دانشمند ژاپنی برنده نوبل پزشکی شد
اتوفاژی از کلماتی یونانی به معنای «خود- خواری» مشتق شده است.
به گزارش نیویورک تایمز مجمع نوبل در انستیتوی کارولینسکا در استکهلم سوئد در بیانیه‌اش درباره جایزه اعلام کرد: «این مفهوم در طول دهه ۱۹۶۰ ظهور کرد که پژوهشگران مشاهده کردند سلول می‌تواند اجزای خودش را با محصور کردنشان در غشاها و تشکیل وزیکول‌های کیسه‌مانند که برای تجزیه به یک بخش بازیافت کننده به نام لیزوزوم انتقال می‌یابند، تخریب کند.»
دکتر یوشینوری اوسومی، در رشته‌ای از تجربیات در اوایل دهه ۱۹۹۰ از سلول‌های مخمر نان برای شناسایی ژن‌هایی که برای اتوفاژی ضروری هستند، استفاده کرد و به بررسی سازوکارهای زمینه‌ای این فرایند ادامه داد.
مجمع نوبل گفت: «کشف‌های اوسومی به پارادایم جدیدی در درک چگونگی بازیافت اجزای سلولی منجر شد. اکتشافات او راه برای شناخت اهمیت بنیادی اتوفاژی در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک مانند سازگاری با محرومیت از غذا تا پاسخ به عفونت گشود.»
به گفته این مجمع جهش‌ها در ژن‌های اتوفاژی می‌توان باعث بیماری شود و اختلال اتوفاژی با بیماری پارکینسون، دیابت نوع ۲ و سرطان ارتباط داده شده است.
سلول‌های ما دارای بخش‌های تخصص‌یافته متفاوتی هستند. لیزوزوم‌ها یکی از چنین بخش‌های تخصص‌یافته‌ای هستند و آنزیم‌هایی برای هضم اجزای سلولی درون آنها وجود دارد. در روند اتوفاژی نوع جدیدی از وزیکول‌ها یا ریز‌کیسه درون سلول ایجاد می‌شود که به آن اتوفاگوزوم می‌گویند. این وزیکول‌ها اجزای سلولی مانند پروتئین‌ها و اندامک‌های آسیب‌دیده را در برمی‌گیرند. در نهایت آنها با لیزوزوم‌ها پیوند می‌یابند که حاوی آنزیم‌هایی هستند که این اجزای آسیب‌دیده را به مولکول‌های کوچکتر تجزیه می‌کنند. سپس سلول می‌تواند این مولکول‌های حاصل از تجزیه را برای تامین انرژی یا به عنوان واحدهای سازنده برای بازسازی اجزای خود به کار برد.
- زندگینامه اوسومی
دکتر اوسومی در سال ۱۹۴۵ در فوکواوکا در ژاپن به دنیا آمد و درجه دکترایش را در سال ۱۹۷۴ از دانشگاه توکیو گرفت. او ابتدا با رشته شیمی تحصیلاتش را شروع کرد، اما بعد به این نتیجه رسید که شیمی حوزه علمی کاملاً مستقری است که فرصت‌های چندانی برای او ایجاد نمی‌کند.
بنابراین به زیست‌شناسی مولکولی تغییر رشته داد. اما تز دکترای او چندان توجه برانگیز نبود و بنابراین نتوانست شغلی بیابد. مشاورش به او یک دوره پست دکتری در دانشگاه راکفلر نیویورک پیشنهاد کرد و در آنجا او به بررسی لقاح خارج رحمی در موش‌ها مشغول شد.
خود او درباره این دوره می‌گوید: «بسیار ناامید شده بودم.» او با تغییر حوزه مطالعاتی‌اش به بررسی مخمرها مشغول شد.
او در سال ۱۹۸۸ به مقام استادیاری رسید و آزمایشگاه پژوهشی خود را بنیاد نهاد.
او در ۴۳ سالگی در بررسی‌هایش بر روی روند اتوفاژی در مخمرها کشف‌هایی را انجام داد که باعث شد جایزه نوبل پزشکی امسال به او اهدا شود.
دکتر اوسومی بعدها به انستیتوی ملی زیست‌شناسی در اوکازاکی ژاپن رفت از سال ۲۰۰۹ استاد انستیتوی تکنولوژی توکیو شد.
سال پیش که او جایزه بین‌المللی بنیاد گیردنر در کانادا را به خاطر کشف‌های برجسته‌اش و سهمش در پیشرفت علوم پزشکی برنده شد، خودش را «فقط پژوهشگر پایه مخمرها نامید.»
اما تأیید کرد که فرایند اتوفاژی برای بقای سلول انسانی ضروری است. او گفت: «به اعتقاد من ارتباط این فرایند با بسیاری از بیماری‌ها در آینده نزدیک کشف خواهد شد.»
- اهمیت کار اوسومی
سلول‌ها در روند نمو و در طول عمر طبیعی‌شان و همچنین در روند بیماری‌هایی مانند سرطان، عفونت و محرومیت از غذا به تجزیه پروتئین‌ها نیاز دارند. زیست‌شناسان می‌دانستند که کیسه‌هایی درون سلول‌ها وجود دارند که مانند سطل زباله می‌مانند، اما شمار کمی از آنان به بررسی بیشتر آن پرداخته بودند.
دکتر اوسومی در بررسی‌هایش روی مخمرها کشف کرد که چگونه سلول‌ها تجزیه پروتئین‌های خودشان را کنترل می‌کنند، چه ژن‌هایی در این روند دخیل هستند و هنگامی که اتوفاژی مختل می‌شود، جه اتفاقی می‌افتد.
تصور می‌شود که اختلالات در اتوفاژی زمینه‌ساز بسیاری از عوارض، از جمله سرطان، عفونت‌ها، بیماری‌های عصب‌شناختی و سالمندی باشد. ازآنجایی‌که اتوفاژی یک کارکرد بنیادی و حیاتی در سلول‌ها است، شناخت چگونگی کنترل آن و پیامدهای آن اهمیت دارد.
- واکنش‌ها
به گزارش همشهری آنلاین،دکتر اوسومی در انستیتوی تکنولوژی توکیو به خبرنگاران گفت: «تنها چیزی که می‌توانم بگویم این است که بردن این جایزه افتخار بزرگی برای من است. می‌خواهم به جوانان بگویم همه در علوم نمی‌توانند موفق شوند، اما مهم است که با چالش‌های علمی مواجه شوید.»
سال پیش ویلیام سی کمپل، ساتوشی اومورا و تو یویو برای استفاده از تکنیک‌های آزمایشگاهی مدرن برای کشف داروهای ضدانگلی در خاک و گیاهان دارویی برنده جایزه نوبل پزشکی شدند.
No tags for this post.
