اگر فشار خون ما به خوبی کنترل شده است، لازم است در مورد تعداد دفعات مورد نیاز جهت بررسی فشار خون با پزشک خود مشورت کنیم. پزشک ممکن است توصیه کند فشار خون خود را به صورت روزانه یا در دفعات کمتر چک کنیم.
در بخش نخست این مطلب، پنج گام طلایی در سبک زندگی که می تواند از سلامت ما در برابر بیماری فشارخون بالا محافظت کرده و خطر بروز بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد، با هم مرور کردیم. در این بخش نیز پنج گام دیگر را با هم دنبال می کنیم.
استرس خود را کم کنیم
استرس مزمن ممکن است در فشار خون بالا نقش داشته باشد، البته برای تعیین تأثیر دقیق استرس مزمن بر فشار خون، به تحقیقات بیشتری نیاز است. ممکن است به عنوان واکنشی به استرس موقت خود، از غذای ناسالم، الکل یا سیگار استفاده کنیم، بنابراین استرس موقت نیز می‌تواند در فشار خون بالا نقش داشته باشد. لازم است مدتی وقت بگذاریم تا متوجه شویم چه چیزی باعث احساس استرس در ما می‌شود، این موارد می‌تواند شامل کار، خانواده، امور مالی یا بیماری باشد. زمانی که علت ایجاد استرس در خود را فهمیدیم، فکر کنیم که چگونه می‌توانیم این استرس را از بین ببریم یا کاهش دهیم.
فشار خون خود را در خانه چک کنیم و به طور مرتب به پزشک خود مراجعه کنیم
اندازه گیری فشار خون در منزل و رصد کردن مستمر آن می‌تواند به ما در دانستن عدد بهینه فشار خون کمک کند.
بررسی مداوم فشار خون این اطمینان را در ما ایجاد می‌کند که تغییراتی که در شیوه زندگی‌مان ایجاد کرده‌ایم اثربخش بوده است. همچنین از سوی دیگر می‌تواند به ما و پزشکمان نسبت به وضعیت سلامتی‌مان هشدار دهد. دستگاه‌های مانیتور فشار خون به راحتی و بدون دستور پزشک در دسترس است. لازم است قبل از شروع به اندازه‌گیری فشارخون با پزشک خود مشورت کنیم. ویزیت و مراجعه منظم به پزشک نیز برای کنترل فشار خون مهم است.
اگر فشار خون ما به خوبی کنترل شده است، لازم است در مورد تعداد دفعات مورد نیاز جهت بررسی فشار خون با پزشک خود مشورت کنیم. پزشک ممکن است توصیه کند فشار خون خود را به صورت روزانه یا در دفعات کمتر چک کنیم. در صورت ایجاد هرگونه تغییر در داروها یا سایر روش‌های درمانی با دستور پزشک، ممکن است پزشک توصیه کند که فشار خونمان را از دو هفته پس از تغییرات درمانی و یک هفته پیش از مراجعه بعدی بررسی کنیم.
از دیگران کمک بگیریم
خانواده و اطرافیانمان می‌توانند به بهبود و سلامتی ما کمک کنند. اطرافیان ما می‌توانند ما را در مراجعه به پزشک همراهی کنند یا با ما یک برنامه ورزشی را شروع کنند.
پیشگیری بهتر از درمان است
برنامه ریزی کنیم و زمان مشخصی را به ورزش و تحرک بدنی اختصاص دهیم. اضافه وزن مضرات زیادی دارد؛ به وزن طبیعی برسیم و وزن را در حد طبیعی نگه داریم. دود مستقیم و غیرمستقیم دخانیات (سیگار و قلیان) را از زندگی خود حذف کنیم.
به جای خوردن غذاهای شور و فرآوری شده که نمک زیاد دارند، میوه و سبزی بیشتری بخوریم. اندازه گیری منظم فشارخون خیلی مهم است؛ مرتب فشارخون خودمان را اندازه‌گیری کنیم.
نسبت به عوارض قطع خودسرانه داروی فشار خون آگاه باشیم
قطع خودسرانه و عدم مصرف دارو، منجر به عدم کنترل فشارخون بیمار شده و باعث آسیب به اعضای بدن می‌شود.
از عوارض فشار خون بالای کنترل‌نشده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
گرفتگی و پارگی عروق مغزی و در نتیجه، سکته مغزی
آسیب به کلیه و نارسایی حاد کلیه
صدمه به قلب به دلیل فشار وارده به دیواره رگ‌ها و کاهش خون‌رسانی به قلب که ممکن است نارسایی قلبی و حمله قلبی را در پی داشته باشد
توجه داشته باشیم که فشارخون بالا می تواند بدون علامت باشد؛ به عبارت دیگر، فرد بدون وجود علائم هشدار دهنده، در معرض این عوارض قرار می گیرد.
مبتلایان به فشار خون بالا در صورت ابتلا به سایر بیماری ها با خطر بیشتری روبه‌رو هستند. احتمال بستری شدن، شدت علائم و مرگ و میر ناشی از سایر بیماری ها در صورت کنترل نکردن فشار خون بالا بیشتر است.
در واقع مصرف منظم داروهای کنترل‌کننده فشارخون و تغییر در شیوه زندگی به سادگی می‌تواند به بیماران کمک کند تا فشار خون خود را کنترل کرده و خطرات تهدید‌کننده را کاهش دهند.
«شیرزاد جاویدی» کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماریهای غیر واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز