سالروز تولد لارنس کلاین

کلاین در سال 1980 به دلیل اهتمامی که در پیشبرد اقتصادسنجی کاربردی به خرج داده بود، برنده جایزه نوبل در اقتصاد شد. وی لیسانس خود را در سال 1942در رشته کامپیوتر از دانشگاه کالیفرنیا و دکترای خود رادر رشته اقتصاد در سال 1944 از انستیتوی فنی ماساچوست اخذ کرد. وی در این دانشگاه دانشجوی پل ساموئلسون بود. کلاین مدت کوتاهی در طول سال 1940 به حزب کمونیست پیوست. او سپس تدریس در دانشگاه پنسیلوانیا را آغاز کرد. در سال 1947 نخستین کتاب خود را تحت عنوان انقلاب کینزی منتشر کرد که در آن به بررسی سیر تحول افکار کینز از زمان انتشار کتاب «رساله‌ای درباره پول» تا کتاب «نظریه عمومی» پرداخته است.

کتاب بعدی کلاین کار عمده‌ای بود در مدل‌سازی در سطح کلان که تحت عنوان «نوسانات اقتصادی» در ایالات‌متحده در سال 1950 منتشر شد. کلاین از ابتدا برای اصلاح آموزش اقتصادسنجی تلاش می‌کرد و کتاب درسی او تحت عنوان اقتصادسنجی که در سال 1953 و نیز کتاب مقدمه‌ای بر اقتصادسنجی که در سال 1962 منتشر شد، کماکان اعتبار خود را حفظ کرده‌اند.

نام لارنس کلاین با «مدل اقتصادسنجی بروکینگز» گره خورده که عظیم‌ترین مدلی است که تاکنون برای یک اقتصاد تنظیم شده است. او در سال 1960 رئیس انجمن اقتصادسنجی آمریکا و در سال 1977 رئیس انجمن اقتصاددانان آمریکا شد.

انقلاب کینزی

از زمانی که آدام اسمیت اقتصاددان اسکاتلندی الاصل انگلیسی در سال 1776 میلادی کتاب ثروت ملل را به رشته تحریر درآورد حدود دو قرن می‌گذرد. در این دوران تغییراتی که در علوم اقتصادی پدید آمده از دگرگونی‌های عمیقی حکایت می‌کند. این تغییرات در قرن نوزدهم و ربع اول قرن بیستم به صورت تحولاتی آهسته ولی در ربع دوم قرن بیستم به صورت انقلابی عظیم ظاهر شد. آنچه به ایجاد این دگرگونیها کمک اساسی نمود انتشار کتاب نظریه ی عمومی اشتغال، بهره و پول در سال 1936 میلادی توسط متفکر بزرگ و اقتصاددان سترگ جهان جان مینارد کینز  بوده است. کینز زمانی در صحنه ی اقتصادی جهان ظهور کرد که نظام سرمایه داری در برخورد با یک دوران بحران، نومیدی و نگرانی رو به نابودی می رفت. این دوران با بحران اقتصادی سال 1930 میلادی شروع و تا پس از جنگ جهانی دوم پایان یافت.

« انقلاب کینزی » ( Keynesian Revolution) از چهار نظر قابل بررسی است. اول عقاید کینز واکنشی است در برابر عقاید نئوکلاسیک، ابتدا کینز به ایمان قطعی اقتصاددانان نئوکلاسیک مبنی بر اینکه تعادل اقتصادی در تمام بازارها به وسیله مکانیسم خودکار رقابت کامل به دست می آید، حمله کرده و فروش نئوکلاسیکها را منسوخ می‌داند. دوم کینز نظریه جدیدی برای هر بازار براساس فروض جدید ارائه می دهد. سوم با وجود نظریات نئوکلاسیک‌ها و به ویژه مارشال که بیشتر جنبه خرد – اقتصادی دارد، کینز تحلیل خود را براساس «متغیرهای کلی» که جنبه کلان – اقتصادی دارد ارائه می دهد. بالاخره از نقطه نظر چهارم «انقلاب کینزی» علاوه بر این‌که طبق نظر دوم به عنوان زمینه‌های جدید در «اقتصاد اثباتی» محسوب می شود برای اولین بار با چارچوب عملی سیاست اقتصادی را در زمینه «اقتصاد دستوری» تشریح می کند.

مدال جان بیتز کلارک بر سینه کلاین

 لارنس کلایک در سال 1959 و در 39 سالگی هم برنده مدال جان بیتز کلارک  شد این جایزه معتبر از سوی انجمن اقتصادی آمریکا به اقتصاددانان آمریکایی زیر چهل سال سن که طی داوری مشخص شود مشارکت شایان توجهی به اندیشه و دانش اقتصادی داشته‌اند اعطا می‌شود. این جایزه به طور گسترده یکی از معتبرترین جوایز این زمینه و شاید تنها از جایزه نوبل در علوم اقتصادی پایین‌تر باشد.گرچه مدال کلارک جایزه‌ای برای اقتصاددانان آمریکایی توصیف شده اما همین که نامزدها در هنگام اعطای جایزه در آمریکا کار کنند کافی است و شهروندی آمریکا برای لحاظ شدن لازم نیست. دارون عاجم‌اوغلو، امانوئل سائز و استر دوفلو به ترتیب متولد ترکیه، اسپانیا و فرانسه‌اند که این جایزه را برده‌اند.

 

اعظم حسن‌تقی

No tags for this post.