تالاب گاوخونی، کانون ریزگردها می شود
گاوخونی یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب های بین المللی ایران است؛ این تالاب طی یک دهه اخیر به دلیل خشکسالی و برداشت بی رویه آب از بالادست به صورت فصلی و سوء مدیریت ها دچار بحران کم آبی شده است.
به گزارش سیناپرس، تالاب بین المللی گاوخونی با وسعت حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع در انتهای مسیر رودخانه زاینده رود و در فاصله ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. این تالاب نقش بسزایی در حفظ گونه های گیاهی، انواع حیوانات و پرندگان آبزی و کنار آبزی، رونق کشاورزی، اشتغال و تامین آب مورد نیاز مردم این منطقه برعهده دارد.
سالانه حداقل نیاز آبی محیط زیستی تالاب گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب محاسبه شده است اما به دلیل خشکسالی ها و کاهش نسبی بارندگی های یک دهه اخیر و برداشت بی رویه آب در بالادست، انتقال آب به حوضه دیگر، تراکم جمعیت و سوء مدیریت، پایین دست این تالاب در برخی از ماه های سال با خشکی و کم آبی مواجه است. این امر حیات هزاران گونه گیاهی و جانوری را به خطر انداخته و زندگی بسیاری از کشاورزان و مردمان این ناحیه را مختل کرده است.
طبق آخرین اطلاعات شرکت آب منطقه ای اصفهان، ذخیره سد مخزنی زاینده رود با ظرفیت نرمال یک میلیارد و ۲۳۹ میلیون مترمکعب به حدود ۴۳۰ میلیون مترمکعب رسیده است. به گفته کارشناسان، ادامه این روند می تواند تالاب گاوخونی را به کانون ریزگردها تبدیل کند و مناطق تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری خود را تحت تاثیر قرار دهد.
منصور شیشه فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در این خصوص گفت: پدیده فرونشست زمین از مهمترین اثرات کمبود آب و خشکی زاینده رود در اصفهان است. بر اساس مطالعات سازمان ملی زمین شناسی، نرخ فرونشست زمین در شهر اصفهان 8 تا 15 سانتی متر است. این پدیده به علت کم آبی دشت های مختلف این استان در حال وقوع است.
وی بر ضرورت تامین حقآبه کشاورزی و زیست محیطی تاکید کرد و افزود: متاسفانه خشکی این رودخانه اثرات نامطلوبی برای کشاورزان استان به دنبال داشته است و بسیاری از درختان قدیمی و کهن حاشیه این رودخانه با خزان زودرس مواجه شده اند. این رودخانه در بیش از ۱.۵ سال گذشته به طور کامل خشک شده بود اما چند صباحی است که برای کشت بهاره کشاورزان بازگشایی شده و امروز نیز پر آب است.
مهران زینلیان، معاون استاندار اصفهان نیز حقابه زاینده رود را حق قانونی و شرعی مردم دانست و در این خصوص گفت: زندگی مردم این خطه و بقای تمدن اصفهان به این رودخانه وابسته است. متاسفانه بر اثر اتخاذ رویه های اشتباه و نبود توسعه پایدار در سال های گذشته، استان اصفهان را خطرات بسیاری از جمله فرونشست، مشکلات زیست محیطی، خشک شدن تالاب گاوخونی و دیگر موارد تهدید می کند.
وی افزود: طبق اعلام وزارت نیرو ضریب تبدیل باران به آب در حوضه زاینده رود کاهش یافته است لذا باید در چنین شرایطی به راهکاری پایدار دست پیدا کنیم تا بیش از این، حقابه داران زاینده رود از جمله کشاورزان و حوزه محیط زیست این استان با مشکل مواجه نشوند.
حشمت الله انتخابی، فعال محیط زیست و پژوهشگر حوزه آب و زاینده رود نیز در این خصوص گفت: حیات میلیاردها آبزیان، پرندگان، گیاهان و انسان ها به جاری بودن آب در زاینده رود وابسته است. این رودخانه، حق حیات دارد و باید این حق رعایت شود؛ منظور از این حق، حقابه محیط زیستی یا کشاورزی نیست بلکه حق حیات رودخانه زاینده رود است. متاسفانه عده ای برای این رودخانه هیچ حقی قائل نیستند.
وی گفت: بر اساس مُر قانون، پس از آب آشامیدنی، اولویت دوم با حقابه محیط زیستی رودخانه ها و تالاب هاست که باید رعایت شود. با وجود اینکه ما اکنون قوانین لازم در این زمینه را داریم اما هنوز این حقابه ها رعایت نمی شود.
وی افزود: حقابه محیط زیستی تالاب گاوخونی ۱۷۶ میلیون متر مکعب در سال است. این حقابه حتی اگر به مقدار کم تامین شود و به تالاب برسد، این عرصه محیط زیستی حیات پیدا می کند.
گزارش:بیتااکبری
No tags for this post.
