آب و هوای مریخ ۴۰۰ هزار سال پیش دچار تغییرات جدی شده است

شرایط اقلیمی مریخ در حال حاضر به گونه ای است که امکان میزبانی حیات را ندارد، اما دانشمندان تصور می کنند در زمان های گذشته این شرایط متفاوت بوده و شواهد جدید کشف شده توسط مریخ نورد چینی نشان می دهد؛ سیاره سرخ حدود ۴۰۰ هزار سال پیش تغییرات آب و هوایی شدیدی را پشت سر گذاشته است.

به گزارش سیناپرس، به تازگی مریخ نورد ژورونگ چین شواهدی از تغییر چشمگیر آب و هوای مریخ در حدود ۴۰۰ هزار سال پیش، به شکل برآمدگی های تیره روی تپه های شنی روشن پیدا کرده است که در شن های منطقه Utopia Planitia سیاره سرخ که این مریخ نورد در حال بررسی آن است، به خوبی دیده می شود.

در پی شناسایی این عوارض عجیب، تیمی از دانشمندان به رهبری لی چونلای از رصدخانه ملی نجوم آکادمی علوم چین از ابزارهای مریخ نورد به همراه مشاهدات با وضوح بالا از مدارگرد مریخ چینی تیانون-۱ برای نگاهی دقیق تر به تپه های شنی بزرگ در نزدیکی محل فرود ژورنگ استفاده کردند.

مطالعات انجام شده نشان می دهد: شکل هلالی تپه ‌ها در طول صد ها هزار سال فرسایش یافته و برآمدگی‌ های تیره طولانی که پشته ‌های بادی عرضی  نامیده می‌ شوند، در بالای تپه‌ها شکل گرفته اند. شواهد نشان می دهد، این پشته ها ظاهراً به دلیل نوع وزش باد، با زاویه ‌ای متفاوت نسبت به تپه‌ های منطقه ایجاد شده باشند.

گفتنی است، پشته ‌های بادی عرضی در سرتاسر مریخ در عرض‌ های جغرافیایی میانی پایین ‌تر مشاهده شده‌ اند، اما تا امروز مدل‌ های گردش جوی که جهت بادها را در سیاره سرخ توصیف می‌ک نند قادر به توضیح چگونگی شکل‌ گیری این ویژگی‌ها نبوده ‌اند.

تحقیقات ژرونگ در مورد این تپه‌ ها نشان داد:بدنه‌ های هلالی شکل آن ‌ها از مواد درخشان‌ تری در زیر مواد تیره ‌تر که پشته ‌های بادی عرضی را تشکیل می‌ دهند، ساخته شده‌اند.  برای بررسی دقیق تر این موضوع، مدارگرد تیانون ۱ ، ۲۲۶۲ تپه شنی درخشان را در سراسر مریخ مشاهده و بر اساس تعداد دهانه ‌هایی که بر بالای تپه ‌ها برخورد کرده‌ اند، تیم تحقیقاتی تخمین می ‌زند که آن ها بین ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار سال پیش شکل گرفته ‌اند. به گزارش سیناپرس، این واقعیت بدان معناست که پشته ‌های بادی عرضی   باید در بالای این تپه ها و در بازه زمانی حدود ۴۰۰ هزار سال پیش تشکیل شده باشند.

این تاریخ گذاری مصادف با شروع و پایان آخرین عصر یخبندان بزرگ مریخ است. به باور محققان، تشکیل پشته ‌های بادی عرضی در زاویه‌ ای متفاوت نسبت به تپه ‌ها به این معناست که جهت باد در عرض‌ های جغرافیایی میانی پایین‌ تر باید با پایان عصر یخبندان تغییر کرده باشد.

گفتنی است عصر یخبندان مریخ به دلیل تغییر در زاویه چرخش مریخ که توسط چرخه های میلانکوویچ به وجود آمد، شروع و پایان یافت. این چرخه ها شامل سرگردانی دوره ای محور چرخشی یک سیاره نسبت به صفحه مداری آن هستند که ناشی از اثرات ترکیبی گرانش خورشید، مشتری و سایر سیارات و همچنین شکل و الگوی مدار سیاره است.

باید این موضوع را مورد نظر قرار داد که هم زمین و هم مریخ این چرخه ها را تجربه می کنند که با تغییرات آب و هوایی مطابقت دارد. در مورد مریخ، زاویه چرخش آن  بین ۱۵ تا ۳۵ درجه بین ۲ میلیون تا ۴۰۰ هزار سال پیش متغیر بوده و این موضوع موجب تغییرات گسترده  آب و هوای مریخ شده و  امروزه انحراف مریخ حدود ۲۵ درجه است.

به گزارش سیناپرس، با کمال تعجب، عصر یخبندان در مریخ کاملاً مشابه زمین نیست. به طور معمول، عصرهای یخبندان مریخ شاهد دمای گرمتر در قطب ها و حرکت بخار آب و گرد و غبار به سمت عرض های جغرافیایی میانی هستند. در طول آخرین عصر یخبندان، این آب و گرد و غبار لایه ای به ضخامت یک متر را تشکیل دادند.

مترجم: نیروانا محمدحسینی

منبع: space.com

No tags for this post.