مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی از تکثیر و توسعه گیاهان دارویی ارزشمند با بهره گیری از دانش زیست فن آوری (بیوتکنولوژی) خبر داد و گفت: مصرف زیاد و برداشت بی رویه گیاهان از عرصه های طبیعی، انقراض برخی از گونه های گیاهی ارزشمند و اقتصادی کشور را رقم زده اند.
دکتر مجید قربانی نهوجی، پژوهشگر، عضو هیات علمی و مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی در گفتگو با سیناپرس گفت: هم اکنون گیاهان دارویی متعددی در ایران در معرض خطر نابودی قرار دارند. یکی از اهداف اصلی ما در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی کمک به تکثیر و توسعه این گونه گیاهان جهت حفظ ذخایر ژنتیکی آنها و جلوگیری از انقراض گونه هاست.همچنین آن دسته از گیاهان دارویی که ارزش اقتصادی زیادی داشته و تولید تعداد زیادی از آنها در بازه زمانی کوتاه به صرفه است نیز در این رویکرد مورد توجه ویژه این پژوهشکده قرار دارد.
وی افزود: مصرف زیاد و برداشت بی رویه گیاهان از عرصه های طبیعی، عامل اصلی انقراض برخی از گونه های گیاهی ارزشمند و اقتصادی کشور محسوب می شوند. امروزه پژوهشگران پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی توانسته اند با بهره گیری از روش های زیست فناورانه (بیوتکنولوژیک) به تکثیر این گیاهان در محیط های غیر طبیعی کمک کنند. پس از تکثیر گیاه و طی کردن مراحل مختلف سازگاری، گونه های تکثیر یافته را به مزارع انتقال می یابند.
مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی اظهارداشت: به طور مثال گیاه ثعلب، یکی از گیاهان پر مصرف در کشور است. این گیاه شرایط آب و هوایی خاصی جهت رویش خود دارد و میزان رشد آن نیز بسیار کند است. متاسفانه برداشت گیاه از عرصه های طبیعی زیاد بوده و صادرات این گیاه نیز از مبادی غیر قانونی زیاد انجام می شود. همه این عوامل باعث شده تا این گونه گیاهی در معرض خطر نابودی و انقراض قرار بگیرد. ما در پژوهشکده گیاهان دارویی پروژه ای در زمینه ریز ازدیادی این گیاه انجام داده و موفق شدیم که گیاه را با رویکردهای زیست فناورانه و کشت بافت در سیستم های درون شیشه ای تکثیر کنیم.
وی تصریح کرد: بذرهای این گیاه بسیار نارس و ناقص است به همین دلیل تکثیر آن از طریق بذر تقریبا غیر ممکن است. اکنون ما توانسته ایم در حوزه کشت بافت این محصول اقدامات موثری انجام دهیم و به نتایج مطلوبی نیز دست پیدا کرده ایم.
قربانی نهوجی به سیناپرس گفت: مثال دیگر در این زمینه گیاه شیرین بیان است که از دیگر گیاهان در معرض خطر انقراض کشور قلمداد می شود. این گیاه نیز به صورت خودرو در کشور رشد می کند. هرچند اکنون معضلی در حوزه رشد این گیاه نداریم اما به دلیل برداشت بسیار بی رویه، گیاه شیرین بیان نیز در معرض خطر است؛ معمولا گیاه شیرین بیان را برای استفاده صنعتی از ریشه خارج می کنند و بنابراین برداشت کامل اندام گیاه باعث می شود، این گیاه دیگر برای سال آینده باقی نماند.
مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی تاکید کرد: متاسفانه امروزه در مورد این گیاه نیز میزان برداشت از طبیعت بسیار زیاد است. این گیاه هرچند گیاهی خودرو و هرز در فلور گیاهی کشور است اما در حال حاضر به علت مصرف زیاد صنعتی، در معرض انقراض قرار دارد.
پژوهشگر پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی در پایان یادآورشد: پژوهشگران پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی اکنون توانسته اند با بکارگیری روش های زیست فناورانه این گیاه را نیز از طریق اندام های مختلف، درمقیاس آزمایشگاهی تکثیر دهند و البته این کار در مقیاس بزرگ هم قابل اجراست. همچنین این اقدام می تواند زمینه ساز کشت زراعی این گیاه در کشور باشد و با ترویج و تکثیر ژنوم های موفق تر در اقلیم های مختلف کشور موثر واقع شود. این رویکرد می تواند در تمام صنایع کشت و توسعه گیاهان دارویی کشور اجرایی شده و ضمن جلوگیری از تخریب عرصه های طبیعی در کشور، به عنوان الگوی کشت جایگزین نیز در بسیاری از مناطق کشور تعمیم داده شود.
گفتگو: فرگل غفاری
No tags for this post.