میانگین امانت کتابخانه های گلستان نشان از پایین بودن سرانه مطالعه در استان داشته و این در حالی است که کمبود کتابخانه هم به سردی این بازار مطالعه دامن زده است.
سرانه مطالعه در کشور ایران براساس آخرین بررسی‌ها انجام شده ۳۳ دقیقه اعلام شده است که این سرانه در مقایسه با سرانه مطالعه کشورهای دیگر در میانه جدول قرار دارد.
منظور از سرانه مطالعه یک فرد، اهل مطالعه بودن آن شخص نیست بلکه به معنی میزان میانگین مدت زمان مطالعه او در یک شبانه‌روز است. سرانه مطالعه مطالعه کتاب، روزنامه و نشریات مختلف را شامل می شود.
استان گلستان با ۶۳ کتابخانه نهادی، ۱۳ کتابخانه مشارکتی و یک کتابخانه مستقل و جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۸۶۹ هزار نفر جمعیت جزو استان هایی است که تعداد کتاب خانه ها آن با جمعیت استان تناسب ندارد و به ازای هر 100 هزار نفر یک کتابخانه موجود و به طور قطع این مورد روی سرانه مطالعه استان تأثیر منفی خواهد گذاشت.
*سیر نزولی مطالعه
یک کتاب فروش باسابقه گلستانی در خصوص مقایسه مطالعه کتاب نسبت به چند سال اخیر به خبرنگار فارس گفت: آمار مطالعه کتاب از دهه 80 سیر نزولی داشته است چرا که سلیقه و علاقه نسل امروز نسبت به نسل ها گذشته تفاوت دارد و در ضمن بسیاری از محصولات فرهنگی، به شکل مجازی و غیرمکتوب به دست کودکان و نوجوانان ما می رسد و این باعث می شود این تفکر ایجاد شود دهه ها ۵۰ و ۶۰ کتاب خوان تر از نسل جدید بوده اند.
محمد ملکی ادامه داد: اگر چه امروزه تیراژ کتاب کاهش یافته اما در عناوین کتاب‌ها تنوع بیشتری می بینیم.
*کتاب بیشتر از سایر ابزار تربیتی در رفتار کودک اثرگذار است
یک مشاور دبستان در گرگان هم در پاسخ به این سئوال که چه کنیم تا کودکان از همان سنین کودکی به کتاب خواندن روی بیاورند به خبرنگار فارس گفت: علاقه به قصه از همان دوران کودکی با داستان هایی که پدر، مادر، مربی مهد کودک و غیره برای بچه ها تعریف می کنند، آغاز و به مرور زمان این علاقه تثبیت می شود.
عمار اکبرپور تاکید کرد: کتاب بیشتر از سایر ابزار تربیتی در رفتار کودک اثرگذار است البته به شرطی که درست انتخاب شده باشد چون منظور ما از کتابخوانی، خواندن کتاب‌هایی است که نقش موثری در بالا بردن سطح آگاهی فرد دارد.
این مشاور مدرسه در مورد سهم کتاب های درسی در سرانه مطالعه گفت: به طور قطع بحث کتابخوانی و سوادآموزی دانش آموزان به خاطر این که کتاب ها درسی جزو مطالعات اجباری است، در سرانه مطالعه لحاظ نمی شود.
*بیشتر مخاطبان دانشجو و دانش آموز هستند
کتابدار کتابخانه بشارت گرگان هم در رابطه با ترویج فرهنگ کتاب خوانی به خبرنگار فارس گفت: بسیاری از مشکلات اجتماعی ناشی از توجه نکردن به کتاب و کتابخوانی است.
نرگس دهرویه عقیده دارد اگر کودکان و نوجوانان ما در زمینه کتابخوانی پیشتاز باشند به طور قطع در سایر مسائل فرهنگی نیز پیشرو خواهیم بود.
وی عنوان کرد: کتابخانه ها هم به عنوان مراکز انسان ساز، رسالت دارند فرهنگ کتابخوانی را در افراد جامعه نهادینه کنند و با رفتارشناسی و نیازسنجی سلایق و حوزه فکری جامعه هدف، به خصوص کودکان و نوجوانان، آنان را راهنمایی کنند.
دهرویه بیان کرد: گروه های سنی مختلف، عضو کتابخانه هستند اما بیشترین مخاطبان را دانش آموزان و دانشجویانی تشکیل می دهند که برای خواندن کتاب های کنکور و یا دانشگاهی مراجعه می کنند.
* تشکیل پاتوق‌های فرهنگی
مدیر یکی از انجمن های ادبی گلستان هم نشست‌های کتابخوانی، جلسه‌های نقد کتاب، حافظ خوانی، مثنوی خوانی و شاهنامه خوانی برای عموم و مخصوصا برای بازنشستگان را راهی برای بالا بردن سرانه مطالعه در گلستان معرفی می کند.
مهدی جلیلی به خبرنگار فارس گفت: با تشکیل پاتوق‌های فرهنگی به طور هفتگی یا ماهیانه می توان در نهادینه کردن فرهنگ مطالعه تلاش کرد که البته ما با کمبود فضای لازم برای این نوع نشست ها مواجه هستیم.
*وجود ۷۱۲ هزار جلد کتاب در کتابخانههای گلستان
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان گلستان در مورد وضعیت کتابخانه ها و سرانه مطالعه در استان به خبرنگار فارس گفت: در استان گلستان ۶۳ کتابخانه نهادی، ۱۳ کتابخانه مشارکتی و یک کتابخانه مستقل دارد.
آخوند عبدالحی میرزاعلی با بیان این که در مرکز استان هفت کتابخانه نهادی و ۱۰ کتابخانه هم مشارکتی موجود است و 43 هزار و 500 عضو نهادی وجود دارد، افزود: ۷۱۲ هزار جلد کتاب در کتابخانه های عمومی استان وجود دارد وامانت میانگین کتابخانه های نهادی روزانه هزار و 400 نسخه و امانت ماهیانه 33 هزار نسخه است و سرانه تعداد کتابخانه ها نسبت به جمعیت 1.6 است یعنی هر صد هزار نفر یک کتابخانه دارند.
وی بیان کرد: کتابخانههای سیار هم برای گردش کتاب در روستاهای دورافتاده و کم‌جمعیت فاقد کتابخانه استان الزامی است که امیدواریم در این مورد اقدام شود.
میرزاعلی عنوان کرد: شهرهای قرق، سنگدوین، دوزین و گلیداغ استان گلستان فاقد کتابخانه هستند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی گلستان برای بالا بردن سرانه مطالعه راهکارهایی نظیر تفاهم نامه مشترک با سازمان ها و ادارات، تنوع خدمات کتابخانه ها، جذب مخاطبان از طریق فعالیت تبلیغی و ترویجی به خصوص در حوزه کودک و نوجوان و برگزاری دوره های آموزشی با محوریت کسب و کارها و کارآفرینی را لازم دانست.
به گزارش خبرنگار فارس، برای تربیت افراد کتابخوان به همت تمام نهادها و دستگاه‌های فرهنگی استان نیاز است تا با فراهم کردن فضا لازم و فرهنگ‌سازی درست برای مطالعه، در این حوزه اقدام کنند زیرا در راستای نهادینه کردن فرهنگ کتاب خوانی همه ظرفیت‌های موجود باید به کار گرفته شود.
در این بین سهم شهرداری‌ها، ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش که می‌توانند گام های موثری در فرهنگ سازی، بازسازی و به‌روزکردن کتابخانههای قدیمی، توسعه فضاها کتابخانه‌ای در مناطق روستایی، رسیدگی و تنوع بخشی به کتابخانههای مدارس و برگزاری مسابقاتی بردارند، پررنگ خواهد بود.