ارگانوئیدهای سرطان سر و گردن به عنوان گامی به سوی درمان های شخصی
به گزارش سیناپرس همدان، سرطان سر و گردن (HNC) یک اصطلاح فراگیر است که برای چندین نوع سرطان، از جمله رایج ترین شکل به نام کارسینوم سلول سنگفرشی سر و گردن (HNSCC) استفاده می شود. بیماران HNC را می توان با ترکیبی از جراحی، رادیوتراپی ویا شیمی درمانی درمان کرد. با این وجود، درمان همیشه موثر نیست.
رزماری میلن، اولین نویسنده مقالهای که اخیراً در مجله Med منتشر شده است، توضیح میدهد: این درمانها عوارض جانبی جدی ایجاد میکنند و بنابراین برخی از بیماران نمیتوانند درمان را به پایان برسانند. و حتی پس از انجام چنین درمان سختی، 60 درصد از بیماران بیماریشان عود میکند. اثربخشی محدود درمانها را میتوان تا حدی با این واقعیت توضیح داد که ساختار ژنتیکی تومور بین بیماران به شدت متفاوت است. در نتیجه، مناسب ترین درمان برای هر بیمار متفاوت است.
پزشکان در حال حاضر ابزارهای محدودی برای تشخیص درست این موضوع دارند. بنابراین نیاز فوری به نشانگرهای زیستی بهتر وجود دارد: شاخصهایی که میتوانیم در هر بیمار اندازهگیری کنیم تا مشخص کنیم از کدام درمان سود بیشتری میبرند.
Else Driehuis، نویسنده مقاله، توضیح میدهد که در حالت ایدهآل، چنین رویکرد شخصیسازی شده شما را از فشار بیرویه درمانهایی که ممکن است مؤثر نباشند، جلوگیری کند و منجر به پیشآگهی بهتری شود.
اولین قدم به سوی چنین درمان های شخصی سازی شده، ایجاد مدل های بهتری است که تنوع تومور را با دقت بیشتری منعکس می کند. بنابراین محققان یک بانک زیستی از ارگانوئیدهای HNC راه اندازی کردند: نسخه های مینیاتوری تومورهای بیمار که در آزمایشگاه رشد می کنند. میلن میگوید: در نهایت، هدف چنین بانک زیستی استفاده از ارگانوئیدها برای هدایت تصمیمات درمانی شخصی در کلینیک خواهد بود. البته، قبل از انجام این کار، ابتدا باید بررسی کنیم که آیا پاسخ درمانی در ارگانوئیدها با پاسخ مشاهده شده در بیماران همبستگی دارد یا خیر.
Driehuis می افزاید: Willem de Kort، نویسنده اول مقاله، توانست نمونه های بسیاری از بیماران HNC را در UMC Utrecht جمع آوری کند. او بافت تومور را از این بیماران، چه در طی بیوپسی های تشخیصی یا برداشتن تومور با جراحی، جمع آوری کرد و سیر بیماری آنها را دنبال کرد. ما در طول پروژه با جراحان، انکولوژیست ها و رادیولوژیست ها همکاری نزدیک داشتیم. این یک تلاش تیمی واقعی بود.
این تیم توانست ارگانوئیدهای HNC را از بافتهای بیمار رشد دهد و تأیید کرد که این تومورهای کوچک شباهت زیادی به تومورهای بیمار دارند، زیرا همان ویژگیهای بافتشناسی و ژنتیکی را حفظ کردند. میلن میگوید: سپس ما ارگانوئیدها را با چندین نوع درمانی درمان کردیم و کارایی درمان را با تعیین تعداد سلولهای موجود در ارگانوئیدها اندازهگیری کردیم. قدم بعدی این بود که این را با پاسخ درمانی در بیماران مرتبط کنیم.
پس از درمان ارگانوئیدها با رادیوتراپی، تیم نشان داد که پاسخ ارگانوئیدی مشابه پاسخ های درمانی در بیماران است. بنابراین ارگانوئیدها پتانسیلی برای پیش بینی نتایج بیمار دارند. همبستگی بین پاسخ ارگانوئید و بیمار برای بیمارانی که رادیوتراپی کمکی دریافت می کردند وجود داشت، به این معنی که از پرتودرمانی علاوه بر برداشتن تومور با جراحی استفاده می شود. در مواردی که بیماران رادیوتراپی را به عنوان یک درمان اولیه دریافت کردند، ما باید این موضوع را بیشتر بررسی کنیم.
محققان همچنین تأثیر شیمی درمانی، ترکیبی از پرتودرمانی و شیمی درمانی را مورد مطالعه قرار دادند. Driehuis میگوید: در اینجا ما نشان میدهیم که دو داروی شیمیدرمانی خاص، سیس پلاتین و کربوپلاتین، دارای اثر حساسکننده پرتودرمانی در ارگانوئیدها هستند. این بدان معناست که سلولهای تومور را نسبت به پرتودرمانی حساستر میکند. این نتایج با آنچه در کلینیک میبینیم مطابقت دارد و بنابراین دوباره بر پتانسیل پیشبینی ارگانوئیدها در این محیط تأکید میکند.
برخی از اکتشافات انجام شده توسط این تیم می تواند پیامدهایی برای بیماران HNC در آینده نزدیک داشته باشد. به عنوان مثال، آنها نشان دادند که داروی cetuximab باعث می شود که ارگانوئیدهای تومور حساسیت کمتری نسبت به رادیوتراپی داشته باشند.
Driehuis توضیح می دهد: این جای تعجب دارد، زیرا ترکیب این دارو و رادیوتراپی امروزه در کلینیک به برخی از بیماران HNC داده می شود. در بیماران، تشخیص نقش فردی دارو و پرتودرمانی در اثر کلی این درمان ترکیبی دشوار است، اما در ارگانوئیدها میتوانیم آن را از هم جدا کنیم.
نتایج ما با داده های منتشر شده اخیر مطابقت دارد که نشان می دهد بقای بیماران تحت درمان با ستوکسیماب و رادیوتراپی در مقایسه با درمان با رادیوتراپی به تنهایی بدتر است. پیامد بالینی این یافتهها این است که بهتر است با کتوکسیماب تا پس از پرتودرمانی منتظر بمانید، اما این تغییر در زمان درمان چیزی است که باید در بیماران آزمایش کنید.
این تیم همچنین نشان داد که به اصطلاح مهارکننده PRMT5، دارویی جدید که در حال حاضر در آزمایشهای بالینی برای سایر انواع سرطان قرار دارد، میتواند برای زیر گروهی از بیماران HNC موثر باشد.
میلن میگوید: ما DNA ارگانوئیدها را توالییابی کردیم تا رابطه بین جهشهای ژنتیکی خاص و پاسخ به درمانها را بررسی کنیم. با انجام این کار، متوجه شدیم که تومورهای با از دست دادن ژن CDKN2A به درمان با این داروی جدید پاسخ میدهند. بسیار جالب است که ببینیم آیا این اثر در بیماران نیز دیده می شود، به خصوص که این جهش در بیش از 50 درصد موارد HNSCC وجود دارد.
Driehuis نتیجه می گیرد: در مجموع، نتایج ما ارتباط بالینی ارگانوئیدهای مشتق شده از بافت تومور بیمار را برجسته می کند. یکی از گام های بعدی طراحی یک کارآزمایی بالینی است، تا واقعاً از ارگانوئیدها برای هدایت تصمیمات درمانی در بیماران HNC استفاده شود.
منبع: ژورنال Med
مترجم: سید سپهر ارومیهء