بنیان گذاری روابط علمی و فناوری ایران و روسیه در دولت یازدهم
درنهایت اواخر سال 93 با تصمیم مقام های بلندپایه روسی و ایرانی کمیسیون همکاری های علمی و فناوری ایران و روسیه شکل گرفت. این کمیسیون مشترک با وجود نوپائی براساس برنامه ریزی های اساسی در چند دور نشست در تهران و مسکو در کارنامه خود بیش از 40 پروژه تدوین و نهایی شده و همچنین اجرا در حوزه های مختلف دارد که با توجه به دستاوردها، توانسته برای نخستین بار در تاریخ روابط و همکاری های دو کشور ساختار منسجمی در عرصه همکاری های علمی و فناوری ایجاد کند.
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری سال 1393 در سفر نخست خود به مسکو، پیشنهاد کرد راهکار کمیسیون عالی برای پیگیری، راهبری، مدیریت و رفع موانع همکاری های فناوری ایجاد شود که مورد استقبال طرف روسی قرار گرفت.
در نتیجه این سفر کمیسیون عالی همکاری های فناوری تشکیل شد که نخستین جلسه آن مرداد سال 1394 به ریاست ستاری و راگوزین در مسکو تشکیل شد.
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و همچنین دیمیتری راگوزین معاون نخست وزیر روسیه در امور دفاعی و چندین مقام بلندپایه مرتبط دو کشور با سفرهای متقابل به تهران، نتایج نشست های متعدد کارشناسی در این حوزه را بررسی و نقشه راه توسعه همکاری در این حوزه را تدوین کرده اند.
دیمیتری راگوزین معاون امور صنایع و طرح های دفاعی نخست وزیر روسیه چندی پیش در سومین نشست کمیسیون عالی همکاری های علمی و فناوری دو کشور در مسکو با حضور هیات ایرانی به سرپرستی ستاری گفت: توسعه روابط و همکاری ها با ایران مورد توجه ویژه دولت و مقام های بلندپایه روسیه قرار دارد.
معاون نخست وزیر روسیه افزود: مسکو گسترش همکاری ها از جمله در حوزه علمی و فناوری با تهران از جمله علمی و فناوری را ارزشمند و پر دستاورد می داند و برای آن اهمیت قائل است و به همین دلیل مقام های عالیرتبه مسئول کنترل و نظارت بر توسعه مناسبات هستند.
ستاری نیز در این باره تاکید کرد: با ابتکار تشکیل کمیسیون عالی همکاری های فناوری، مناسبات دو کشور تحول یافته و از تابستان سال 94 تاکنون موافقتنامه های زیادی بین دو کشور امضا شده است که این واقعیت نشان می دهد دستاورد مبادله هیات ها، بسیار خوب بوده است.
تاکنون در قالب مذاکرات پرشمار کارگروه های مختلف زیر مجموعه این کمیسیون در حوزه های مختلف و همچنین نشست های اصلی و تصمیم گیری نهایی، پیگیری و اجرای برنامه های متعددی از جمله در عرصه هوافضا، ساخت تجهیزات نفت و گاز، نانو و بیوتکنولوژی، تجهیزات پزشکی، بهبود بیماری های سخت درمان، علوم شناختی، همکاری های دانشگاهی و حوزه ها مشابه در دستور کار ایران و روسیه قرار گرفته است.
همچنین یکی از مهمترین دستاوردهای این مذاکرات، امضای تفاهم همکاری بین صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران و پژوهش های بنیادی روسیه (RFBR) برای حمایت مشترک از طرح های پژوهشگران ایرانی و روسی است.
بر اساس این برنامه اجرایی، پژوهشگران ایرانی و روسی می توانند در 12 حوزه علمی و پژوهشی با یکدیگر همکاری کنند که فراخوان آن نیز منتشر شده است.
اکنون با توجه به افق همکاری ها در چارچوب نقشه راه توسعه روابط که پائیز سال 94 در مسکو پس از سه روز مذاکرات اعضای کمیسیون مشترک همکاری های دو کشور از سوی محمود واعظی وزیر ارتباطات و رییس ایرانی این کمیسیون و الکساندر نوواک وزیر انرژی و رییس روسی امضا شد، زمینه گسترش بیشتری در عرصه همکاری های علمی و فناوری ایران و روسیه نیز فراهم شده است.
در این اسناد مجموعه ای از 40 میلیارد دلار اسناد قراردادها و اجرای طرح های مختلف پیش بینی شده است که بخش زیادی از آنها مانند ساخت واحدهای جدید نیروگاه هسته ای بوشهر و چهار واحد نیروگاه بخار در بندر عباس نیازمند انتقال آخرین سطح از فناوری های پیشرفته روسی به ایران است که این حوزه را پویاتر می کند.
