محمدحسین شریعتمدار در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس با تاکید بر لزوم مدیریت بحران آب در کشور، اظهار کرد: ما از نظر آب در شرایط مطلوبی قرار نداریم و به قولی دچار بحران آب هستیم. بحران آب ناشی از چالش هایی است که سالیان سال انباشته شده و برای آن فکری نشده است. ما باید این بحران را کنترل کرده و به نحو مطلوبی، بهبود ببخشیم. برای این منظور راهکارهای زیادی در کشور و جهان است که باید به آن پرداخته شود.
وی ادامه داد: برنامه دیگری که وزارت جهاد کشاورزی مسوولیت آن را بر عهده دارد، افزایش بهره وری آب کشاورزی است. اگر ما بتوانیم بهره وری را به هر میزان افزایش دهیم، هم باعث تقویت مبانی اقتصادی کشور و افزایش درآمد کشاورزان می شود و هم کاهش مصرف آب را به دنبال دارد. در این صورت کشاورزی ما تعطیل نخواهد شد.
شریعتمدار خاطرنشان کرد: ما در حال حاضر از هر یک متر مکعب آب، به طور متوسط حدود 1.2 کیلوگرم محصول تولید می کنیم که متوسط جهانی آن 1.7 است و امکان دستیابی به متوسط جهانی برای ما وجود دارد.
وی با بیان اینکه اگر این دو برنامه به صورت جدی عملیاتی شود، از بحران آب عبور خواهیم کرد، به کاهش حقابه کشاورزان در قالب طرح تعادل بخشی اشاره و تصریح کرد: اگر وزارت نیرو در قالب طرح تعادل بخشی، حقابه کشاورزان را کاهش دهد حتما می بایست با انجام اقدامات دیگر از بروز مشکلات برای آنان جلوگیری کنند. اما به هرحال طرح تعادل بخشی نه ضرورت اقتصاد که ضرورت ادامه حیات ما است.
سرپرست مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران با تاکید بر لزوم تخصیص اعتبارات برای توسعه سامانه های نوین آبیاری به منظور افزایش بهره وری آب، گفت: الان مقدمات اجرای الگوی کشت در حال فراهم شدن است. به عنوان مثال در حال منتقل کردن کشت بهاره و تابستانه چغندر قند به پاییز و زمستان هستند که طرح موفقی بوده است. همچنین اعلام شده که کشت برنج فقط باید در استان های شمالی انجام شود و در بقیه نقاط ممنوع است. این موضوع در خیلی از مناطق رعایت شده اما در بعضی جاها هم به دلیل دخالت برخی از عوامل، ممانعت هایی صورت گرفته است. اما به طور کلی، الگوی کشت در حال پیاده سازی است.
الان مقدمات اجرای الگوی کشت در حال فراهم شدن است. به عنوان مثال در حال منتقل کردن کشت بهاره و تابستانه چغندر قند به پاییز و زمستان هستند که طرح موفقی بوده است. همچنین اعلام شده که کشت برنج فقط باید در استان های شمالی انجام شود و در بقیه نقاط ممنوع است
شریعتمدار یادآور شد: در حال حاضر اعتبارات خوبی به گلخانه ها اختصاص داده شده است اما باید از تکنولوژی های بهتری بهره بگیرند که کارآیی و بهره وری آن افزایش یابد و این کار هم در حال انجام است. از آن مهم تر، کشت نشایی است. با توسعه کشت نشایی، محصول یکی دو ماه در وضعیت گلخانه ای قرار می گیرد و آب کمتری مصرف خواهد کرد. در حال حاضر برای محصولاتی چون پنبه، ذرت و چغندر قند، کشت نشایی شروع شده است.
مشاور عالی وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به مباحث مطرح شده پیرامون اقتصاد آب، اظهار کرد: اگر اقتصاد آب می خواهد منجر به افزایش قیمت شود، می بایست مطالعات جامعی برای آن صورت بگیرد. اگر قیمت افزایش یابد اما این افزایش قیمت با همه جانبه نگری همراه نباشد، نتیجه لازم را به دنبال نخواهد داشت. البته معقول کردن قیمت آب چنانچه به درستی عمل شود، می تواند یکی از راهکارها باشد.
وی افزود: برای افزایش قیمت آب کشاورزی، باید منطقه به منطقه و محصول به محصول بررسی های لازم انجام شود. به هرحال می توان قیمت ها را تغییر داد اما باید حساب شده و معقول باشد. چراکه در گذشته در مواردی قیمت افزایش یافته اما نتیجه لازم را نگرفته اند.
شریعتمدار با اشاره به اختلاف نظر وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی در مورد میزان مصرف آب در بخش کشاورزی، گفت: در حال حاضر نظر وزارت نیرو این است که 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود اما به نظر ما، آبی که وزارت نیرو در اختیار بخش می گذارد اینقدر نیست. به نظر می رسد که بیش از 75 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی مصرف نمی شود که این هم ضایعات زیادی دارد و باید ضایعات آن کاهش یابد.
گفت و گو: سید احمد طبایی
No tags for this post.