نگاه ویژه دولت یازدهم به صندوق نوآوری و شکوفایی، توجه خاص به تحقق اقتصاد دانش بنیان

به واقع، ضرورت حمایت از شرکت های دانش بنیان مورد تایید معاونت علمی و فناوری، علت تشکیل نهاد مالی صندوق نوآوری و شکوفایی است که بسیاری از خدمات را از قبیل تسهیلات مالی و لیزینگ برای شرکت های دانش بنیان ارائه می کند، سه معاونت تسهیلات و تجاری سازی، سرمایه گذاری، و نوآوری و توسعه فناوری دارد و همچنین کارگزارانی را به منظور تسهیل و تسریع امور تخصصی تعیین کرده است، 
صندوق نوآوری و شکوفایی دستاوردهای تازه ای دارد که به گفته 'بهزاد سلطانی' رئیس آن، از جمله شامل افزایش سرعت ارزیابی و تصویب طرح ها، نعریف 16 خدمت مالی جدید، شفافیت عملکرد، تامین دفتر کار برای 60 شرکت و تصویب راه اندازی صندوق های جدید پژوهش است. 
سلطانی همچنین از پرداخت ها به این صندوق گفت و تصریح کرد که هزار و 433 میلیارد تومان جمع کل پرداختی دولت برای سرمایه صندوق بوده که از این میزان هزار و 408 میلیارد تومان آن در دولت یازدهم پرداخت شده است.
رئیس صندوق نواوری و شکوفایی روز دوشنبه در گفت و گو با ایرنا، اقتصاد دانش بنیان را به ویژه با توجه به اطلاق عنوان سال اقتصاد مقاومتی به آن، حائز اهمیت دانست و گفت: برای این که به هدف دستیابی به 50 درصد تولید ناخالص داخلی از محل اقتصاد دانش بنیان برسیم، هم باید افزایش بهره وری در اقتصاد کنونی را مبنا قرار دهیم و هم به اقتصاد دانش بنیان مبتنی بر نوآوری برسیم.
وی بیان کرد: در این زمینه، توسعه فناوری تاثیرگذار است، شرکت های دانش بنیان از طریق توسعه فناوری می توانند مستقیما با تاسیس شرکت هایی مانند شرکت های بیوتکنولوژی، الکترونیک، ای سی تی که ارزش افزوده خیلی بالایی دارند، در تولید ناخالص داخلی کشور موثر باشند و هم می توانند به صورت غیرمستقیم در اقتصاد دانش بنیان تاثیر بگذارند، از طریق این دو ما به هدف تحقق 10درصد تولید ناخالص داخلی از طریق شرکت های دانش بنیان خواهیم رسید.
به گفته سلطانی، اقتصاد دانش بنیان به این معنی نیست که صد در صد تولید ناخالص داخلی کشور از شرکت های دانش بنیان خاصل شود، در بزرگترین کشورهای دنیا نیز این تاثیر شرکت های مبتنی بر تکنولوژی برتر در اقتصاد کلان کشور حداکثر 20 درصد است، لذا وقتی می گوییم به سمت اقتصاد دانش بنیان برویم اگر این رقم را که الان نیم درصد است به 10 درصد برسانیم، حرکت فوق العاده بزرگی اتفاق افتاده است.
رییس صندوق نوآوری وشکوفایی افزود: در این حرکت، نقش های مختلفی برای وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی دیده شده است، اما همه دستگاه ها در تحقق اقتصاد دانش بنیان تاثیرگذار هستند و نباید اشتباه کرد که تحقق اقتصاد دانش بنیان تنها برعهده سه دستگاه بزرگ وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی است.
وی یادآور شد: در قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات مشخص شده است که سرمایه اولیه این صندوق 3هزار میلیارد تومان باید باشد، که با توجه به وضعیت مالی سخت دولت در سه سال گذشته، این حجم پرداخت نشان دهنده اقبال خیلی خوب دولت و به ویژه شخص رییس جمهوری به بحث اقتصاد دانش بنیان است.
سلطانی گفت: الان نسبت به پولی که به صندوق داده شده است، 2558 شرکت دانش بنیان در کشور داریم که 61 درصد آنها یعنی 1500 شرکت نوپا ، 31درصد آنها یعنی 800 شرکت تولیدی و 8 درصد یعنی 195 شرکت صنعتی هستند، دو هزار و 324 طرح تاکنون به صندوق ارایه شده است، یعنی طرح ها به نسبت کل شرکت های دانش بنیان 91درصد است و به عبارت دیگر، 91درصد شرکت ها طرح ارایه کرده اند و 9 درصد باقی مانده، شرکت هایی هستند که اخیرا دانش بنیان شده و در حال ارایه طرح هستند.
وی اظهارکرد: از 2324 شرکت، طرح 1802 شرکت بررسی، ارزیابی و تعیین تکلیف شده اند، 522 طرح در دست ارزیابی است و به عبارت بهتر، 78 درصد طرح ها تعیین تکلیف شده اند.
سلطانی اظهار کرد: در سال 95 سرعت ارزیابی و تصویب طرح ها نسبت به سال 94 افزایش یافته است، در شش ماه گذشته سال 95، در قیاس با پنج ماه اول سال 94، حدود 1،4 برابر افزایش بررسی طرح داشته ایم و پیش بینی می کنیم همین سرعت را تا آخر سال حفظ کنیم.
وی ادامه داد: علت این امر نیز افزایش تعداد کارگزاری های صندوق، حرفه ای شدن فرآیند ارزیابی درون صندوق و افزایش امکانات ارزیابی است مانند الکترونیکی شدن و افزایش نیروی انسانی.
وی افزود: تعیین تکلیف 1802 طرح، برای دو سال و نیم گذشته یک مسابقه ماراتن شدید بوده است؛ مقایسه این آمارها با نهادهای مالی دیگر در زمینه طرح های ایجابی که باید از منظر اقتصادی، بازار، فنی و تخصصی، مدیریت سیستمی و اعتبارسنجی مورد ارزیابی قرارگیرد، نشان می دهد که در ظرف این مدت، کمتر از 500 طرح در بانک های بزرگ کشور تصویب شده است؛ تصویب این تعداد طرح بسیار کار سختی است.
رییس صندوق نوآوری و شکوفایی ادامه داد: از تعداد طرح های تعیین تکلیف شده 1188 طرح مصوب شده اند و 614 طرح یا رد شده ، اصلاح شده و یا انصراف داده اند؛ این امر نشان می دهد که 66 درصد طرح هایی که به صندوق ارایه می شود، مصوب شده که نرخ بالایی است.
وی یادآور شد: امسال در تصویب ارزیابی طرح ها تساهل داشتیم تا به این ترتیب، در سال های اول این موج، یک نهضت و بسیج فناوری در کشور در بین نسل جوان اتفاق بیفتد؛ از 1188 طرح مصوب 731میلیارد تومان مبلغ تصویبی بوده است که حدود یک سوم آنها پرداخت شده است، طرح های تصویبی به صورت مرحله ای و در 4،6، 8 مرحله پرداخت می شود که علت ان ضرورت نظارت دقیق بر اجرای طرح ها است. 
سلطانی گفت: صندوق الان نسبت به سال 94، حدود 490 میلیارد تومان طرح مصوب دارد که پرداخت های اولیه آنها انجام شده اما بقیه پرداخت ها باید در سال جاری انجام شود، پرداخت اقساط بخشی از طرح های سال 95 نیز همین طور است و باید پرداخت ها در سال 96 انجام شود، به همین دلیل است که حدود یک سوم مبالغ تصویب 731 میلیارد تومان تا کنون پرداخت شده است، زیرا متناسب با پیشرفت پروژه انجام می شود.
وی همچنین گفت: سرمایه صندوق زیر400 میلیارد تومان است که می تواند با آن طرح تصویب کند، در حال حاضر 522 طرح در صندوق در دست ارزیابی قرار دارد که رقم 968 میلیارد تومان تقاضا داده اند، الان 23 طرح نیز برای سرمایه گذاری و مشارکت تقاضا داده اند که آنها نیز 533 میلیارد تومان جمع تقاضایشان است، برای دفاتر کاری نیز هفت ساختمان در دست بررسی است که 100 میلیارد تومان تقاضا داده اند، در مجموع برای این سه موضوع کاری، هزار و 601 میلیارد تومان تقاضا وجود دارد در صورتی که زیر400 میلیارد تومان باقی مانده اعتبار دولت در صندوق است که می تواند اختصاص داده شود.

*** تعریف 16 خدمت مالی در صندوق نوآوری وشکوفایی در دو سال گذشته 
رییس صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: این صندوق یک سیستم اجرایی است و نه سیاستگذاری، اما در حوزه تنظیم گری سیستم تامین مالی، محور اصلی دولت و حکومت در این حوزه است یعنی همان طور که بانک مرکزی نقش تنظیم گری برای بانک های کشور را دارد، صندوق نیز همان نقش تنظیم گری را برای نهادهای مالی غیربانکی دارد. 
وی بیان کرد: در دو سال گذشته صندوق به صورت غیرمستقیم از طریق کارگزاران خود و صندوق های پژوهش و فناوری، 16 خدمت مالی را تاکنون تعریف و عملیاتی کرده است، این خدمات مالی شامل قرض الحسنه 4 درصد، وام کم بهره 11 درصد، تسهیلات توسعه بازار مثل لیزینگ و ضمانت نامه، سرمایه گذاری خطرپذیر از طریق صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر و مشارکت در طرح های بزرگ توسعه فناوری، تامین دفاتر کاری برای شرکت های دانش بنیان و خدمات توانمندسازی برای شرکت های دانش بنیان است که تاکنون عملیاتی شده است و این فعالیت ها غیراز صدور و لغو و نظارت مجوز برای صندوق های پژوهش و فناوری است.
سلطانی افزود: ارایه تسهیلات به صورت قرض الحسنه عمدتا برای ساخت نمونه های جدید و صنعتی به کار گرفته می شود و وام ترجیحی نیز برای فعالیت های پیش از تولید، تولید، توسعه تولید و صادرات و انتقال فناوری اتفاق می افتد، برای توسعه بازار نیز لیزینگ با نرخ 9 درصد ارایه می شود و حجم تسهیلات ترجیحی صندوق تا 30 میلیارد تومان قابل انجام است و تاکنون چندین طرح از 20 میلیارد تا 20 میلیون تومان استفاده کرده اند.

*** شفافیت عملکرد صندوق در یک سال اخیر 
سلطانی با بیان این که صندوق شفافیت عملکرد خود را به عنوان یک سیاست مد نظر قرار داده و درحال انجام است گفت: تا کنون در کشور نداشته ایم که یک مسوول نهاد مال ، ریزعملکرد خود را اطلاع رسانی کند و تک تک آمار ریالی که از دولت گرفته است و همچنین تک تک مصارف خود را ریال به ریال بیان کند، ما تاکنون چندین بار این کار را انجام داده ایم.
وی ادامه داد: در ماموریت صندوق از قبیل ارایه خدمات تامین مالی، مشارکت و سرمایه گذاری خطرپذیر، توانمندسازی با اهدافی از قبیل کمک به توسعه اقتصاد دانش بنیان، کمک به تجاری سازی نتایج پژوهش و توسعه، کاربردی کردن دانش که در قانون، آیین نامه اجرایی و اساسنامه صندوق مصوب و ذکرشده است، هیچکدام به معنای تقسیم پول نیست.
سلطانی با اشاره به این که بعضی افراد صندوق را به اشتباه یک بانک تقسیم پول می بینند گفت: در اسناد بالادستی، اهدافی که برای صندوق گذاشته شده، کاملا متفاوت است؛ صندوق موظف است طبق اهداف تعیین شده از سوی قانون و دولت حرکت کند، صندوق نوآوری و شکوفایی با بانک ها و دستگاه های اجرایی کاملا متفاوت است و نباید کارکردهای آن را با آنها مخلوط کرد، صندوق یک نهاد مالی است که با یک سرمایه اولیه باید تا صد سال اینده کار کند و ردیف بودجه سالانه و هزینه ای ندارد، بنابراین این باید به شرکت های دانش بنیان برود و با سود آن برگردد که به تعداد بیشتری از شرکت دانش بنیان دوباره ورود کند.
سلطانی همچنین یادآور شد: در کشورها دو نوع صندوق مرتبط با توسعه فناوری وجود دارد، یک صندوق حمایتی و دیگر صندوق اقتصادی و توسعه ای؛ صندوق های حمایتی مثل صندوق NSF آمریکا ( صندوق بنیاد علم آمریکا) صرفا گرنت یا پول بلاعوض می دهند، صندوق های توسعه اقتصادی مثل صندوق نوآوری و شکوفایی با نگاه اقتصادی طرح ها را بررسی می کنند، که دولت این نگاه اقتصادی را به ما درافق پنج و هفت ساله ابلاغ کرده است، بنابراین صندوق طرح هایی را می تواند حمایت مالی کند که در افق پنج ساله حتما به سودآوری می رسند و اصل پول و سود آن را به صندوق بر می گردانند تا صندوق بتواند این چرخه را ادامه دهد و به شرکت های دیگر هم پول دهد.

*** تامین دفتر کار برای 60 شرکت دانش بنیان 
سلطانی ادامه داد: در دو سال و نیم گذشته 200 میلیارد تومان برای تامین دفاتر کاری شرکت های دانش بنیان پرداخت شده است؛ نزدیک به 60 شرکت دانش بنیان صاحب دفتر کار شده اند و در ساختمان هایی که به همین منظور خریداری شده است، مستقر شده اند و وضعیت این دفاتر اجاره به شرط تملیک است.
وی بیان کرد: صندوق از سرمایه اولیه خود ، 100 میلیارد تومان به صورت بلوکه در برخی از بانک ها قرارداده است و بانک ها نیز پذیرفته اند که به میزان هزار میلیارد تومان برای شرکت های دانش بنیانی که صندوق معرفی کند، ضمانت نامه صادر کنند، بنابراین هیچ شرکت دانش بنیانی در سراسر کشور نداریم که مشکل ضمانت نامه داشته باشد.
وی گفت: 35 میلیارد تومان نیز برای صندوق های پژوهش و فناوری مصوب کرده ایم که این رقم تا پایان سال 95 به 70 میلیارد تومان خواهد رسید.
سلطانی بیان کرد: مجموع مبالغ مصوب صندوق نوآوری وشکوفایی تاکنون هزار و 66 میلیارد تومان است، از این رقم حدود 500 میلیارد آن پرداخت شده و مابقی تعهد پرداخت است، کل پولی که از ابتدای تاسیس صندوق تا به امروز داده شده است، هزارو 433میلیارد تومان بوده که هزار و 66 میلیارد تومان آن مصوب شده است.

*** تصویب راه اندازی 7 صندوق جدید پژوهش وفناوری در صندوق نوآوری 
رییس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به تصویب و راه اندازی سه صندوق جدید پژوهش وفناوری در کارگروه صندوق های پژوهش و فناوری کشور در مرداد ماه سال جاری، افزود: در کارگروه صندوق های پژوهش و فناوری کشور که به ریاست وزیر علوم، تحقیقات وفناوری و دبیری صندوق نوآوری وشکوفایی تشکیل شده، در شش ماه گذشته، راه اندازی هفت صندوق پژوهش و فناوری جدید مصوب شده است.
وی بیان کرد: صندوق پژوهش و فناوری استان خراسان جنوبی، صندوق پژوهش و فناوری 'وستا' و صندوق پژوهش و فناوری توسعه همکاری های بین المللی فناورانه، سه صندوق جدیدی هستند که در جلسه هفته گذشته این کارگروه مورد تصویب قرارگرفت.
سلطانی اظهارکرد: صندوق پژوهش و فناوری افلاک در استان لرستان، صندوق پژوهش و فناوری استان کرمان، صندوق پژوهش و فناوری اترک در استان گلستان و صندوق توسعه صادرات و انتقال فناوری مربوط به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، چهار صندوق جدید دیگری است که در مدت زمان تشکیل این کارگروه تاکنون تصویب و راه اندازی شده است.
وی ادامه داد: تاکنون 18 صندوق پژوهش و فناوری در کشور فعال بودند که با راه اندازی هفت صندوق پژوهش و فناوری جدید، تعداد آنها در کشور به 25 صندوق رسیده است.
سلطانی با بیان این که تا پایان سال تعداد صندوق های پژوهش و فناوری به 20 صندوق افزایش خواهد یافت، افزود: تأمین مالی، مشارکت در سهام و ارائه تسهیلات به شرکت های دانش بنیان و حمایت کمی و کیفی از فعالیت های پژوهشی کاربردی- توسعه ای و فناوری، اصلی ترین فعالیت صندوق های پژوهشی است.

*** افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی به دو هزار میلیارد تومان تا پایان سال 
سلطانی بیان کرد: در بودجه سال 95 مشخص شده است که دولت 600 میلیارد تومان به لحاظ افزایش سرمایه صندوق، به صندوق نوآوری و شکوفایی تخصیص دهد، با تخصیص این سرمایه تا پایان سال، سرمایه صندوق به دو هزارمیلیارد تومان خواهد رسید. 
وی با بیان این که روزانه طرح های بسیاری به صندوق ارایه می شود، اظهارکرد: در حال حاضر زیر 400 میلیارد تومان اعتبار برای تصویب طرح در صندوق نوآوری و شکوفایی سرمایه وجود دارد. 
سلطانی گفت: اکنون دو هزار و 558 شرکت دانش بنیان در کشور فعال است که از این شرکت ها دو هزار 324 طرح به صندوق ارایه شده است و در حال حاضر از این تعداد هزار و 802 طرح بررسی و ارزیابی شده اند که در نهایت، هزار و 188 طرح آن مصوب شده و مابقی طرح ها در روند اصلاح، انصراف و یا رد طرح قرار دارند. 
وی گفت: خوشبختانه دولت یازدهم با نگاه ویژه به صندوق نوآوری و شکوفایی، توجه خاصی به تحقق اقتصاد دانش بنیان در کشور داشته است.
وی یادآور شد: طرح ها به طور متوسط دو سال و نیم تا سه سال طول می کشد که به نتیجه برسد، بنابراین عمر صندوق نوآوری و شکوفایی نیز دوسال و نیم است و سرمایه صندوق از تیرماه 93 به صندوق داده شده است بنابراین طرح ها از اواخر امسال و سال آینده تمام می شود و آثار این حرکت بزرگ از قبیل محصولات تولیدی و حجم تولیدی خودش را نشان می دهد.
وی با بیان این که در حال حاضر 1601 میلیارد تومان طرح در دست بررسی است گفت : پیش بینی می کنیم 800 طرح جدید با رقم 1500 میلیارد تومان تقاضا به صندوق ارایه شود و 50 تقاضای جدید برای سرمایه گذاری با رقم 1000 میلیارد تومان اضافه شود و در مجموع در انتهای سال 4100 میلیارد تومان از الان تا پایان سال تقاضا برای بررسی خواهیم داشت .
وی یادآور شد: در حال حاضر زیر 400 میلیارد تومان سرمایه در صندوق داریم و تا پایان سال 600 میلیارد تومان اضافه خواهد شد، با همه پول برگشت طرح های تمام شده ، سود سپرده بانکی و همه پولی که دولت داده است، تا پایان سال کل منابع در اختیار به 1400 میلیارد تومان می رسد در صورتی که 4100 میلیارد تومان تقاضا در صندوق وجود دارد.
وی با بیان این که مقدار سرمایه ما نسبت به تقاضا پایین است، افزود: شخص رییس جمهوری بیان کرد که در صورت پایان یافتن منابع صندوق، ایشان از منابع دیگر به صندوق کمک خواهند کرد و این خود خبر خیلی خوبی برای اقتصاد دانش بنیان و شرکت های دانش بنیان است که شخص رییس جمهوری مرز مالی برای استفاده در اقتصاد دانش بنیان نگذاشته اند.
وی یادآور شد: در حال حاضر با توجه به سرمایه ای که در دولت یازدهم در اختیار صندوق نوآوری و شکوفایی قرار داده شده است، 219 طرح، خاتمه فنی و 20 طرح خاتمه مالی یافته است و 7میلیارد و 700 میلیون تومان برگشت مالی از طرح ها شده است.
وی در پایان با اشاره به این که در کشور برای تحقق اقتصاد دانش بنیان مد نظر رهبر معظم انقلاب و این که باید در سال 1404 ، 10 سال دیگر، تامین 50 درصد تولید ناخالص داخلی مبتنی بر دانش پیشرفته و فناوری داخلی باشد، افزود: از این دو قسمت معمولا سهم فناوری داخلی خیلی بیشتر است و دانش پیشرفته که ما آن را به دانش بنیان تعبیر می کنیم، نسبت کمتری دارد و در تمام دنیا به این صورت است.
سلطانی گفت: فرض ما این است که 40 درصد از 50 درصد پیش بینی شده در سال 1404 را فناوری داخلی و 10 درصد را خدمات و محصولات مبتنی بر دانش های پیشرفته پوشش دهد.
وی اظهار کرد: درحال حاضر ارزش افزوده ای که شرکت های دانش بنیان ایجاد می کنند، حدود 2 میلیارد دلار است که نیم درصد تولید ناخالص داخلی کشور را شامل می شود، اگر بخواهیم به سهم 50 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 1404 برسیم، باید سهم شرکت های دانش بنیان و یا سهم حاصل از ارزش افزوده شرکت های دانش بنیان را به 40 میلیارد دلار برسانیم که معنای آن 10 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 1404 است.

 

No tags for this post.