ایران،  بریکس و آینده اقتصادی قدرت های جهانی

اجلاس سران بریکس در حالی روز پنجشنبه در ژوهانسبورگ به پایان رسید که سایه این اتحادیه جدید بر اقتصاد جهانی و معادلات آینده تجاری سنگینی کرده و کارشناسان معتقدند این نشست به طور مستقیم  بر دستور کار نشست آتی گروه ۲۰ در ماه سپتامبر تأثیر می گذارد. در این میان دعوت از کشورهایی مانند ایران و عربستان برای پیوستن به این اتحادیه می تواند زوایای این شطرنج اقتصادی را پیچیده تر کند.

به گزارش سیناپرس، این روزها نام بریکس بسیار بیشتر از گذشته در اخبار و رسانه ها دیده شده و مقامات کشور ما نیز معتقدند با پیوستن ایران به اتحادیه بریکس، امکان خنثی کردن تحریم ها و پیوستن به جریان بین المللی تجارت تسهیل خواهد شد.

از سوی دیگر سران تاسیس کننده بریکس نقش مهمی در  گروه ۲۰ ایفا کرده و در نشست اخیر خود در آفریقای جنوبی، کشورهای گروه ۲۰ را به اصلاح سیستم های مالی جهانی تشویق کردند.  

باید توجه داشت که ایران به خوبی بر اهمیت بریکس واقف بوده و آن را فرصتی مناسب برای بی اثر کردن تحریم ها می داند و از سوی دیگر این اتحادیه به طور رسمی مدعی است که قصد پایان دادن به سیطره جهانی دلار داشته و می کوشد از تمامی ظرفیت های خود در این زمینه استفاده کند. در این شرایط نشست های بریکس و جی ۲۰ تقریبا پشت سر هم بوده و به همین دلیل برای کشورهایی مانند روسیه که خود با تحریم های جدی غرب مواجه شده، مهم است که از مجامع تجاری بریکس و شورای تجاری بریکس برای تأثیرگذاری بر دستور کار گروه ۲۰ استفاده کند.

مقامات روسیه در این زمینه به صراحت گفته اند که قصد دارند در مورد سرنوشت و اصلاح سیستم های مالی جهانی و روابط پرداخت و تسویه صحبت کنند. موضوعی که ایران نیز درگیر آن بوده و می تواند تا حدی گره از کلاف کور و سردر گم تجارت خارجی ما باز کند.

اگر چه بریکس هنوز به تصمیم نهایی در مورد چگونگی ایجاد سیستم پرداخت و تسویه بدون استفاده از دلار نرسیده است، اما در حال حاضر کشورهای عضو این اتحادیه، تجارت متقابل با ارزهای ملی را بررسی می کنند.

به باور کارشناسان، سیاست های بریکس به طور مستقیم بر دستور کار گروه ۲۰ تاثیر می گذارد و بدیهی است که در اجلاس پیش روی این گروه در دهلی نو، بحث در مورد اصلاح سیستم  های پرداخت جهانی به طور جدی پیگیری می شود.

به گزارش سیناپرس، در این میان نماینده روسیه معتقد است، سیستم پرداخت و تسویه آینده به احتمال زیاد مبتنی بر ارزهای دیجیتال بانک های ملی کورهای عضو بریکس، استیبل کوین ها و بلاک چین خواهد بود. ویژگی مهم چنین سیستم پرداخت و تسویه حساب این است که جایگزین دلار نخواهد شد، اما بر این اساس کشورها می توانند بدون این که به یکی از ارزها وابسته باشند، خودشان انتخاب کنند که از کدام سیستم استفاده کرده و به این ترتیب این ارزها رفته رفته جایگزین دلار خواهند شد.

علاوه بر این کشورهای عضو بریکس تلاش می کنند  تا به مکانیزمی برای توسعه راه حل هایی دست پیدا کنند که دسترسی به منابع مالی را ساده کرده و به کشورهای عضو امکان می دهد مشکلات خود را حل کنند. این مساله به طور خاص برای کشورهایی همچون ایران مفید است که تلاش می کند ساز و کاری مناسب برای تاثیر گذاری در اقتصاد جهانی پیدا کرده و بار فشار سنگین تحریم های آمریکا را کاهش دهد.

باید توجه داشت که اگرچه کشورهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده و کانادا در گروه ۲۰ عضو هستند اما وجود روسیه ، چین، هندوستان و برزیل که همگی از اعضای بریکس هستند در نقطه مقابل، کفه تصمیم گیری را به نفع بریکس سنگین می کند و در این شرایط باید منتظر ماند تا مشخص شود واکنش آمریکا که از حذف دلار از معادلات اقتصادی جهان چندان راضی نیست، نسبت به این تلاش بریکس چه خواهد بود.

در نقطه مقابل اما رئیس جمهور چین، شی جین پینگ، روز پنجشنبه گفت: گسترش بریکس یک عمل تاریخی است و نقطه شروع جدیدی برای همکاری بین کشورهای عضو این اتحادیه محسوب می شود.

شی که این اظهارات را در یک کنفرانس مطبوعاتی در پانزدهمین اجلاس سران بریکس پس از اینکه سیریل رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی اعلام کرد که از شش کشور آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی دعوت شده است تا اعضای جدید بریکس شوند، بیان کرد.

رئیس جمهور چین نیز در این رابطه گفت: چین به این کشورها تبریک می گوید و از تلاش های آفریقای جنوبی، رئیس بریکس و رئیس جمهور رامافوسا قدردانی می کند. این گسترش منعکس کننده تصمیم کشورهای بریکس برای اتحاد و همکاری با سایر کشورهای در حال توسعه است.

 انتظارات جامعه بین المللی را برآورده می کند و در خدمت منافع مشترک بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه است. این گسترش همچنین نشاط تازه ای را به مکانیسم همکاری بریکس تزریق و نیروهای صلح و توسعه جهانی را بیشتر تقویت می کند.

به گزارش سیناپرس، رئیس جمهور چین همچنین گفت؛ معتقد است تا زمانی که کشورهای بریکس با هم متحد شوند، می توان دستاوردهای زیادی را در همکاری متقابل به دست آورده و آینده امیدوارکننده ای در انتظار کشورهای بریکس خواهد بود.

حال باید دید کشور ما از این فرصت مناسب که می تواند زمینه ساز باز شدن درهای جهان به روی اقتصاد تحریم زده و آسیب دیده ناشی از موانع ظالمانه غرب است، چگونه استفاده کرده و آیا عضویت در بریکس می تواند نوش داروی اقتصاد کشورهایی چون ایران باشد یا خیر؟ از سوی دیگر قدرت یافتن بریکس می تواند در نوع ساختار و تداوم همکاری کشورهایی که دچار تضاد منافع می شوند در قالب مجامعی همچون گروه ۲۰ چه تاثیری گذاشته و سرانجام این جنگ قدرت شرقی – غربی به چه نقطه ای خواهد رسید.

گزارش: نیروانا محمدحسینی

No tags for this post.