امروزه پیشرفت های علمی صورت گرفته در زمینه داروسازی و پزشکی افزایش یافته است؛ ایران یکی از پرمصرف ترین کشورها در زمینه استفاده از دارو است که می تواند با استفاده از روش های جدید علمی این میزان را کاهش دهد. بیماری پارکینسون یکی از شایعترین بیماری های پیش رونده عصبی در سیستم اعصاب مرکزی به شمار می رود؛ این بیماری مردان را 1/5 برابر بیش از زنان مبتلا می کند. در سراسر جهان 10 میلیون نفر از بیماری پارکینسون رنج می برند. داروی انتاکاپون یک داروی مهارکننده برای درمان بیماری پارکینسون است.
تعیین دقیق درجه خلوص داروها یکی از پارامترهای مهم در مراحل ساخت دارو پیش از ورود به بازار مصرف است. همچنین تعیین دقیق مقدار داروی مصرف شده یا دفع شده از بدن می تواند برای افزایش کارایی درمانی دارو ضروری باشد.
دکتر مهدی بقایری محقق دانشگاه حکیم سبزواری گفت: بیش از 90 درصد داروهای مصرفی دارای ساختارهای شیمیایی سنتزی هستند و نبود اطلاع رسانی دقیق در رابطه با نحوه مصرف، میزان مصرف و پرهیزهای غذایی و دارویی لازم هنگام مصرف دارو، سبب بروز مسمومیت های پنهان و آشکار دارویی می شود.
به گفته وی، در این طرح پژوهشی به کمک نانوذرات نقره یک حسگر الکتروشیمیایی برای تشخیص و اندازه گیری داروی ضدپارکینسون انتاکاپون طراحی و ساخته شده است.
بقایری افزود: نانوحسگر ساخته شده در این طرح می تواند مقادیر اندک دارو را با سرعت بالا اندازه گیری کند. همچنین زیست سازگاری و تکرارپذیری بالا از دیگر مزایای این نانوحسگر در مقایسه با روش های مشابه است.
وی در خصوص ساختار نانوحسگر طراحی شده گفت: این نانوحسگر از یک الکترود کربن شیشه ای تشکیل شده که نانوذرات نقره روی آن تثبیت شده است. به منظور جلوگیری از کلوخه شدن و تجمع نانوذرات نقره از نانولوله های کربنی عامل دار شده به عنوان بستر احیای الکتروشیمیایی و سنتز نانوذرات بر سطح الکترود کربن شیشه ای استفاده شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری ادامه داد: نانوحسگر تهیه شده از پایداری و گزینش پذیری قابل قبولی نسبت به داروی انتاکاپون برخوردار است.
بر اساس نتایج به دست آمده، کمترین مقدار داروی انتاکاپونی که این حسگر قادر به شناسایی و اندازه گیری آن است، 3/15 نانومولار بوده است.
این تحقیقات حاصل تلاش های دکتر مهدی بقایری، دکتر امیرحسن امیری، دکتر بهروز ملکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه حکیم سبزواری، دکتر ملیحه برازنده عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و سمانه فرهادی دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه حکیم سبزواری است.
نتایج این تحقیق در نشریه Materials Science and Engineering C منتشر شده است.