استانداردسازی مدارس جدی گرفته نمی‌شود
این کودکان اغلب به خانواده‌های آسیب‌دیده‌ای متعلق هستند که در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند. این مشکل می‌تواند به دلایل متعددی ازجمله فقر اقتصادی و فقر فرهنگی باشد. برخی از خانواده‌ها با وجود فقر مالی، با فقر فرهنگی نیز مواجه هستند و به همین دلیل برای تحصیل کودکان خود اهمیتی قائل نیستند یا آنها را از سنین پایین روانه بازار کار می‌کنند. همچنین، در برخی مناطق، مدرسه رفتن دختران و ادامه تحصیل آنها تا مقاطع بالا ناپسند تلقی می‌شود.
از این مسائل که بگذریم، ضعف امکانات هم مزید بر علت شده و امر آموزش را برای برخی دانش‌آموزان دشوارتر کرده است. اگرچه طی سال‌های اخیر اقدامات زیادی در راستای افزایش امکاناتی نظیر نوسازی و احداث واحدهای آموزشی، هوشمندسازی مدارس و رفع کمبودها در سطح استان‌های محروم کشور انجام شده اما همچنان برخی استان‌ها مانند خوزستان و سیستان و بلوچستان ازنظر کیفی در سطح پایینی قرار دارند.
در اغلب مناطق عشایری دانشآموزانی هستند که مجبورند در چادر تحصیل کنند. به‌گونه‌ای که صرف‌نظر از امکانات آموزشی، امکانات بهداشتی همچون سرویس بهداشتی نیز برای آنها مهیا نیست. در سوی دیگر ماجرا، دانش‌آموزان روستایی قرار دارند؛ آنها اگرچه در داخل مدرسه درس می‌خوانند اما بازهم از دایره عدالت آموزشی خارج هستند. نمونه آن را بارها و بارها شاهد بودیم. البته، این مشکلات فقط به نقاط دورافتاده محدود نمی‌شود بلکه، در روستاهای اطراف شهرهای بزرگی مانند تهران، اصفهان و مشهد هم گروهی از کودکانی به دلیل کمبود امکانات مجبورند برای تحصیل به شهرها و روستاهای مجاور بروند و به همین دلیل برخی دانش‌آموزان که اغلب هم دختر هستند از تحصیل بازمانده یا مجبور به ترک تحصیل می‌شوند.
نباید از این نکته غافل ماند که فقط بخشی از این معضل به سازمان نوسازی مربوط است، اما مشکلات بهداشتی، نبود امکانات آموزشی و فقر فرهنگی در برخی مناطق همچنان پابرجاست و به برنامه‌ریزی بلندمدت نیاز دارد.
این اولین بار نیست که از نبود مدارس استاندارد برای آموزش دانش‌آموزان صحبت می‌شود. دانشآموزانی که قرار است آینده کشورمان را بسازند و کیفیت آموزش آنها با کیفیت فردای کشورمان رابطه مستقیمی دارد. واضح است که دانش‌آموزان مناطق محروم با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند و رفع فقر اقتصادی و فرهنگی خانواده‌ها و همچنین کمبود امکانات آموزشی از وظایف مسئولان متولی این امر است.
مدارس هوشمند در مقابل کلاس‌های کپری
چند سالی است بحث هوشمندسازی مدارس و تبلت دانش‌آموزی بسیار داغ شده و مسئولان هرازگاهی آماری امیدوارکننده از وضع کیفی تحصیل دانش‌آموزان ایران ارائه می‌کنند اما گویا دانش‌آموزان مناطق محروم در زمره آمار به‌حساب نمی‌آیند چراکه، آنها نه‌تنها حداقل استانداردهای لازم برای تحصیل را ندارند که در برخی مواقع کمبود امکانات آموزشی ازجمله نبود مدرسه در پایه‌های تحصیلی بالاتر به ترک تحصیل این دانش‌آموزان منجر می‌شود.
مسئولان هرازگاهی آماری امیدوارکننده از وضع کیفی تحصیل دانش‌آموزان ایران ارائه می‌کنند اما گویا دانش‌آموزان مناطق محروم در زمره آمار به‌حساب نمی‌آیند چراکه، آنها نه‌تنها حداقل استانداردهای لازم برای تحصیل را ندارند که در برخی مواقع کمبود امکانات آموزشی ازجمله نبود مدرسه در پایه‌های تحصیلی بالاتر به ترک تحصیل این دانش‌آموزان منجر می‌شود.
یکی از مشکلاتی که در سال‌های اخیر در استان‌های محروم کشور برخی دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها و حتی مسئولان آموزش‌وپرورش را دچار نگرانی کرده، وجود مدارس یا کلاس‌های درس کپری است. در کنار منازل کَپَری که در مناطق محروم شکل‌گرفته است، مدارس و یا کلاس‌های کَپَری هم پدیدار شده و به‌تبع آن کودکان و نوجوانانی که در آن مناطق سکنی گزیده‌اند به تحصیل نیاز خواهند داشت و در همین کلاس و یا مدارس کَپَری شروع به تحصیل می‌کنند.
آموزش‌وپرورش در سال‌های اخیر درگیر وجود مدارس و یا کلاس‌های کپری در مناطق مختلف کشور بوده است و در آخرین اظهار نظرات مسئولان تعلیم و تربیت، وجود هرگونه کلاس یا مدرسه کپری در کشور تکذیب شده است و اعلام‌شده است که در صورت وجود در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به جمع‌آوری آن اقدام می‌شود. شاید لازم باشد به مسئولان یادآوری کنیم که اصلی‌‌ترین خواسته دانش‌آموزان مناطق محروم کشور تحقق عدالت آموزشی و تحصیل در آرامش است.
دولت وظیفه دارد تمامی کودکان کشور را در مدارس مناسب آموزش دهد
یک کارشناس آموزش‌وپرورش در گفت‌وگو با خبرنگار سیناپرس گفت: در هر گستره جغرافیایی چه در مناطق محروم و دورافتاده و چه در مناطقی با تراکم شهری بالا، مهم‌ترین عامل بازدارنده تحصیل کودکان، اقتصاد است.
محمدرضا نیک‌نژاد ادامه داد: البته مشکلات و محدودیت‌های فرهنگی از دیرباز وجود داشته که با توجه به ارتقای سطح فرهنگی خانواده‌ها در مقایسه با گذشته کاهش‌یافته و فقط در مناطق حاشیه‌ای شاهد آن هستیم.
وی افزود: آموزش‌وپرورش همیشه با مشکل کسری بودجه مواجه است و ازاین‌رو، خانواده‌ها مجبورند کمک‌هزینه‌ای برای تحصیل فرزندانشان به مدارس پرداخت کنند و این موضوع چه در مناطق و روستاهای محروم و چه در کلانشهرها قابل‌مشاهده است که رغبت والدین بی‌بضاعت را برای به مدرسه فرستادن فرزندانشان کاهش می‌دهد.
نیک نژاد تصریح کرد: در بسیاری از مواقع نادیده گرفتن استانداردها و نبود امکانات کافی در مدارس به‌ویژه مدارس مناطق محروم مانع ادامه تحصیل دانش‌آموزان می‌شود و این در حالی است که دولت وظیفه دارد همه هزینه‌های تحصیل دانش‌آموزان را تا مقطعی تامین کند، اما می‌بینیم که از ایجاد استاندارد مناسب برای تمامی مدارس کشور هم عاجز است.
وی تاکید کرد: البته صرف‌نظر از وضعیت مدارس و امکانات آن، بخشی از موضوع هم به محتوا و ساختار آموزشی بازمی‌گردد. وقتی دانش‌آموزی می‌بیند اطرافیانش که تحصیل‌کرده‌اند با مشکل بیکاری مواجه هستند یا این‌که باید در شرایطی تحصیل کند که محیط آموزشی متناسب با سن و موقعیت دانش‌آموز با او رفتار نمی‌کند در چنین شرایطی انگیزه‌ای برای تعلیم و تربیت نخواهد داشت.
این کارشناس آموزش‌وپرورش اظهار کرد: در شرایطی که جامعه دچار انفجار تکنولوژی است و با توجه به گستردگی اطلاعاتی که دانش‌آموزان به آن دسترسی دارند مشخص است که محتوای آموزشی جذابی در مدارس ارائه نمی‌شود. این موضوع به‌ویژه در مقاطع متوسطه به ترک تحصیل دانش‌آموزان منجر می‌شود و اغلب آنها نیز به خواست خودشان تصمیم به ترک تحصیل می‌گیرند.
نیک‌نژاد ادامه داد: بررسی وضعیت مدارس و آموزش‌وپرورش در ایران حاکی از آن است که در این حوزه به یک خانه‌تکانی جدی نیاز داریم و باید کلاس‌های درسی در شأن دانش‌آموزان کشور برای آنها در نظر بگیریم.
نیک نژاد در پایان در رابطه با مناطق محروم گفت: آموزش‌وپرورش نباید به دنبال سپردن کار به بخش خصوصی و سوددهی باشد چراکه، مدارس کارخانه نیستند که سودده باشند و دولت وظیفه دارد در این حوزه هزینه کند و همه کودکان کشور را در مدارس مناسب آموزش دهد.
گزارش: هانیه حقیقی
No tags for this post.
