موفقیت پژوهشگران در استفاده از نانوذرات لیپیدی در داروی ضدسرطان

در سال‌های اخیر، توجه فراوانی به تهیه‌ نانوذرات به‌عنوان حامل‌هایی برای دارورسانی شده است. حامل‌های نانویی با تغییرات خواص انتقالی دارو باعث بهبود عملکرد دارو و کاهش عوارض جانبی آن می‌شوند.

در ساخت نانوذرات مذکور، از مواد مختلفی مانند پلیمرها، ذرات فلزی، لیپیدها و دیگر مواد استفاده می‌شود که بسته به روش تولید آن‌ها می‌توان شکل و اندازه‌ متفاوتی از ذرات تولید کرد.

سیستم‌های دارورسانی مبتنی بر حامل‌های نانویی اکنون در بازار دارویی جهان وارد شده‌اند و استفاده از آن‌ها در دارورسانی روز به روز رو به افزایش است.

دکتر بیژن ملائکه ضمن اشاره به ترکیب ۷-اتیل-۱۰ هیدروکسی کامپتوتسین (SN۳۸) به‌عنوان یک داروی بالقوه ضد سرطان مؤثر در درمان انواع تومورهای بدخیم گفت: امکان استفاده بالقوه داروی ۷-اتیل-۱۰ هیدروکسی کامپتوتسین در درمان انواع تومورهای ریه، معده، دهانه‌ رحم و تخمدان وجود دارد.

وی افزود: این دارو، ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر نسبت به داروی ایرینوتکان مؤثرتر است. به دلیل محلولیت پایین داروی SN۳۸ در آب و حلال‌های قابل‌ قبول در داروسازی، در این مطالعه، نانوذرات لیپیدی جامد حاوی SN۳۸ به‌منظور تزریق وریدی داروی مذکور تهیه شده است.

ملائکه یادآور شد: استفاده از این نانوحامل ها در درمان تومورهای سرطانی موجب افزایش کارایی درمانی و کاهش اثرات جانبی داروی ضد سرطان می‌شود.

وی در خصوص نقش فناوری نانو در این طرح اظهار داشت: استفاده از نانوذرات با اندازه‌ کمتر از ۲۰۰ نانومتر، امکان تجمع هرچه بیشتر دارو را در محل تومور فراهم آورده و موجب افزایش بازدهی دارو می شود. همچنین این موضوع سبب می‌شود اثرات مخرب داروی ضد سرطان بر بافت سالم اطراف تومور کاهش یابد.

به گفته عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این مطالعه حاوی داروی ضد سرطان SN۳۸ به‌صورت غیرپگیله و پگیله (SLN-SN۳۸ و PEG-SLN-SN۳۸) به روش امواج فراصوت تهیه شد.

وی افزود: خصوصیات نانوذرات حاوی داروی ضد سرطان از حیث اندازه، پتانسیل زتا و میزان بارگیری مورد ارزیابی قرار گرفته‌است. تأثیر دارویی نانوذرات تهیه شده بر روی دو رده‌ی سلولی سرطان کولورکتال (C-۲۶ و HT-۱۱۶) در زمان‌های ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت بررسی شده‌است.

ملائکه خاطرنشان کرد: در نهایت کارایی ضد توموری نانوذرات دارویی تهیه شده در مقایسه با فراورده‌های تجاری ایرینوتکان بر روی موش‌های دارای تومور C-۲۶ مطالعه شده است.

وی افزود: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از آزمون‌ها، نانوذرات پگیله و غیر پگیله در دوزهای ۲۰ و ۱۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم در مقایسه با فرم تجاری ایرینوتکان با دوز ۲۵ میلی‌گرم بر کیلوگرم کارایی ضد توموری بالاتری از خود نشان داده‌ است.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر بیژن ملائکه و دکتر محمودرضا جعفری- اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد- دکتر اسما محمودی- رزیدنت نانوفناوری دارویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد- و دکتر نوید مصلایی- دانش‌آموخته‌ دانشگاه علوم پزشکی مشهد- است.

به گزارش مهر، نتایج این کار در مجله‌ European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics (جلد ۱۰۴، سال ۲۰۱۶، صفحات ۴۲ تا ۵۰) به چاپ رسیده است.

No tags for this post.