به گزارش سیناپرس همدان، تحقیقاتی که توسط دپارتمان انسان‌شناسی و دانشکده علوم زیست پزشکی، دانشگاه ایالتی کنت، اوهایو رهبری می‌شود، عصب‌سازی نوروپپتید Y را در ناحیه‌ای از مغز به نام هسته اکومبنس گونه‌های مختلف پستانداران، از جمله انسان، بررسی کرده است. این تحقیق بر درک نقش آن در تکامل مغز و هر گونه پیامد برای سلامت انسان، به ویژه در مورد اعتیاد و اختلالات خوردن متمرکز بود.
در مقاله ای با عنوان، “غذا خوردن، چاقی، و اعتیاد ناشی از افزایش نوروپپتید Y در هسته اکومبنس در طول تکامل مغز انسان است”، که در PNAS منتشر شده است، محققان پیشنهاد می کنند که ترکیبی از افزایش نوروپپتید Y (NPY) و دوپامین (DA) در هسته اکومبنس انسان (NAc) ممکن است امکان رشد مغز را افزایش دهد. همین پیکربندی ممکن است انسان‌ها را در برابر اختلالات خوردن و سوء مصرف مواد به‌طور استثنایی آسیب‌پذیر کرده باشد و به ویژگی‌های اعتیادآوری که منشأ تکاملی عمیقی دارند اشاره می‌کند.
NPY در سیستم پاداش، رفتار عاطفی نقش دارد و با افزایش مصرف الکل، اعتیاد به مواد مخدر و مصرف چربی مرتبط است. ناحیه مغز NAc مرکزی برای انگیزه و عمل است و یکی از بالاترین تراکم NPY را در مغز نشان می دهد و برای محققانی که در حال تحقیق در مورد محرک های اعتیاد مرتبط با مغز هستند، بسیار جالب است.
محققان از نمونه‌های مغز پس از مرگ 74 مورد، از جمله هفت انسان، به دیگر مواررد که 13 گونه میمون‌های بزرگ و نخستی‌های میمون بودند، استفاده کردند. داده‌ها نشان می‌دهند که مغز انسان دارای عصب NPY بسیار متراکم‌تری در NAc است، که با چگالی طول آکسون به تراکم نورون، در مقایسه با سایر نخستی‌ها اندازه‌گیری می‌شود.
در مقایسه با گوریل‌ها و میمون‌ها، انسان‌ها و شامپانزه‌ها NPY بالاتری در جسم مخطط پشتی خود دارند. هنگام بررسی تراکم‌های عصبی NPY-ir (NPY-immunoreactive) در ناحیه 22 برادمن، هیچ تفاوت قابل‌توجهی بین گونه‌های پستانداران انسانی و غیرانسانی یافت نشد.
این گزارش نشان می‌دهد که مغز انسان در میان نخستی‌ها متمایز است، به‌طور قابل‌توجهی نسبت به توده بدن بزرگ‌تر و نرخ متابولیسم پایه بالاتری که دارد. این امر مستلزم تامین مداوم ذخایر انرژی بالقوه (مانند چربی و گلیکوژن) و چربی بدن بالاتر در انسان نسبت به سایر پستانداران است.
NAc یکی از “نقاط لذت‌بخش” در نظر گرفته می‌شود که حس ها را برای درک طعم دلپذیر تقویت می‌کند. در حالی که استفاده از روش های پخت و پز مرسوم اغلب برای حمایت از انبساط مغز مهم در نظر گرفته می شود، ترجیح دادن غذاهای غنی از چربی ممکن است مربوط به میلیون ها سال قبل از آن باشد.
نویسندگان حدس می زنند که ترجیح دادن غذاهای غنی از چربی، ناشی از افزایش NPY در NAc انسان، که این ممکن است در گسترش مغز انسان در طول پلیو پلیستوسن (حدود 5 میلیون سال پیش) نقش داشته باشد.
محققان خاطرنشان می‌کنند که هومینین‌های دوپایی پلیو-پلیستوسن دارای رفتار های تحاجمی کاهش‌یافته بودند که نشان‌دهنده تغییر عمده در رفتار اجتماعی از حالت تهاجمی به وابستگی بیشتر است. افزایش NPY هسته اکومبنس ممکن است بر رفتارهای اجتماعی در انسان های اولیه، از جمله پیوند جفت تک همسری، تأثیر گذاشته باشد.
این تغییر رژیم غذایی، که توسط ترجیحات و نیازهای مغز هدایت می‌شود، می‌توانست با تغییراتی در استراتژی‌های رفتاری اجتماعی همراه باشد و ممکن است به موفقیت اجداد اولیه انسان کمک کند.
این مطالعه نتیجه‌گیری می‌کند که تغییر در عملکرد NAc، که احتمالاً ناشی از افزایش مصرف چربی است، می‌تواند منشأ تکاملی عمیقی داشته باشد و ممکن است به واکنش منحصر به فرد مسیر پاداش انسانی به محرک‌های مختلف کمک کند. همین مسیر، انسان‌های مدرن کنونی را نسبت به سایر نخستی‌ها مستعدتر به اعتیاد (وابسته به مسیر پاداش) می‌کند.
منبع: Proceedings of the National Academy of Sciences
مترجم: کیانوش کرمی