داروی آلزایمر تایید شده توسط FDA، lecanemab می تواند از آسیب فیبرهای آمیلوئید بتا شناور آزاد به مغز جلوگیری کند.
به گزارش سیناپرس همدان، برای اولین بار، محققان ساختار نوع خاصی از پروتئین پلاک بتا آمیلوئید مرتبط با پیشرفت بیماری آلزایمر (AD) را توصیف کردند. در گزارشی که در 10 می در ژورنال Neuron منتشر شد، دانشمندان نشان دادند که توده‌های کوچک پروتئین بتا آمیلوئید می‌توانند در مایع بافت مغز شناور شوند و به بسیاری از مناطق مغز رسیده و عملکرد نورون‌های محلی را مختل کنند. این تحقیق همچنین شواهدی را ارائه کرد که نشان می‌دهد درمان جدید AD می‌تواند این دانه‌های کوچک و قابل انتشار را خنثی کند.
به عنوان یک علت زوال عقل، AD بیش از 50 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. تحقیقات قبلی نشان داده است که بیماران مبتلا به AD تجمع غیر طبیعی یک ماده طبیعی، پروتئین بتا آمیلوئید، در مغز دارند که می‌تواند انتقال عصبی را مختل کند. در حال حاضر هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد. اما در سال‌های اخیر، دانشمندان درمان‌های جدیدی ابداع کرده‌اند که می‌تواند علائم AD، مانند از دست دادن حافظه را کاهش دهد.
دنیس سلکو، نویسنده مسئول مقاله در بیمارستان زنان بریگهام در بوستون می گوید: این مقاله به موقع است زیرا، برای اولین بار در تاریخ بشر، ما عاملی داریم که واقعاً می تواند افراد مبتلا به آلزایمر را به گونه ای درمان کند که می تواند زوال شناختی آنها را کاهش دهد. و ما تا چند ماه گذشته هرگز نتوانستیم این کلمات را بگوییم.
در ژانویه، سازمان غذا و داروی ایالات متحده، lecanemab، یک آنتی بادی درمانی برای درمان AD را تایید کرد. در یک کارآزمایی بالینی فاز III، lecanemab کاهش شناختی را در بیماران مبتلا به AD زودرس کاهش داد. دانشمندان گمان می کنند که اثر مثبت این دارو ممکن است با توانایی آن در اتصال و خنثی کردن توده های پروتئین بتا آمیلوئید محلول، که به عنوان پروتوفیبریل ها یا الیگومرها نیز شناخته می شوند، مرتبط باشد، که توده های ریز و آزادانه پروتئین بتا آمیلوئید هستند.
این توده های کوچک می توانند قبل از تجمع بیشتر در پلاک های آمیلوئیدی در مغز ایجاد شوند. دانه های کوچک همچنین می توانند از پلاک های آمیلوئیدی که از قبل وجود دارند جدا شده و منتشر شوند.
اندرو استرن، نویسنده اول، متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان زنان بریگهام، می‌گوید: اما هیچ‌کس واقعاً قادر به تعریف «پروتوفیبریل» یا «الیگومری» که lecanemab به آن می‌پیوندد، با دقت ساختاری نبوده است. کار ما آن ساختار را پس از جداسازی از مغز انسان شناسایی می‌کند. این مهم است زیرا بیماران و توسعه‌دهندگان دارو می‌خواهند بدانند که lecanemab دقیقاً به چه چیزی متصل است. آیا این می‌تواند چیز خاصی را در مورد نحوه عملکرد آن آشکار کند؟
استرن، سلکو و تیم آنها با خیساندن بافت‌های مغزی پس از مرگ بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر معمولی در محلول‌های نمکی، که سپس با سرعت بالا چرخانده شدند، با موفقیت دانه‌های بتای آمیلوئید شناور آزاد را جدا کردند. این توده های کوچک پروتئین بتا آمیلوئید به ساختارهای مهم مغز مانند هیپوکامپ که نقش مهمی در حافظه ایفا می کند دسترسی دارند. آنها با همکاری با همکارانش در آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی در کمبریج، بریتانیا، ساختار اتمی این دانه های کوچک را تا اتم منفرد تعیین کردند.
سلکو می‌گوید: اگر دشمنان خود را نشناسید، شکست دادن آنها دشوار است. تصادفی بسیار خوب بود که همه این کارهایی که ما انجام می‌دادیم درست در کنار زمانی بود که lecanemab به طور گسترده شناخته شد و در دسترس قرار گرفت. این تحقیق هویت عامل مخرب و چیزی را که می‌تواند این عامل مخرب را خنثی کند، گرد هم می‌آورد.
در مرحله بعد، تیم قصد دارد نحوه عبور این توده‌های آمیلوئیدی کوچک بتا را در مغز حیوانات زنده مشاهده کند و نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به این مواد سمی را بررسی کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که واکنش سیستم ایمنی مغز به آمیلوئید بتا جزء کلیدی AD است.
استرن می‌گوید: اگر بتوانیم دقیقاً بفهمیم که این فیبریل‌های ریز و قابل انتشار چگونه سمیت دارند، شاید داروهای بعدی AD بهتر ساخته شوند.
منبع: Neuron
مترجم: سید سپهر ارومیهء