواد برای تخریب دی.ان.ای تومور را می گرفتند. آنتی اکسیدان ها همچنین موجب کاهش فعالیت p53 می شدند. گفتنی است P53 نوعی پروتئین است که با شناسایی دی.ان.ای آسیب دیده، جلوی تقسیم سلولی آن را گرفته و به این ترتیب، به صورت عادی مانع از تقسیم سلولی بیشتر سلول های سرطانی می شود.
آنتی اکسیدان ها به این ترتیب سبب می شوند که سلول های سرطانی با سرعتی بیشتر از معمول رشد کنند. وقتی پژوهشگران p53 را به طور کلی از حذف کردند، حتی استیل سیستین یا ویتامین E نیز نتوانستند مانع رشد تومور سرطانی شوند.
با اینکه این مطالعه بر روی موش ها صورت گرفت، اما همین سازوکار در بدن انسان نیز جاری است.این پژوهشگران قصد دارند در گام بعدی به بررسی نقش آنتی اکسیدان ها در سرطان پوست، خون و نیز تومورهای روده ای بپردازند.
نتیجه این پژوهش در نشریه Science translational Medicine منتشر شد.
No tags for this post.