میان وعده، در فواصل بین غذاهای اصلی مصرف می‌شود و با تامین بخشی از مواد مغذی مورد نیاز روزانه دانش آموزان، در قدرت یادگیری آنان موثر است.
نخوردن میان وعده می‌تواند اثرات منفی بر یادگیری دانش آموزان داشته باشد. در شرایط ناشتایی کوتاه مدت بدن گلوکز خون را در سطحی نگه می‌دارد که به عملکرد طبیعی مغز لطمه وارد نشود و اگر مدت زمان ناشتایی طولانی‌تر باشد، نگهداری قند خون در سطحی که مغز قادر به فعالیت طبیعی خود باشد دشوارتر شده و یادگیری و تمرکز حواس مختل می‌شود.
دانش آموزان علاوه بر سه وعده غذایی اصلی به میان وعده نیز نیاز دارند. در این سنین دانش آموزان باید هر ۴ تا ۶ ساعت برای نگه داشتن غلظت قندخون در حد طبیعی غذا بخورند تا فعالیت سیستم عصبی و عملکرد مغز در حد مطلوب باقی بماند. در دانش آموزان، کبد که مسوول ذخیره گلوکز به صورت گلیکوژن و آزاد سازی آن به خون در صورت نیاز است، تنها برای حدود ۴ ساعت گلیکوژن ذخیره می‌کند. بنابراین دانش آموزان به خوردن غذا در وعده‌های بیشتر نیاز دارند و باید بین صبح تا ظهر و ظهر تا شب میان وعده مصرف کنند.
چه میان وعده‌هایی برای دانش آموزان مناسب است؟
ارزش غذایی میان وعده‌ها باید در نظر گرفته شود. دانش آموزان باید بدانند آنچه که می‌تواند نیازهای آنها را تامین سازد موادی چون چیپس، پفک و سایر تنقلات کم ارزش غذایی نیست، بلکه موادی دارای ارزش غذایی است که از یک یا چند گروه اصلی غذایی تهیه شده باشد. ساندویچ‌هاییکه در منزل تهیه می‌شود، علاوه بر ارزش غذایی بالا، کم هزینه بوده و به راحتی در دسترس اکثریت خانواده‌ها قرار دارد. لازم به ذکر است اشتهای دانش آموزان و نیاز به مواد مغذی در رشد آنها منعکس می‌شود. دانش آموزانی که دائم گرسنه هستند و خوب تغذیه نمی‌شوند به تاخیر رشد، کم وزنی، لاغری و کوتاه قدی دچار می‌شوند.
انواع میوه‌ها مانند سیب، موز، نارنگی، پرتقال و سبزی‌هایی مانند هویج، خیار، کاهو
انواع مغزها مانند بادام و پسته و انواع خشکبار مانند: برگه میوه ها، انجیر، گندم برشته، توت خشک، کشمش، نخودچی، آلو بخارا، لوبیای سویا کنجد
بستنی ساده و پاستوریزه: البته برای دانش آموزان در معرض اضافه وزن و چاقی باید با محدودیت مصرف شود.
چه میان وعده‌هایی برای دانش آموزان مناسب نیست؟
مصرف پفک و چیپس به دلیل ایجاد سیری کاذب و جایگزین شدن مواد مغذی مورد نیاز در وعده‌های اصلی و بالا بودن نمک
مصرف آبمیوه‌های صنعتی، نوشابه و یخمک به دلیل نداشتن ازش غذایی و بالا بودن قند در بزرگسالی موجب ابتلا به چاقی و دیابت می‌شود.
مصرف شکلات و شیرینی موجب بی‌اشتهایی و سیری کاذب شده و خرابی دندان‌ها را نیز در پی دارد.
« الناز پاک طینت»
کارشناس بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای والفجر