محققان بیان ژن های خطر اسکیزوفرنی وابسته به سن و ناحیه مغز را کشف کردند.
به گزارش سیناپرس همدان، محققان جانز هاپکینز، همراه با همکارانشان در ایتالیا، مطالعه‌ای را در Science Advances منتشر کرده‌اند که به مکانیسم‌های ژنتیکی در پس ایجاد اسکیزوفرنی می‌پردازد.
این مقاله بر روی همگرایی ژن‌های خطر اسکیزوفرنی در شبکه‌های هم‌ابراز مغز در قشر پیش پیشانی انسان پس از مرگ، هیپوکامپ، هسته دمی و سلول‌های گرانول شکنج دندانه‌دار تمرکز دارد که بر اساس مولفه های سنی خاص در 833 نمونه گروه‌بندی شده‌اند که 186 مورد از آنها از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی گرفته شده‌اند.
نتایج از درگیری اولیه در مغز و لوب پیشانی با نشانه بیان ژنی که زمینه ساز اسکیزوفرنی است حمایت می کند و یک تعامل پویا از مناطقی را نشان می دهد که در آن مولفه سنی واریانس بیشتری را در خطر اسکیزوفرنی در مقایسه با تجزیه و تحلیل همه مولفه های سنی با هم توضیح می دهد.
مشخص شد که معماری ژنتیکی اسکیزوفرنی شامل تغییر الگوهای مجموعه ژنی هم‌ابراز شده در نواحی و لوب مغز است که به طور بالقوه تغییر تظاهرات بالینی مشاهده‌شده در بیماران را توضیح می‌دهد. به طور خاص، همگرایی زیادی از ژن های خطر بیان شده در بخش پشتی جانبی قشر جلوی مغز نوجوانان وجود دارد.
بخش پشتی جانبی قشر جلوی پیشانی (DLPFC) ناحیه‌ای از مغز است که در آن بسیاری از فعالیت‌های ضروری مانند تصمیم‌گیری فعال، آگاهانه، حافظه فعال، پیش‌بینی نتیجه، مهار تکانه و افکار منطقی که در مجموع به عنوان عملکردهای اجرایی شناخته می‌شوند، رخ می‌دهد. همچنین یک گره مهم در انتخاب شناختی اطلاعات حسی است.
محققان با استفاده از مطالعات گذشته برای شناسایی 28 ژن که به طور مداوم در ماژول های غنی شده برای ژن های خطر اسکیزوفرنی در DLPFC مشارکت داشتند، یافتند که 23 ژن قبلاً در مطالعات اسکیزوفرنی، با ارتباط نامشخصی با ژن های خطرساز، ثبت شده بود. ممکن است این ژن‌هایی که همزمان بیان می‌شوند، به دلیل روشی که به سن مرتبط می‌شوند، از محققان گذشته پنهان مانده باشند.
مثالی که در مقاله ارائه شده نشان می‌دهد که چگونه ماژول‌های خطر اسکیزوفرنی غنی‌شده برای یک فاکتور رونویسی، که در ارتباط ژنتیکی با اسکیزوفرنی اولویت‌بندی شده‌اند، در DLPFC نوزادی و نوجوانان یافت می‌شوند، اما نه بعداً و بنابراین از داده‌هایی که مربوط به سن نیستند ناپدید می‌شوند.
محققان گزارش می‌دهند که غیرمنتظره‌ترین و جدیدترین نتیجه این مطالعه، شناسایی ژن‌های اجماع مقاوم به جهش است که به‌ویژه احتمالاً با ژن‌های خطر اسکیزوفرنی بیان می‌شوند. این مجموعه از ژن‌ها با ژن‌های خطر در اکثر شبکه‌های مورد بررسی، بدون توجه به تفاوت‌های موجود در مجموعه داده‌ها، خطوط لوله پیش‌پردازش و تنظیمات پارامتر، همزمان بیان شد.
هنگام ادغام داده‌های ماژول‌های حاوی این ژن‌های اجماع، نتایج غنی‌سازی قوی برای ژن‌های شناخته شده خطر اسکیزوفرنی را نشان داد، که در هنگام ادغام ماژول‌های بدون ژن‌های اجماع یافت نشد. هستی شناسی ژنی برای مجموعه ژن اجماع و ماژول های آن بر نورون ها، سیناپس ها و انتقال یون تاکید داشت. از دیدگاه کروموزومی، این ژن‌های اجماع خوشه‌بندی نشده‌اند و مصنوعات مرتبط با مکان را رد می‌کنند.
روش جدیدی که در آن مطالعه برای بررسی تکامل اسکیزوفرنی توسط گروه‌های سنی انجام شد، به محققان این امکان را داد تا همبستگی‌هایی را مشاهده کنند که در مطالعات گذشته وجود داشت و در عین حال از قلم افتاده بود. داشتن چشم‌انداز بهتر از ژن‌هایی که معمولاً همزمان بیان می‌شوند، تصویر کامل‌تری از محیط مولکولی که بیماری در آن رخ می‌دهد ارائه می‌کند و ما را به شناسایی مکانیسم‌های موجود در کار نزدیک‌تر می‌کند. همچنین می تواند به پزشکان کمک کند تا تظاهرات متفاوت مشاهده شده در بیماران را در طول زمان بهتر درک کنند.
منبع: Science Advances
مترجم: سید سپهر ارومیهء