بحث پایین رفتن آب های زیرزمینی حتی در استان های پربارشی مثل گیلان، بحث بسیار بااهمیتی است که نیاز به پژوهش های متعددی دارد. گروهی از محققان کشور با درک درست از این نیاز، پژوهشی را انجام داده اند که در آن تاثیر تغییرات اقلیمی چندین سال آینده بر خشکسالی زیرزمینی مورد بررسی واقع شده است.
به گزارش سیناپرس، در دهه های اخیر، افزايش مصرف سوخت های فسیلی و افزايش دمای ناشی از آن ها درکنار کاهش بارندگی باعث بر هم خوردن تعادل سیستم اقلیمی کره زمین گرديده و تغییرات گسترده ای را در اغلب نواحی کره زیستی ما موجب شده است، به طوری که از آن به عنوان بزرگ ترين معضل قرن بیست و يکم ياد می شود. به دلیل گرمايش جهانی، آب و هوا و بارندگی تغییر خواهند کرد، به طوری که تغییرات کوچکی در آن ها می تواند تغییرات نسبتا زيادی را در احتمال وقوع بارش های شديد ايجاد کند.بنابراین برای يک برنامه ريزی درست، پیش بینی دقیق اين پارامترهای اقلیمی امری کاملا ضروری به حساب می آيد.
در این راستا به گفته محققان، فنی به نام «ريزمقیاس نمايی» بسیار ضروری است. اين فن، به عنوان يک روش در تحقیقات برای ارائه اطلاعات مربوط به تغییرات اقلیمی، استفاده می شود. از جمله روش های ريز مقیاس نمایی می توان به روش های آماری و دينامیکی اشاره کرد. روش های آماری به علت در دسترس بودن و کاهش هزينه نسبت به روش های دينامیکی ارجحیت دارند و خروجی حاصل از شبیه سازی تغییرات اقلیمی در اين مدل ها، اطلاعات قابل اعتمادی در مقیاس های فضايی برای کاربران فراهم می کنند و با بررسی روند دراز مدت پارامترهای اقلیمی، می توانند ديدگاه بهتری را جهت برنامه ريزی های آينده فراهم نمايند.
در این زمینه، یک مطالعه پژوهشی توسط محققان دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد و موسسه تحقیقات آب کشور انجام شده است. در این مطالعه اثرات تغییر اقلیم و خشکسالی هواشناسی بر روی خشکسالی آب زیرزمینی در مناطق مرطوب و نیمهمرطوب در دشت تالش واقع در استان گیلان بررسی شده است.
آن ها بدین منظور، ابتدا مقادیر تغییر اقلیم را با استفاده از مدل های مربوطه به دست آوردند و سپس مقادیر شاخصهای خشکسالی هواشناسی و آب زیرزمینی و روند این شاخصها را محاسبه نمودند.
بر اساس نتایجی که از این پژوهش به دست آمده، به منظور کاهش خسارات خشکسالی و بهمنظور جلوگیری از افت بیش از حد سفره های آب زیرزمینی، لازم است تمهیداتی برای کاهش مصرف آب از سوی مدیران منابع آب و دستگاه های اجرایی در شرایط پیش رو اندیشیده شود.
سعید اسلامیان، پژوهشگر گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان و همکارانش در این باره می گویند: نتایج بررسی و پیش بینی تغییرات سالانه بارندگی و دما طی دوره آتی یعنی از 1399 تا 1419 نشان داد که تحت سناریوهای آب و هوایی مختلف، میزان بارش و دما هر دو افزایش خواهند داشت.
آنها می افزایند: با این وجود و علیرغم افزایش بارندگی در سطح منطقه، همچنان برداشت بیرویه از سطح آبخوان ها منجر به افت آب زیرزمینی در این منطقه می گردد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که خشکسالی هواشناسی نیز در دوره های پایه رخ می دهد.
به گزارش سیناپرس، بر اساس یافته های این تحقیق که در فصلنامه علمی مهندسی منابع آب وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت منتشر شده اند، به منظور کاهش خسارات خشکسالی و برای جلوگیری از افت بیش از حد سفره های آب زيرزمینی در دشت تالش، لازم است مواردی چون کاهش مصرف آب، اجرای روش های پخش سیلاب و جمع آوری آب حاصل از باران در اين مناطق و کشت گیاهان کم آب بر، در دستور کار متولیان استان گیلان قرار گیرد.
گفتنی است دشت تالش، يکی از بزرگ ترين دشت های کشاورزی استان گیلان و قطب کشاورزی اين استان محسوب می شود. روند روبه رشد جمعیت دردهه های اخیر، توسعه اجتماعی و اقتصادی، رونق کشاورزی در منطقه و نیز توسعه صنايع در اين دشت، موجب افزايش برداشت از منابع آب زير زمینی در اين منطقه گردیده است و این موضوع، لزوم توجه مسئولان به یاقته های پژوهش فوق را دوچندان می نماید.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.