به گزارش سینا پرس فارس، همزمان با روز ملی خلیج فارس، نشست تخصصی «تاب‌آوری خلیج فارس در پرتو تحولات جهان جدید» از سوی مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس دانشکده حقوق و علوم سیاسی و معاونت دانشجویی فرهنگی دانشگاه شیراز برگزار شد.
در این نشست که صبح یکشنبه ۱۰ اردیبهشت‌ماه در تالار فجر دانشگاه شیراز با حضور جمعی از دانشگاهیان و علاقه‌مندان ترتیب یافت، مصاحب‌نظران مختلف به بیان دیدگاه‌های خود درخصوص خلیج فارس در پرتو تحولات جهان جدید پرداختند.
خلیج فارس قلب تپندۀ همۀ ماست
دکتر سیدجواد صالحی، رئیس مرکز مطالعات رابردی خلیج فارس در ابتدای این برنامه با بیان این مقدمه که امروز، روز گرامیداشتِ خلیج فارس است. خلیج فارس قلب تپندۀ همۀ ماست، به بیان اهمیت این دریاچه پرداخت و گفت: در اسناد تاریخی نام خلیج فارس آمده است و در این خصوص مناقشه‌ای وجود ندارد. اما ما شاهدیم که در قرن بیستم میلادی و با روی کار آمدن جمال عبدالناصر در مصر، استفاده از نام خلیج فارس ممنوع اعلام می‌شود و در ادامه نیز عنوان جعلی خلیج عربی در اسناد این کشور جایگزین عنوان خلیج فارس می شود که این اقدام واکنش و اعتراض مردم ایران را به دنبال دارد و آنان مجبور به عذر‌خواهی می‌شوند.
وی افزود: اساساً مردم جنوب همیشه در صیانت از خلیج فارس سنگ‌تمام گذاشته‌اند و زنده شدن نام خلیج فارس در اذهان را مردم رقم زده‌اند. امروز نیز مرکز مطالعات راهبردی خلیج فارس دانشگاه شیراز در راستای سیاست‌های پژوهشی این دانشگاه به‌همت اساتید و دانشجویان نشست‌های مختلفی در راستای اهمیت خلیج فارس برگزار کرده است. در این نشست نیز ابعاد و اکناف خلیج فارس ازسوی مهمانان و اساتید صاحب‌نظر مورد واکاوی قرار خواهد گرفت.
اقتصاد آبی و دریامحور موجب رشد و توسعه کشور خواهد شد
امیر دریادار دکتر حبیب‌الله سیاری، رئیس ستاد مشترک و معاون هماهنگ‌کننده ارتش جمهوری اسلامی، به‌عنوان مهمان ویژۀ این نشست نیز، ضمن گرامیداشت روز خلیج فارس و روز معلم، با درود به روح پرفروغ شهدا، سخنرانی خود را درخصوص توسعۀ سواحل مکران و اقتصاد دریاپایه ارائه داد.
وی با اشاره به نقش استان فارسی‌ها در پایان‌دهی به سلطۀ پرتغالی‌ها و تعیین نام خلیج فارس، به علت اهمیت دریا پرداخت و گفت: ما باید باور کنیم که ایران اسلامی یک کشور دریایی است؛ چرا که در ایران هم در شمال و هم جنوب کشور دریا قرار دارد. ما دریای خزر را چون بزرگ‌ترین دریاچۀ جهان است، دریا می‌نامیم. خلیج فارس از نظر مساحت نصف خزر است و عمق آن حداکثر صدمتر است و دریایی نیمه‌بسته است، اما باتوجه به موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیکش برای ما بسیارمهم است. دیگر دریا که به آن راه داریم دریای عمان است که تا دویست‌سال گذشته نامش دریای مکران بوده است؛ اما به این دلیل که به فرمودۀ رهبری از طریق آن به چهارگوشۀ جهان راه داریم، برایمان اهمیت بسیار دارد.
معاون هماهنگ‌کننده ارتش جمهوری اسلامی تصریح کرد: دریای خزر و خلیج همیشه فارس و دریای با ظرفیت‌های بسیاری که در خود دارند، در پیشرفت کشور بسیار مؤثرند؛ اما متاسفانه ما تاکنون نتوانسته‌ایم از این ظرفیت‌ها بهره برداری مناسبی داشته باشیم.
او با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری و تأکید ایشان بر اهمیت دریاها و لزوم حداکثر استفادۀ از آن اشاره کرد و اظهار داشت: بسیاری از مشکلات موجود در کشور با توجه به منابع و منافعی که ما در دریا داریم و خدادادی است، می‌تواند رفع شود. به‌طور مثال دریا یکی از راه های تامین نیازمندی آب، دستیابی به انرژی، توسعۀ صنعت گردشگری، تأمین منابع غذایی، حمل و نقل دریایی و دیگر امکاناتی است که تاکنون به دلایل مختلف ازجمله تلاش استعمارگران برای دور نگه‌داشتن ما از منابع و منافع غنی دریایی بهره‌برداری مناسبی از آن‌ها صورت نگرفته است.
امیر دریادار سیاری با اشاره به اهمیت دریا از دیدگاه قرآن و نظریه‌پردازان مختلف چون ماهان، مکیندر و پانیکار افزود: دریا هم فرصت است و هم تهدید، اگر توانایی بهره‌برداری از آن را نداشته باشیم تهدید به شمار می‌رود. همچنین دریا تعیین‌کنندۀ شرایط اقلیمی، سوخت فسیلی، منشاء انرژی پاک، شیلات، فرآورده‌های دریایی، گردشگری، صنعت و صنایع دریایی مناسب برای اشتغال‌زایی است. توسعۀ مدنیت در نوار ساحلی، افزایش ارزش‌افزوده، توسعۀ اقتصادی از طریق ایجاد بنادر، فروش دانش و اجارۀ ظرفیت‌های دریایی، مزارع دریایی و تولید انرژی‌های جدید از اهم مسائلی است که مرتبط با دریاست.
رئیس ستاد ارتش با بیان اینکه دریا از نظر سیاسی‌امنیتی نیز باعث توسعۀ روابط و حضور ایران در دریاها می‌شود، گفت: ایران کشوری است دریایی. ارتباط ما با دریا موقعیت خوب ژئوپولیتیکی‌مان و مناسب‌بودن جغرافیای‌مان برای تجارت دریایی و تنگۀ هرمز باعث شده تا ایران چهارراه ترانزیت دنیاست. اما ضعف ما در این حوزه خط مشی دولتمردان و جمعیت کم در سواحل است.
وی ازجمله دلایل عدم توجه به دریا در ایران، نداشتن شناخت، استعمارگران و نبود تفکر دریایی دانست و گفت: به برکت انقلاب اسلامی دست استعمارگران از دریاهای ما کوتاه شده و با شناخت منابع دریایی و توجه خاص به حوزۀ دریا و مدنظر قرارگرفتن آن توسط دولت در برنامۀ پنج‌سالۀ هفتم توسعه، ما می‌توانیم تحول قابل توجهی در رشد اقتصادی و توسعه و پیشرفت کشور براساس اقتصاد دریاپایه داشته باشیم.
دریادار سیاری همچنین تصریح کرد: در بیانیۀ گام دوم انقلاب آمده است که جوانان کشور از فرصت‌ها و منابعی که تاکنون دست‌نخورده باقی مانده استفاده کنند تا ایران اسلامی در آینده همچون دیگر کشورهای پیشرفته‌ای که به دریاها راه دارند و براساس این ویژگی رشد و توسعه یافته‌اند؛ پیشرفت محسوسی داشته و پیشرفته‌تر از آن کشورها از منابع دریایی استفاده نماید.
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری تأکید بسیاری بر اقتصاد دریاپایه دارند؛ گفت: اقتصاد دریامحور یعنی زندگی مردم به دریا گره بخورد. اقتصاد آبی می‌تواند منجر به حل مشکلات آب کشور بشود. انرژی‌هایی مثل برق و آب از طریق دریا قابل بهره‌برداری‌اند. بهترین محل گردشگری سواحل مکران است که بدون استفاده مانده است.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت موضوع امنیت دریایی، گفت: اگر اقتدار و امنیت دریایی برقرار نباشد استفاده از منابع دریا در دیگر ابعاد امکان ندارد. امروز الحمدلله به برکت نیروهای دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در خلیج همیشه فارس، دریای عمان، دریای خزر و آب‌های بین‌المللی حضور مقتدرانه‌ای دارند؛ امنیت دریایی کشور در سطح بالایی حفظ و ارتقاء یافته است. ناوگروه‌های ما نیز امروز در اقصی نقاط جهان در آبراه‌های بین‌المللی حضوری فعال و مقتدرانه دارند و این‌ها همه نشان‌دهندۀ توان دریایی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برای برقراری امنیت در دریا و نشان‌دهندۀ اقتدار دریایی کشورمان است.
امیر دریادار سیاری در پایان تصریح کرد: موضوع امنیت دریایی، بهره‌برداری صحیح از منابع و منافع دریاها و توجه به اقتصاد دریاپایه موضوعاتی است که اگر در کنار یکدیگر مورد توجه قرار گیرد، می تواند مسیر توسعه و پیشرفت کشور را متحول کرده و به شتاب آن بیافزاید.
لزوم افزایش مطالعات در حوزۀ خلیج فارس
دکتر محمدهادی صادقی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شیراز هم در نشست «تاب‌آوری خلیج فارس در پرتو تحولات جهان جدید»، اظهار کرد: به‌علت اهمیت خلیج فارس و توجه به ظرفیت‌های آن در حوزههای مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و علاوه‌بر آن، وجود تهدیدات و خطراتی که دشمنان در این منطقه ایجاد می‌کنند، مطالعات در این زمینه باید مورد‌توجه قرار گیرد.
وی افزود: برکات موجود در خلیج فارس و طمع بیگانگان از فرصت‌ها و تهدیدات این منطقه است. انجام مطالعات برای بهره‌برداری از امکانات و آگاهی از تهدیدات از دلایل توجه به مطالعات در این زمینه است. همراهی و همایندی فعالیت‌های میدانی در حوزههای مختلف با فعالیت‌های علمی برکات مضاعفی دارد و ما موظف هستیم این ارتباط را تقویت کنیم.
انتهای پیام
گزارش: فتانه حق پرست