دکتر محسن قرنفلی در همایش فرصت‌ها و چالش‌های آموزش فنی و مهندسی- علوم پایه جهاد دانشگاهی که صبح امروز در محل ساختمان جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد، با بیان این مطلب اظهار کرد: حدود یک سال پیش اقدامات اولیه برای برگزاری این همایش آغاز شد و کار خوبی صورت گرفت که نتایج آن مجموعه مقالاتی است که برخی از آنها در همایش ارائه و برخی در قالب یک کتاب چاپ می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه جای خوشحالی دارد که امروز شاهد اتفاقات خجسته و مبارک در حوزه آموزشی هستیم، ادامه داد: زمانی که کارهای این همایش را انجام می‌دادیم مردد بودیم که آیا این بضاعت وجود دارد که دست به چنین اقدامی بزنیم این در حالی است که هرچه پیش می‌رویم کیفیت کار بهتر می‌شود و خدا را شکر می‌کنیم که این اهتمام صورت گرفت. قطعا این زحمات و مطالعات سرمایه‌ای برای توسعه برنامه‌ها، برنامه‌ریزی بهتر و دقیق در حوزه آموزش بخصوص آموزش‌های تخصصی خواهد بود.
آموزش‌های تخصصی کوتاه‌مدت حرکتی راهبردی و موثر در توسعه کشور
دکتر قرنفلی تاکید کرد: آموزش‌های تخصصی کوتاه‌مدت، حرکتی راهبردی، جدی و موثر در توسعه کشور، در بخش صنعت و اجرا است. ما در جهاد دانشگاهی سه سطح آموزش عالی، آموزش علمی کاربردی و آموزش‌های تخصصی کوتاه‌مدت داریم. به نظر می‌رسد که آموزش‌های کوتاه‌مدت هم در جهان هم در کشور ما جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده است. امروزه در دنیا هنگامی که آموزش عالی به شکلی کمرنگ می‌شود در مقابل آن آموزش‌های تخصصی پررنگ تر شده و نقش مهمتری ایفا می‌کنند.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی با بیان اینکه روند حرکت آموزش عالی در جهان دستخوش تغییرات جدی و مهمی است، گفت: در این میان آموزش‌های مهارتی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. زیرا آموزش عالی ما و آموزش عالی در سراسر جهان به سوی افزایش مهارت‌ها و قابلیت‌های حرکت می‌کند.به نحوی که شاهد تحولات سریع در حوزه علم و فناوری هستیم. این تحولات آموزش عالی را تحت تاثیر جدی قرار داده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که هر 10 سال اطلاعات نسبت به گذشته دو برابر می‌شود و این سرعت بالایی است.
دکتر قرنفلی در ادامه اظهار کرد: برنامه‌های آموزشی برنامه‌های تعیین‌شده‌ای هستند و تغییر در آنها مستلزم دقت زیادی است.از سوی دیگر فضای آموزش عالی و فضای دانشگاهی این انعطاف و سرعت بالا را ندارد که خود را با این تغییرات به سرعت هماهنگ کند. اگر به دو دهه قبل نگاه کنیم هنگامی که فردی فارغ‌التحصیل می‌شد تا مدت‌ها اندوخته علمی لازم را برای کار داشت اما امروز اینطور نیست زیرا اطلاعات زود منسوخ شده و اطلاعات جدیدی جایگزین آن می‌شود. به این دلیل نظامات آموزش عالی امروزه نیازمند برنامه‌های تکمیلی و به‌روزکننده در کنار برنامه‌های آموزشی خود هستند و بدین ترتیب تفکر آموزش تخصصی در حال شکل گیری است.
تا چند سال آینده بیش از 5 میلیون نفر فارغ التحصیل بیکار خواهیم داشت
قرنفلی با اشاره به اینکه سالانه 800 هزار نفر به تعداد فارغ‌التحصیلان بیکار اضافه می‌شود، گفت: پیش‌بینی شده است تا چند سال آینده بیش از پنج میلیون نفر فارغ‌التحصیل بیکار داشته باشیم. این در حالی است که بازار کار به شدت نیازمند نیروی کار متخصص است و ما در اینجا با دو مساله متناقض روبه‌رو هستیم زیرا نیروی فارغ‌التحصیل پس از پایان تحصیلات نمی‌تواند جذب بازار کار شود و توانایی‌های لازم برای ایفای نقش ندارد. در اینجا موضوع آموزش‌های تخصصی و مهارتی چاره کار و راه‌حل اساسی این امر است و ضرورت گسترش این آموزش اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
تحول در مشاغل پدیده خاصی است
وی در ادامه گفت: تحول در مشاغل پدیده خاصی است که اختصاص به دوره‌های ما دارد. در دوره‌های قبل طول عمر مشاغل زیاد بود و این در حالی است که در گزارش‌ها دیده می‌شود تا سال 2025، 50 درصد مشاغل تغییر می‌کنند و مشاغل جدیدی ایجاد می‌شوند.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی با بیان اینکه مشاغل ایجاد شده بر پایه علم و دانش خواهد بود، گفت: اقتصاد دانش‌بنیان اقتصادی است که مولفه دانشی اهمیت بسیاری در آن دارد یعنی مشاغل وارد فضای اقتصاد دانش‌بنیان می‌شود و نقش علم و فناوری در مشاغل جدید بسیار زیاد است.
دکتر قرنفلی ادامه داد: امروزه ما نیاز به آموزش‌های مادام‌العمر داریم که ضرورت آن اجتناب‌ناپذیر است. در حوزه پزشکی از قدیم برنامه‌ای به نام آموزش‌های بازآموزی وجود داشت زیرا تمام پزشکان در هر رده‌ای نیازمند به روزرسانی اطلاعات خود هستند. بر اساس این دوره‌ها امتیازاتی به آنها تعلق می‌گیرد و می‌توانند از این امتیازات استفاده کنند اما این نظام به روز رسانی اطلاعات در فضای غیرپزشکی وجود ندارد. امیدواریم بتوانیم بر روی این ایده کار کنیم و بحث نظام بازآموزی را سامان دهیم. زیرا همانطور که پزشک نیاز دارد از اطلاعات روز پزشکی آگاه باشد یک مهندس هم احتیاج به این امر دارد.
وی با بیان اینکه بحث بازآموزی اهمیت و ضرورت دارد، اظهار کرد: نگاه ما در حوزه آموزشی نگاهی بلندمدت و سرمایه‌گذارانه است و جهاد دانشگاهی امیدوار است بتواند جایگاهی در این زمینه به خود اختصاص دهد. در این راستا تلاش‌های بسیاری انجام شده و یکی از ماموریت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی به جهاد، موضوع آموزش‌های تخصصی است.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی در تشریح این ماموریت افزود: ماموریت محول شده تحت عنوان مشارکت جهاد دانشگاهی در زمینه توسعه آموزش‌های نوین و مهارت‌های پیشرفته با توجه به نیازهای کشور و نیازهای جهان اسلام است و جهاد دانشگاهی برای انجام این ماموریت و جلب اطمینان شورای عالی انقلاب فرهنگی باید قدم‌های درست و اساسی بردارد. لذا اگر بخواهیم در این مرحله حضور جدی داشته باشیم لازم است در کنار کارهای اصلی مطالعه داشته و بحث‌های آموزش‌پژوهی را برقرار کنیم.
دکتر قرنفلی خاطرنشان کرد: توسعه هر کشور نیازمند نیروی متخصص است و نیروی متخصص از طریق آموزش تربیت می‌شود. این آموزش به شرطی می‌تواند موثر باشد که با ارزیابی همراه شود. بنابراین مطالعه کردن پیرامون وضعیت آموزش امری ضروری برای ماست و موضوع و مفهوم آموزش‌پژوهی نیز همین است. خطرناک‌ترین بحث برای آموزش این است که بدون توجه به اثربخشی دوره‌هایی را برگزار کنیم. امیدواریم در این تهدید قرار نگرفته و نقاط ضعف و قوت خود را پیدا کنیم. اگر بتوانیم در این راستا گام‌های درستی برداریم در امر آموزشی به جایگاه والایی خواهیم رسید.
استفاده از دستاوردهای جدید از جهت‌گیری‌های لازم در امر آموزش
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی با اشاره به ضرورت استفاده از دستاوردهای علمی و جدید تاکید کرد: مساله دیگر بحث شناسایی نیازهای جدید آموزشی است. زیرا نیازها روز به روز در حال شکل‌گیری هستند و باید بتوانیم پاسخگوی این نیازها باشیم. برخی از این نیازها از طریق مطالعه و ارتباط با بخش‌های صنعتی جواب داده شوند.
دکتر قرنفلی با اشاره به "نوآوری" به عنوان یکی از ویژگی‌های خدمات آموزشی، گفت: بحث اثربخشی بحث بسیار مهمی است و باید نسبت به اثربخشی برگزاری دوره‌ها حساس باشیم. یکی از موارد استفاده‌ای که باید از آموزش‌های ما صورت گیرد ارتقای بهره‌وری است زیرا در بحث بهره‌وری در کشور ضعف‌هایی وجود دارد در حالی که منابع و سرمایه هنگامی می‌تواند منجر به توسعه شود که جامعه از بهره‌وری لازم برخوردار باشد.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی ادامه داد: مهمترین مزیت جهاد دانشگاهی این است که حوزه آموزش و پژوهش ما در هم تنیده شده است و با افتخار می‌توانیم بگوییم که این دو حوزه به درستی با هم تعامل دارند.
عدم توانمندی دانش‌آموختگان مشکل امروز نظام آموزشی
وی مشکل امروز نظام آموزشی را عدم توانمندی و مهارت‌های لازم دانش‌آموختگان دانست و گفت: باید زمینه‌ای را در بحث آموزش‌های تکمیلی فراهم کنیم تا بتوانیم فارغ‌التحصیلان را به سمت ایجاد کسب و کار سوق دهیم. این حرکت در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف آغاز شده و در صدد هستیم در رشته‌های مختلف با کمک متخصصان بخش صنعت بسته‌هایی را برای فارغ‌التحصیلان آماده کنیم تا وقتی می‌خواهند وارد بازار کار شوند مشخص باشد دارای چه توانمندی‌هایی هستند.
دکتر قرنفلی تصریح کرد: ارائه آموزش در سطح منطقه برنامه دیگر ما است تا در سطح منطقه هم آموزش‌های تخصصی داشته باشیم. برای این امر سازمانی به نام ایریکا در دست طراحی و تصویب است. مسئولیت و ماموریت این سازمان ارائه آموزش‌های کوتاه‌مدت به سایر کشورها است.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی اضافه کرد: جهت‌گیری دیگری که باید داشته باشیم شناسایی و انتقال صحیح دانش از کشورهای پیشرفته است. ما به طور تصادفی در معرض تحولات قرار می‌گیریم و قصد داریم از این حالت تصادفی خارج شده و آخرین دستاوردها را منتقل کنیم.
وی همچنین در ادامه گفت: شناسایی نیازهای آینده باتوجه به روند تحولات و جهت‌دهی برای حل مشکلات باتوجه به طرح آمایش سرزمین از برنامه‌های دیگر ماست و حوزه فراگیری برای آموزش داریم و مناطق استان‌ها را تحت پوشش قرار داده‌ایم باید شناسایی نیازهای منطقه‌ای که مبتنی بر آمایش سرزمین باشند را در دستور کار واحدهای استانی قرار دهیم.
معاون آموزشی جهاد دانشگاهی در پایان صحبت‌هایش گفت: جهاد دانشگاهی در اینجا با ماموریتی که به آن محول شده است ورود خوبی پیدا کرده است و می‌تواند این موضوع را به خوبی بپروراند تا اثر مستقیم بر خروجی توسعه کشور و ارتقای توان تولید ملی را بگذارد و تحقق این امر مشروط بر این است که کیفیت کار ما قابل قبول و آموزش‌ها اثربخش باشند.
No tags for this post.