چشم انداز اشتراک دانش در شهرهای هوشمند

به گزارش «روابط عمومی وزارت علوم به نقل از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران» این نشست با سخنرانی احمد صادقی (عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند)، محمد حسن‌زاده (رئیس ایرانداک و مدیر کنفرانس شهر هوشمند)، علیرضا نوروزی (عضو هیئت علمی دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران)، نرگس رامک (وکیل دادگستری و مشاور حقوقی شورای اسلامی شهر تهران)، و مهندس امین قریبی (مدیر پروژه های شهر هوشمند فناپ)، روز چهارشنبه 10 آبان‌ماه 1402 در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات (ایرانداک) برگزار شد.

در ابتدای نشست احمد صادقی، عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند با موضوع شهر هوشمند، شهرداری غیر حضوری به سخنرانی پرداخت. صادقی ضمن تبیین مفهوم شهر هوشمند با محوریت مدیریت شهری و نقش‌های هاب شهر هوشمند در مدیریت شهری، دستاوردهای برجسته اجرای شهرداری غیرحضوری را برشمرد. همچنین برنامه‌های توسعه شهر تهران در برنامه پنج ساله دوم، سوم و چهارم را تشریح کرد.

در ادامه وی نقش سیاستگذاری و فرایند تقنینی شورای اسلامی شهر تهران در تحقق شهر هوشمند با تأکید بر نقش کمیته ملی شهر هوشمند و نقش شورای عالی استان‌ها در تحقق ایران هوشمند را بررسی کرد. عضو شورای اسلامی شهر تهران در ادامه به چالش‌های پیش‌رو برای تحقق شهر هوشمند پرداخت.

سپس محمد حسن‌زاده، رئیس ایرانداک و مدیر کنفرانس شهر هوشمند، ضمن خیرمقدم به میهمانان، با موضوع اشتراک دانش ارزش‌آفرین در شهرهوشمند: چارچوبی برای اقدام سخنرانی کرد. رئیس ایرانداک، شهر هوشمند را یک الزام دانست و گفت: شهر هوشمند ارتباط دقیق، پویا و پایدار بین مکانیسم شهر و شهروندان آن است. امروزه هوشمندی کلید فهم ارتباط بین شهر و محیط است. شهر هوشمند به دنبال این است که برای محیط سازنده و بالنده و زیرساخت‌ها در خدمت رفاه بشر باشد. همچنین دکتر حسن‌زاده، از ویژگی‌های جمعیتی، ویژگی‌های زیرساختی، ویژگی‌های تعاملی، ویژگی‌های فناورانه، ویژگی‌های اکوسیستمی، ویژگی های اجتماعی، ویژگی‌های زیستی، و ویژگی‌های معنوی به عنوان ویژگی‌های شهر هوشمند نام برد و برخی از شاخص‌های زیست پایدار و اخلاقی مرتبط با شهرهوشمند را برشمرد. وی با تاکید بر خلق دانش در شهر هوشمند، به اهمیت مدیریت دانش در آن پرداخت و در ادامه پیش نیازهای تحقق شهر دانش: مبتنی بر مرکزیت دانش را تشریح کرد.

سخنران بعدی نشست نرگس رامک، وکیل دادگستری و مشاور حقوقی شورای اسلامی شهر تهران، به بررسی ابعاد حقوقی شهر هوشمند و چالش‌های پیش رو پرداخت. رامک، استقرار دستگاه‌های متصل و”اینترنت اشیا” را برای هوشمندی شهر کلیدی خواند. مشاور حقوقی شورای اسلامی شهر تهران، در ادامه نشست به چالش‌های تنظیم مقررات و توسعه فناوری‌های هوشمند و مالکیت، پردازش، استفاده و امنیت داده‌ها پرداخت.

در پایان وی با تاکید به چالش مفهوم حریم خصوصی در شهر هوشمند، خلا‌های قانونی شهر هوشمند را تشریح کرد. در ادامه نشست مهندس امین قریبی، مدیر پروژه‌های شهر هوشمند فناپ، با موضوع اشتراک دانش در شهر هوشمند سخنرانی کرد.

وی با اشاره به افزایش جمعیت شهرنشینی، معماری شهر هوشمند و سیر تحول آن را تبیین کرد. مهندس قریبی در ادامه پلتفرم‌های اشتراک دانش، کنفرانس‌ها و نشست‌ها، اشتراک داده‌ها و اطلاعات، مشارکت شهروندان، و ترکیب داده‌ها را از انواع اشتراک دانش در شهر هوشمند برشمرد و چالش‌های آن را تشریح کرد. مدیر پروژه‌های شهر هوشمند فناپ، در پایان به بررسی تجارب اشتراک دانش در شهرهای هوشمند پرداخت.

آخرین سخنران نشست علیرضا نوروزی، عضو هیئت علمی دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران، با موضوع شهروندپدیا : تهران‌پدیا، ضرورت ایجاد دایره‌المعارف تعاملی برای مدیریت دانش اجتماعی شهروندان به سخنرانی پرداخت. وی با تاکید بر نقش شهروند هوشمند در شهرهای هوشمند گفت: شهروندان هوشمند رکن اصلی شهر هستند. شهروندان هوشمند و آگاه مرجع علمی و منبع دانشی ارزشمند در خدمت شهر هستند. مدیریت شهری و مدیریت اطلاعات/دانش شهری بدون درگیرسازی و مشارکت شهروندان میسر نخواهد بود.

سپس نوروزی مسئله شهر هوشمند را از نگاه منشور علمی شهرداری تهران تبیین کرد و افزود: هدف شهروندپدیا یا تهران‌پدیا ایجاد دایره‌المعارفی تعاملی و برخط است که همۀ دانسته‌های دربارۀ شهر من (تهران)، اعم از آنچه تاکنون منتشر شده یا خیر، به ویژه آن دسته از اطلاعات که یا در خِرد افراد و حافظۀ مردم مانده و یا اسنادی است کاغذی یا صفحه و نواری است صوتی یا تصویری که در صندوقچه‌های گرانبهای خانوادگی محفوظ مانده و هنوز امکان ثبت و ظهور در اسناد تاریخی را پیدا نکرده‌اند تا تجلی «همه‌چیز را همگان دانند» یا به تعبیر منشور علمی شهردار تهران «خرد جمعی» گردد.

گفتنی است این نشست در راستای کنفرانس بین‌المللی شهر هوشمند روز چهارشنبه 10 آبان‌ماه 1402 از ساعت 14 الی 16 در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات (ایرانداک) برگزار شد.