محیط زیست از مهمترین ارکان توسعه پایدار
به گزارش دبیرخانه شورای اطلاع رسانی دولت، پیشرفت های به دست آمده در کشور طی چند سال گذشته بیشتر با فشار بر منابع زیست محیطی و بهره برداری بیش از ظرفیت تحمل محیط زیست همراه بوده است که از مهمترین آنها می توان به آلودگی هوا ، افت کمی و کیفی منابع آب ، فرسایش خاک ، تخریب جنگل ها و مراتع ، خشکیدگی تالاب ها ، بیابانزایی و افزایش کانون های تولید ریزگردها ، تخریب و آلودگی زیستگاه های ساحلی و دریایی، سوء مدیریت پسماندها و فاضلاب ها و تخریب تنوع زیستی اشاره کرد که کشور را با بحران های عدیده ای مواجه کرده و موانع اساسی را فراروی توسعه پایدار کشور قرار داده است.
از سوی دیگر، بروز خشکسالی های ممتد و طولانی به همراه تغییرات اقلیمی به موازات شکل گیری برخی از معضلات زیست محیطی فرامرزی مانند پدیده ریزگردها و آلودگی مناطق ساحلی و دریایی باعث تشدید معضلات و مخاطرات زیست محیطی شده و کشور را بیش از پیش در مقابل این بحران ها آسیب پذیر کرده است.
*** اهم اقدامات دولت
امروزه محیط زیست به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار قلمداد شده و توسعه سایر بخش های اقتصادی و اجتماعی در گرو پایداری و کارکرد صحیح آن معنا و مفهوم پیدا می کند به همین دلیل نیز طی سال های گذشته و خصوصا از اوایل دهه 90 میلادی و همزمان با برگزاری کنفرانس سران زمین در سال 1992 در ریودوژانیرو برزیل و همچنین اجلاس جهانی ریو 20 در سال 2012 توجه جامعه جهانی بیش از پیش به موضوع حفاظت از محیط زیست و سازگاری آن با فرایندهای توسعه معطوف شده است.
جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به همین دلیل در خلال سالهای گذشته و به ویژه در دولت تدبیر و امید موضوع حفاظت از محیط زیست و سازگاری آن با توسعه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و اقدامات قابل قبولی برای حفاظت از محیط زیست و پایداری فرایند توسعه در کشور به تناسب قابلیت های سرزمین صورت گرفته است، که در این گزارش برخی از این اقدامات ارایه می شود.
حذف بنزین غیر استاندارد تولید پتروشیمی، توزیع سوخت استاندارد یورو 4 در 8 کلانشهر
پایش منظم و آنالیز سوخت در 8 کلان شهر
اعمال ممنوعیت توقف تولید و شماره گذاری موتورسیکلت با استاندارد یورو 2
نظارت بر انجام آزمون های آلایندگی خودرو های تولید داخل
تجهیز و به روز آوری سیستم های پایش و آزمایشگاههای محیط زیست کشور
افتتاح مرکز کنترل و پایش زیست محیطی در استانهای بوشهر و خراسان رضوی
تهیه برنامه عمل مبارزه با گرد و غبار و کنترل ریزگردها و ارائه به ستاد بحران و اخذ مصوبه دولت
اجرای برنامه شناسایی کانون های داخلی گردوغبار در 4 استان کشور
همکاری با سازمان کنفرانس اسلامی و UNEP در جهت ارتقاء جایگاه همکاری های منطقه ای در مقابله با کانونهای گردوغبار
ارائه پیش نویس دو قعطنامه از سوی جمهوری اسلامی ایران در خصوص گرد وغبار در روند تهیه اسناد اجلاس UNEA
تعیین زمینه های همکاری در خصوص تغییر آب و هوا و اجرایی شدن اهداف معین مشارکت ملی(INDC) کشور با همکاری یونپ ، آلمان ، فرانسه ، بلژیک و ایتالیا
تهیه برش یکساله برنامه کاهش آلودگی هوا برای کلان شهرها و تحلیل روزانه آلودگی هوای کلان شهر ها
تصویب و ابلاغ حدود مجاز خروجی دودکش واحدهای صنعتی و حدود مجاز معاینه فنی خودروها در هیات وزیران
تدوین راهنمای پیشگیری، ارزیابی و پاکسازی آلودگیهای نفتی آبهای زیرزمینی
تهیه راهنمای اثرات زیست محیطی طرحهای عمرانی برمنابع آب زیرزمینی
تهیه دستورالعمل پایش منابع آب زیرزمینی
تهیه دستورالعمل مدیریت زیست محیطی آب شیرین کن ها
افتتاح سیستم های پایش آنلاین آب رودخانه ارس، پساب فولاد گیلان، پساب شهرک صنعتی خوارزمی تهران، تصفیه خانه فاضلاب شهری آذر بایجان غربی، تصفیه خانه سرخون و قشم در هفته دولت
شناسایی مخاطرات و آلاینده های منابع آب شرب شهرهای تهران، کرج، شیراز، کرمانشاه، گرگان و بندرعباس در راستای برنامه ایمنی آب شرب (WSP) با همکاری وزارت بهداشت
بررسی و نظارت بر اجرای برنامه عملیاتی مدیریت پسماندهای عادی در استان ها با تاکید بر استان های ساحلی و شمالی
تعیین تکلیف سایت های پسماندهای ویژه صنعتی به دستگاه های ذیربط (پس از عقب افتادگی 5ساله از انجام مطالعات)
تجهیز آزمایشگاههای بخش خاک ادارات کل زنجان و آذربایجان شرقی
تهیه طرحهای 5 ساله مدیریت و حفاظت از منابع خاک کشور
تدوین سیاست ها، راهبردها و برنامه های کلان سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه مدیریت پسماندها با تاکید بر استان های ساحلی و شمالی و رویکرد مشارکت بخش خصوصی با همکاری وزارت کشور
ابلاغ استانداردها و شاخص های کیفیت آب و خاک
تدوین نهایی دستورالعمل ، برآورد هزینه پاکسازی آلودگی خاک و جرایم ناشی از آن
تدوین ضوابط و معیارهای زیست محیطی انواع کودهای کشاورزی
تدوین نهایی ضوابط برآورد هزینه های ناشی از آلودگی منابع خاک و جریمه ناشی از آن
تدوین نهایی آیین نامه اجرایی تخلیه فاضلاب و مواد آلاینده اعم از مایع و جامد به خاک
تکمیل فهرست برداری از پسماندهای مشمول کنوانسیون بازل و اجرای مقررات و کنوانسیون های بین المللی حوزه مدیریت پسماندها از جمله انجام فرآیند واردات و صادرات انواع پسماندها در کشور مطابق مفاد و رویه کنوانسیون
تهیه دستورالعمل ها و بخشنامه هایی در راستای ارتقای اجرای مفاد کنوانسیون بازل در راستای مدیریت پسماندهای مشمول کنوانسیون
تدوین و ابلاغ شاخص های استقرار دولت سبز در دستگاههای اجرایی
نظارت بر اجرای شاخص ها و رتبه بندی دستگاهها بر اساس عملکرد
تعیین یک درصد از منابع اعتباری دستگاههای اجرایی برای استقرار نظام مدیریت سبز
مطالعه تکمیلی توجیهی تفصیلی در 12 استان ( 9 منطقه و مطالعه تفصیلی اجرایی 6 منطقه)
تدوین ضوابط و دستورالعمل های فنی تهیه شده در خصوص طبیعت گردی در مناطق تحت مدیریت
تشکیل کارگروه ویژه جنگل برای نظارت بر روند احیای جنگل های بلوط و جنگل های هیرکانی
جمع آوری، شناسایی، بازبینی، ساماندهی و تکمیل بانک اطلاعاتی 2967 نمونه از اجزای تنوع زیستی
ارائه فهرست گونه های IUCN در معرض تهدید و خطر انقراض ایران با مشخصات کامل اطلاعات علمی
انجام پایش به منظور نظارت بهینه و پیگیری ساماندهی وضعیت باغهای وحش و پرندگان، مراکز نگهداری از حیوانات و مراکز تکثیر و پرورش حیوانات و نظارت بر نقل و انتقالات حیوانات وحشی مابین آنها
تهیه نقشه ذخیره گاههای زیستکره و ارسال به یونسکو
مطالعه فسیل و سنگ و کانی در استان های آذربایجان غربی ،خراسان رضوی(گراخک)، زنجان و ارومیه و تهیه نمونه های فسیل پالینومورف مناطق شمال شرق کشور
تهیه دستورالعمل حفاظت از فسیل های مختلف ایران و صدور و ورود آنها به / از کشور
تدوین سند جامع توسعه دریایی کشور و تصویب آن در شورایعالی انقلاب فرهنگی
تدوین نقشه راه فناوری دریای کشور با همکاری معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری
اجرای برنامه مسیر سبز- ساحل پاک در استان های ساحلی شمالی و استان های همجوار
اجرای پروژء احیاء و بازسازی لاک پشت های دریایی استان بوشهر
ثبت دو برنامه از ایران در نقشه جهانی برگزاری روز جهانی ماهیان مهاجر و وارد کردن اطلاعات مرتبط
تهیه نقشه زیستگاه های حساس دریایی
مشارکت در فرآیند تهیه برنامه احیاء دریاچه ارومیه با شرکت در جلسات کارگروه نجات دریاچه ارومیه برای ارائه دستاوردهای طرح و بررسی پروژه های اولویت دار
معرفی تالاب های با اهمیت بین المللی جدید به کنوانسیون رامسر(2 تالاب)
تهیه نقشه پراکنش تالاب های کشور
همکاری با آژانس همکاری های بین المللی ژاپن در طرح کشاورزی پایدار حوضه آبخیز ارومیه
اجرای فاز دوم پروژه مدیریت اکولوژیک تالاب انزلی با همکاری جایکا
تشکیل کارگروه ویژه هامون با دولت افغانستان و بازگشایی برخی نقاط مرزی برای تامین حقابه مرتبط
اصلاح اساسنامه صندوق ملی محیط زیست و تصویب و ابلاغ آن توسط هیات وزیران و برگزاری جلسات مجمع عمومی و تعیین مدیر عامل و راه اندازی آن
تهیه و تنظیم یادداشت تفاهم میان صندوق ملی محیط زیست با برخی از بانک های اتریشی برای تامین اعتبار پروژه های مشترک
برگزاری نهمین و دهمین دوره جایزه ملی محیط زیست، اهدای جایزه ملی محیط زیست و تقدیر از فعالان حفظ محیط زیست
برگزاری چهاردهمین و پانزدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست
استقرار، راه اندازی، آموزش ، تهیه محتوای آموزشی و مدیریت سیستم آموزش مجازی (LMS)
دریافت مجوز تاسیس پژوهشکده محیط زیست از وزارت علوم، تحقیقات تعیین هیات امنا و اعضای هیات علمی پژوهشکده و فناوری
تهیه گزارش وضعیت محیط زیست SOE ( 1393-1384 )
برگزاری مراسم بزرگداشت هفته ملی پژوهش و فناوری و انتخاب و معرفی پژوهشگران و فناوران برتر
برگزاری همایش حقوق محیط زیست با حضور رییس قوه قضائیه، قضات و اندیشمندان و بررسی ابعاد مختلف حقوق محیط زیست در کشور
برگزاری کارگاه آموزشی ویژه رابطین محیط زیستی بنیاد شهید وامور ایثارگران 31 استان کشور
برگزاری دوره های آموزش مجازی ویژه سمن های محیط زیستی، کارکنان ستادی و استانی سازمان
برگزاری اولین کنفرانس بین المللی گرد و غبار و برگزاری کارگاه آموزشی 'پایش گرد و غبار' با همکاری وزارت محیط زیست ژاپن و JICA
برگزاری کارگاه پایش ریزگردها و کارگاه کنترل آلودگی آب دریایی با همکاری ژاپن
برگزاری دوره آموزشی پایش و مدیریت جیوه مرتبط با کنوانسیون میناماتا توسط هیات متخصص از دولت ژاپن
برگزاری همایش جهانی خاک
برگزاری سمینار جایکا درخصوص زیست بوم های دریایی
برگزاری کارگاه آموزشی همکاریهای منطقه ای دریایی و نظام پایش معاونت دریایی
اجرای آموزش های محیط بانی برای 791 نفر در قالب دوره های آموزشی کاربردی شبانه روزی به 15 روز در هر دوره
تهیه شاخص های آماری محیط زیست واستاندارد سازی تعاریف و مفاهیم واژه های آمار محیط زیست
تکمیل نقشه پراکنش مناطق چهارگانه در نرم افزار GIS و تهیه خروجی آن
تدوین و تصویب سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست در مجمع تشخیص مصلحت نظام و ابلاغ آن توسط مقام معظم رهبری و معاون اول رییس جمهوری
تهیه سند راهبردی محیط زیست در برنامه ششم توسعه مبتنی بر بیان ماده قانونی پیشنهادی چالش ها، اهداف میان مدت، راهبردها، سیاست ها و برنامه های اجرایی در حوزه های بخشی و فرابخشی و تعیین کمی میزان انجام فعالیت ها در طی سالهای اجرای برنامه ششم توسعه
تهیه پیش نویس نسخه علمی و فرهنگی سند ملی محیط زیست
تصویب و ابلاغ قانون 'کنوانسیون میناماتا در مورد جیوه '
الحاق کشور به پروتکل 1996 در خصوص جلوگیری از دفع مواد زائد و سایر مواد به دریا (پروتکل لندن)
تصویب قانون الحاق دولت ایران به پروتکل کنوانسیون پیشگیری از آلودگی های دریایی ناشی از تخلیه پسماند و سایر مواد آلاینده (کنوانسیون لندن) در مجلس شورای اسلامی
تهیه سند اقتصاد کم کربن و تصویب آن در هیات وزیران
اصلاح و تکمیل لایحه هوای پاک، تصویب آن در دولت و ارایه به مجلس جهت بررسی و تصویب
تصویب لایحه جامع حفاظت از خاک در کمیسیون های دولت و ارسال به مجلس شورای اسلامی
تشکیل یگان حفاظت محیط زیست زیر نظر بالاترین مقام دستگاه اجرایی
تهیه و تنظیم یاد داشت همکاری زیست محیطی میان جمهوری اسلامی ایران و دولت های ژاپن، عمان، امارات متحده عربی، ترکیه، فرانسه، فنلاند، ایتالیا، ترکمنستان، کویت و ارمنستان
امضای سند فاز دوم احیای دریاچه ارومیه بین سازمان حفاظت محیط زیست و UNDP
انجام امور مرتبط با پلیس بین الملل مرتبط با سه کارگروه فعال (جرایم آلودگی، حیات وحش و ماهیگیری) به عنوان نقطه تماس و اجرای برنامه های مشترک با پلیس بین الملل.