تمام نوشیدنی های انرژی زا حاوی ویتامین هستند. از آنجا که یک اثر وابسته به دوز ویتامین B3 (نیاسین) در سمیت کبدی دخیل است که در آن مگادوزهای (دوز بالا) این ویتامین در ابتدا باعث افزایش خفیف آنزیم‌های کبدی، استئاتوز/نکروز کبدی و در موارد نادر نارسایی کبدی می‌شوند؛ احتیاط در مصرف انواع نوشیدنی های انرژی زا ضرورت دارد. همچنین مطالعات متعدد، اثرات مصرف نوشیدنی انرژی زا را بر سیستم قلبی، گوارشی، عصبی، کلیوی، زنان، خودایمنی و پوست نشان میدهد.
به گزارش سینا پرس فارس، ترویج نوشیدنی های انرژی زا به عنوان منبع قابل حمل انرژی و محرک توسط شرکت های نوشیدنی، همراه با در دسترس بودن گسترده آنها در فروشگاه های مواد غذایی، پمپ بنزین ها و سایر فروشگاه های خرده فروشی، مصرف آنها را در بین جوانان و نوجوانان افزایش داده است. بسیاری از این نوشیدنی های انرژی زا با ادعاهایی مرتبط هستند که می توانند تمرکز و تمرکز را بهبود بخشند، سطح انرژی را افزایش دهند و عملکرد علمی یا فیزیکی را افزایش دهند.
نوشیدنی‌های انرژی‌زای رایج کنونی اغلب شامل مقادیر زیادی کافئین، قندهای افزوده شده و محرک‌های قانونی مانند گوارانا، تورین و ال کارنیتین هستند. افزایش بازار نوشیدنی‌های انرژی‌زا در میان کودکان و نوجوانان، به‌طور اجتناب‌ناپذیری سطح مصرف کافئین آنها را بین سال‌های 1977 تا 2009 به میزان 70 درصد افزایش داده است.
گزارش‌های اخیر حاکی از افزایش تعداد افرادی است که پس از مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا برای مشکلات خفیف مانند اختلالات گوارشی و کم‌آبی بدن، همراه با پیامدهای شدیدتر مانند سکته، به دنبال مراقبت‌های پزشکی هستند. چندین مورد مرگ و میر مرتبط با مصرف نوشیدنی های انرژی زا نیز گزارش شده است. نوشیدنی های انرژی زا احتمالاً فواید کوتاه مدتی دارند. با این حال، محققان باید پیامدهای بلندمدت آنها را بر سلامت انسان در میان گزارش‌های رو به افزایش از اثرات نامطلوب آنها بررسی کنند.
در بررسی اخیر منتشر شده در Nutrients، محققان اثرات گزارش شده مصرف نوشیدنی های انرژی زا بر سلامت انسان، به ویژه سیستم قلبی عروقی و عصبی را بررسی می کنند.
در این مطالعه، محققان موتورهای جستجوی PubMed، Google Scholar و EBSCO را برای شناسایی مقالات پژوهشی اصلی و گزارش‌های موردی منتشر شده بین 5 ژانویه 2009 تا 30 آوریل 2023 بررسی کردند و اثرات سوء مصرف حاد یا مزمن نوشیدنی‌های انرژی‌زا را گزارش کردند.
در مجموع 96 مقاله علمی در تجزیه و تحلیل گنجانده شد که 35، 12، 18، 7 و 2 مورد از آنها به ترتیب اثرات مصرف نوشیدنی انرژی زا را بر سیستم قلبی، گوارشی، عصبی، کلیوی، زنان، خودایمنی و پوست گزارش کردند.
گزارش ها نشان داد که محتوای بالای کافئین نوشیدنی های انرژی زا نیز با اثرات نامطلوب بسیاری بر سیستم عصبی مرکزی (CNS) از جمله تشنج، روان پریشی شیدایی و واسکولوپاتی مغزی مرتبط است.
طبق مطالعات، کمتر از 500 میلی گرم کافئین باعث افزایش هوشیاری، سرعت افکار و گفتار، کاهش خستگی و کاهش خواب می شود. با این حال، دوزهای بالاتر کافئین احتمالاً به اضطراب، بی خوابی، لرزش و تشنج کمک می کند.
بنابراین گزارش، مصرف زیاد نوشیدنی های انرژی زا با استرس، اضطراب و افسردگی مرتبط است. این اثرات احتمالاً به دلیل توانایی تورین در تقلید گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) و اثرات ضد تشنج گلیسین است.
مطالعات in vivo (مطالعه روی بدن موجودات زنده) به طور مشابه سمیت حاد و مزمن مرتبط با مصرف نوشیدنی انرژی زا را گزارش کرده اند. در یک مطالعه که اثرات نوشابه های انرژی زا را در خرگوش ها ارزیابی کرد، ارتباط مستقیمی بین آسیب مغز، کبد، کلیه ها و بافت قلب و دوز نوشیدنی انرژی زا مشاهده شد.
سازمان ایمنی غذای اروپا (EFSA) حد بالای مصرف ایمن 400 میلی گرم در روز کافئین را برای بزرگسالان تعیین کرده است. از آنجایی که کافئین جزء اصلی نوشیدنی های انرژی زا است، محدودیت های دقیق در مصرف این نوشیدنی ها تاکید می شود.
به گزارش سینا پرس، اثرات بلند مدت نوشیدنی های انرژی زا نامشخص است. با این حال، مصرف آنها ممکن است باعث آسیب شناسی روانی یا تشدید اختلالات هدایت قلبی در خردسالان شود. بنابراین، اگرچه نوشیدنی‌های انرژی‌زا حاوی مواد قانونی هستند، اما مصرف و فروش آنها به‌ویژه برای خردسالان باید به شدت تحت نظارت باشد. زنان باردار یا شیرده نیز باید به طور کامل از این محصولات اجتناب کنند تا از اثرات نامطلوب طولانی مدت مصرف نوشیدنی انرژی زا بر روی فرزند خود جلوگیری کنند.
مترجم: فتانه حق پرست