به گزارش روابط عمومی معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری،'تعیین نواحی حیاتی مغز قبل از عمل جراحی در بیماران مبتلا به تومور و صرع با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی fMRI'یکی از طرح های پژوهشی مورد حمایت صندوق پژوهشگران و فناوران معاونت علمی است که ملاحظات متدولوژیک، طراحی آزمون های استاندارد و قابل انعطاف برای شرایط متفاوت بیمار درموفقیت fMRI در حفظ مناطق حیاتی مغز در بیماران از اجزای اساسی کارآیی کلینیکی fMRI است که در این تحقیق به آن پرداخته شده است.
تصویربرداری عملکردی (fMRI) ازمغز، امکان بررسی فعالیت های مولکولی- متابولیکی سلولهای مغزی را درهنگام فعالیت انسان نشان می دهد که این مناطق فعال در مغز می تواند مناطق مربوط به تکلم، حرکت، حافظه، احساسات و غیره باشد.
تعیین دقیق محل این فعالیت ها در مغز و بررسی تغییرات آنها در حالت های بیماری می تواند به عنوان روشی جهت ارزیابی نواحی حیاتی مغز قبل از عمل های جراحی مغز و اعصاب وهمچنین تعیین کننده نوع درمان ونتایج وعوارض حاصل از آن باشد.
از آنجائیکه درحین جراحی های مغز و اعصاب، همیشه احتمال آسیب به ساختارهایی مثل نواحی ورنیکه و بروکا (مربوط به تکلم) وprefrontal مربوط به حافظه و Precentral girus مربوط به حرکت وجود دارند، از این رو استفاده از fMRI برای مشخص کردن این نواحی قبل ازاعمال جراحی، می تواند به کاهش عوارض پس از این اعمال جراحی کمک کند.
همچنین، در روش استاندارد طلائی برای ارزیابی های پیش ازعمل نیز، استفاده از آزمون تزریق آموباربیتال در شریان کاروتید بیمار، آزمونwada و ارزیابی های نوروسایکولوژیک حین آزمون است، چنین به نظر می رسد که fMRI به عنوان یک روش تصویربرداری عملکردی مغز و ماهیت غیر تهاجمی آن، همچنین توانایی لوکالیزه کردن مناطق درگیر در فعالیت های متفاوت شناختی جایگزینی مناسبی برای آزمون تهاجمی wada به شمار می آید.
از چهارسال پیش مطالعاتی در مورد fMRI در مرکز تحقیقات و تکنولوژی در پزشکی انجام شده و برای نخستین بار در کشور پروژه های fMRI طراحی و اجراء شد، بنابراین هدف این پروژه، ارزیابی کاربردی این روش در پیش بینی مناطق موثر در فرآیند تکلم و حافظه یا حرکت است.
تعیین کارایی روش تصویربرداری عملکردی مغز برای گزینش بیماران مناسب برای جراحی ، لترالیزه کردن مناطق درگیر درحافظه، تعیین کارایی عملکردی بیمار در حوزه زبان پس از جراحی و تعیین کارایی عملکردی بیمار درحوزه حافظه پس از جراحی از جمله اهداف اصلی این طرح است.
همچنین طراحی task های حافظه با قابلیت تعدیل جهت استفاده در کودکان و افراد کم توان ذهنی، بررسی تغییرات الگوی فعالیت مغزی مرتبط با فرآیند تکلم پس از جراحی و تعیین آزمون حافظه (Meomory task ) مناسب برای لترالیزه کردن مناطق درگیر درحافظه نیز از جمله مواردی است که در طرح به آن پرداخته می شود.