هزینه تمام شده آب هم معیار قیمت‌گذاری نیست چه برسد به ارزش ذاتی آن
علیرضا دایمی در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس، در واکنش به اظهاراتی مبنی بر اینکه صنعت آب و برق در ایران ورشکسته است، گفت: اساسا اطلاق واژه ورشکسته به خدمت رسانی در عرصه آب و برق درست نیست. ما که در حال حاضر آب و برق را با شرایط مناسب در کشور تامین می کنیم. بنابراین استفاده از این واژه بی معناست چون اطلاق واژه ورشکست به یک فعالیت اقتصادی، یعنی باید تداوم آن متوقف شود. حالا کجای ارایه خدمات ما دچار مشکل شده است؟ در حال حاضر تامین خدمات آب و برق حتی با رشد فزاینده ای ادامه دارد. اما اینکه ما در مدیریت آب با تنش هایی مواجه هستیم، حرف درستی است.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو، افزود: ما در بحث اقتصاد آب دو موضوع اصلی داریم. اول اینکه تکلیف مابه‌التفاوت قیمت آب را مشخص کنیم چون تداوم ارایه خدمات وابسته به این مساله است. این کار باعث می شود که خدمات‌دهی در بحث آب از این حالت که دولت منابعی در اختیار ما می گذارد و ما آن را هزینه می کنیم، خارج شود. در حقیقت منابع آدرس‌دار به ما داده می شود.
وی ادامه داد: موضوع دوم، طرح های نیمه تمامی است که نیاز به تامین اعتبار دارد. اگر این دو موضوع حل شود، بحث بازار آب، بحث تعرفه های درست، بحث تخصیص آب و حتی ارزش افزوده ناشی از مصرف آب هم تابع این موضوعات خواهد بود.
دایمی در پاسخ به این پرسش که اصلاح تعرفه آب در بخش صنعت شاید به سادگی امکانپذیر باشد اما آیا این کار برای بخش شرب و کشاورزی، مشکلاتی برای مصرف کنندگان به وجود نمی آورد؟ گفت: وقتی ما از اصلاح تعرفه و قیمت آب صحبت می کنیم، اصلا قرار نیست این را از مردم بگیریم. دولت چنانچه صلاح بداند و منابع مالی در اختیار داشته باشد، می تواند یک کالایی را همچون آب با نرخ مخفف ارایه کند. مطابق ماده 90 سیاست های اصل 44 قانون اساسی و برنامه پنجم و نیز تاکیدی که قوانین دیگر دارند، هرجا که دولت نرخ مخففی را اعلام می کند باید مابه‌التفاوت آن را بپردازد.
وقتی ما از اصلاح تعرفه و قیمت آب صحبت می کنیم، اصلا قرار نیست این را از مردم بگیریم. دولت چنانچه صلاح بداند و منابع مالی در اختیار داشته باشد، می تواند یک کالایی را همچون آب با نرخ مخفف ارایه کند
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو با اشاره به کمیاب بودن آب در کشور، تصریح کرد: مبنای قیمت گذاری هم می تواند شامل ارزش ذاتی باشد و هم کمیابی. در این مرحله قصد ما این نیست که این موارد را در نظر بگیریم. حرف ما این است که به ازای هر متر مکعب آب، هزینه ای را می پردازیم که لازم است این هزینه تامین شود البته این عدد، سقف نیست.
وی افزود: به لحاظ نظری این حرف درست است که کمیابی به خودی خود، قیمت ایجاد می کند. اما فعلا هدف ما این است که بپذیریم آب یک کالای رقابت پذیر و اقتصادی است. حال چنانچه در آینده بیاییم بحث ارزش ذاتی و ارزش جایگزینی را تعریف کنیم، این موضوع دیگری است.
دایمی در پاسخ به این گفته که اگر درازمدت را در نظر بگیریم باید بحث کمیابی هم دیده شود، تاکید کرد: حتما همین طور است. آنچه که الان مسلم است، فعلا ما در مرحله ای هستیم که در مورد هزینه پرداختی برای هر مترمکعب آب صحبت می کنیم. ما هنوز به این هم نرسیدیم! هنوز بخش عمده آبی که در کشاورزی مصرف می شود، مجانی است. بنابراین نمی توانیم در حال حاضر یک افق بلندمدت را در نظر بگیریم. فعلا افق ما این است که بخش کشاورزی که این محصول را تولید و از نهاده آب استفاده می کند، می بایست هزینه آن را پرداخت کند. اگر پرداخت نکند ما نمی توانیم بازار آب را شکل بدهیم. اگر پرداخت نکند ما نمی توانیم مصرف بهینه آب را مدیریت کنیم. به هرحال وقتی یک چیز مثل سنگریزه های بیابان ارزش ندارد، نمی توان برای آن فرمول اقتصادی ارایه کرد.
گفت و گو: سید احمد طبایی
No tags for this post.
