زمین‌لرزه‌ها تنها موضوعاتی نیستند که زمین شناسان آن‌ها را زیر نظر دارند. در طی دهه گذشته آن‌ها استعداد و توانایی خود را به کار گرفته‌اند تا بتوانند امواج زمین‌شناختی را تفکیک کنند که توسط توفان‌های بزرگ و عظیم به وجود می‌آیند. ازجمله بازتاب‌هایی که توسط توفان‌هایی همچون سندی و کاترینا به وجود آمد.
در اثر بروز این توفان‌ها آب‌های اقیانوسی همانند سازهای کوبه‌ای عمل کرده و امواجی عظیم را ایجاد می‌کند که از بستر اقیانوس‌ها به درون گوشته زمین نفوذ می‌کند. این امواج را می‌توان به کمک لرزه‌نگارها حتی از سوی دیگر زمین نیز ثبت و مشاهده کرد. و بررسی این امواج که از درون لایه‌های درونی زمین گذر کرده‌اند می‌تواند اطلاعات ارزشمندی از ماهیت درونی زمین – که این امواج در طول سفر خود از آن‌ها عبور کرده‌اند – را در اختیار دانشمندان قرار دهند.
تا الآن شناسایی و تفکیک این امواج تنها محدود به امواج نوع P بود. امواجی که به نام امواج اولیه و یا فشاری معروف هستند و جهت انتشار آن‌ها در راستای جهت ارتعاش ذرات تولیدکننده موج است. اما امواج نوع S یا امواج ثانویه که به امواج برشی معروف هستند تاکنون خود را از نگاه این رصدها پنهان کرده بودند. برای به دست آوردن درکی کامل از ماهیت درونی زمین بررسی هر دو نوع این امواج ضروری است.
بر اساس نتایج تحقیق تازه‌ای که این هفته در ژورنال ساینس منتشرشده است، گروهی از محققان توانسته‌اند با بررسی و ردیابی عارضه جوی سال 2014 بر فراز اقیانوس اطلس شمالی که به نام بمب آب و هوایی معروف شده بود – یک عارضه چرخان آب و هوایی که در این تصویر بر فراز انگلستان مشاهده می‌شود – رد امواج زمین‌شناختی P و S مرتبط با آن‌ها را در ثبت‌های انجام‌شده توسط آرایه‌ای از لرزه‌نگارهای مستقر در چوگوکو در ژاپن نصب ، شناسایی کنند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد آن‌ها توانسته‌اند برای رفتار کامل این دو نوع موج حاصل از طوفان را در بخش دیگری از زمین مشاهده کنند.
این روش اگر بتوان آن را برای توفان‌های دیگر نیز تکرار کرد و مورداستفاده قرار داد ابزار تازه‌ای در اختیار زمین شناسان قرار می‌دهد تا بتوانند به بررسی اعماق زمین و ساختار و رفتارهای آن بپردازند.
—–
منبع: ساینس
پوریا ناظمی
No tags for this post.