داروی تحقیقاتی ممکن است پیوند سلول های بنیادی را برای بیماران مالتیپل میلوما بهبود بخشد.
به گزارش سیناپرس همدان، درمان استاندارد برای بیماران مبتلا به مالتیپل میلوما اغلب شامل پیوند سلول‌های بنیادی است که در آن سلول‌های بنیادی خود بیمار برداشت و ذخیره می‌شوند در حالی که بیمار شیمی‌درمانی فشرده برای از بین بردن سرطان دریافت می‌کند. سپس سلول های بنیادی بیمار برای کمک به بهبودی به بیمار بازگردانده می شود. اما برای بخش قابل توجهی از بیماران، تعداد سلول‌های بنیادی قابل برداشت برای پیوند مطلوب نیست و بر نتایج بیمار تأثیر منفی می‌گذارد.
با این حال، یک کارآزمایی بالینی بین‌المللی فاز 3 که توسط پزشکان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس انجام شد، نشان داد که داروی تحقیقاتی موتیکسافورتید، هنگامی که با درمان استاندارد برای بسیج سلول‌های بنیادی ترکیب می‌شود، به طور قابل توجهی برداشت تعداد سلول‌های بنیادی را در مقایسه با تیمار با عامل استاندارد به تنهایی افزایش می‌دهد. اگر توسط آژانس های نظارتی تایید شود، ترکیب با موتیکسافورتید به طور بالقوه فرآیند پیوند سلول های بنیادی را برای بیماران مالتیپل میلوما بهبود می بخشد. یافته های این کارآزمایی بالینی در 17 آوریل در مجله Nature Medicine منتشر شده است.
نویسنده ارشد جان اف. دی پرسیو، استاد پزشکی ویرجینیا ای و سام جی. گلمن گفت: پیوند سلول های بنیادی در درمان مالتیپل میلوما نقش اساسی دارد، اما برخی از بیماران سود چندانی نمی برند زیرا درمان های استاندارد نمی توانند سلول های بنیادی کافی را برای موثر بودن پیوند جمع آوری کنند. دی پرسیو بیماران را در مرکز سرطان Siteman در بیمارستان Barnes-Jewish و دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن درمان می کند.
این مطالعه نشان می‌دهد که موتیکسافورتید در ترکیب با داروی استاندارد، فاکتور محرک کلنی گرانولوسیت (G-CSF)، در بسیج سلول‌های بنیادی در بیماران مبتلا به مالتیپل میلوما بسیار خوب عمل می‌کند. این مطالعه همچنین نشان داد که این ترکیب به سرعت عمل می کند و به طور کلی توسط بیماران به خوبی تحمل می شود. ما امیدواریم که این داروی تحقیقاتی، در صورت تایید، تعداد بیمارانی را که می توانند پیوند سلول های بنیادی موثر برای مالتیپل میلوما دریافت کنند، افزایش دهد.
مالتیپل میلوما سرطان خون و مغز استخوان است. برخی از بیماران به درمان اولیه، از جمله شیمی درمانی و پیوند سلول های بنیادی، خوب پاسخ می دهند، اما تقریباً همه در نهایت عود می کنند. به طور متوسط، بیماران چهار تا هفت سال پس از تشخیص زنده می مانند. حداقل 2 میلیون سلول بنیادی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن برای پیوند سلول های بنیادی در بیماران مبتلا به مالتیپل میلوما ضروری است، اما بیش از 5 تا 6 میلیون سلول بنیادی به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بهینه در نظر گرفته می شود.
به گفته محققان، از جمله نویسنده اول Zachary D. Crees، استادیار پزشکی و دستیار مدیر بالینی مرکز ژن و ایمونوتراپی سلولی دانشگاه واشنگتن، داروی تحقیقاتی موتیکسافورتید، زمانی که در ترکیب با درمان استاندارد سلول های بنیادی استفاده می شود، G-CSF، در بیش از 92 درصد بیماران پس از دو روش جمع‌آوری، اجازه برداشت بهینه سلول‌های بنیادی را داد، در حالی که تنها 26 درصد از بیمارانی که G-CSF به همراه دارونما دریافت کردند.
حتی پس از تنها یک روش جمع‌آوری، داده‌ها نشان داد که تعداد سلول‌های بنیادی بهینه را می‌توان از 88 درصد بیمارانی که موتیکسافورتید به همراه G-CSF دریافت کردند، در مقایسه با تنها 9 درصد از بیمارانی که G-CSF استاندارد به همراه دارونما دریافت کردند، جمع‌آوری شد.
در مقایسه با درمان استاندارد به تنهایی، محققان همچنین دریافتند که سلول های بنیادی جمع آوری شده با موتیکسافورتید در ترکیب با G-CSF افزایش ده برابری در تعداد سلول های بنیادی اولیه قابل جمع آوری را نشان دادند. سلول های بنیادی بدوی پتانسیل بیشتری برای تبدیل شدن به انواع وسیع تری از سلول های خونی دارند، و آنها را در بازسازی گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها موثرتر می کند، که همگی برای بهبودی بیمار مهم هستند. سلول های بنیادی بسیج شده توسط موتیکسافورتید همچنین بیان ژن ها و مسیرهای ژنتیکی مرتبط با خود نوسازی و بازسازی را نشان دادند که همگی برای افزایش اثربخشی پیوند سلول های بنیادی مفید هستند.
علاوه بر تحقیقات خود در مالتیپل میلوما، دی پرسیو و Crees همچنین در حال ارزیابی پتانسیل موتیکسافورتید به عنوان یک بسیج کننده سلول های بنیادی برای حمایت از اصلاح ژنتیکی بیماری ارثی کم خونی داسی شکل هستند. این کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شکل را نمی توان با G-CSF، رایج ترین دارویی که برای بسیج سلول های بنیادی استفاده می شود، به دلیل عوارض جانبی خطرناک، از جمله مسدود شدن رگ های خونی، نارسایی اندام ها و مرگ، درمان کرد. امید این است که توسعه یک رژیم جدید، مؤثر و قابل تحمل برای بسیج سلول های بنیادی برای یک رویکرد ژن درمانی مبتنی بر ویروس با استفاده از ویرایش ژن مبتنی بر CRISPR منجر به نتایج بهبود یافته برای بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شود.
حتی با پیوند سلول‌های بنیادی اولیه مؤثر، مالتیپل میلوما تقریباً همیشه عود می‌کند و انواع دیگر درمان‌ها در آزمایش‌های بالینی برای ارزیابی اثربخشی آنها در مدیریت این سرطان هستند. برای بررسی بیشتر درمان‌های فراتر از پیوند سلول‌های بنیادی، آزمایشگاه‌های دی پرسیو و Li Ding، پروفسور برجسته پزشکی دیوید اسمیت و استاد ژنتیک، همراه با تیم برنامه مالتیپل میلوما به سرپرستی Ravi Vij، استاد پزشکی، اخیراً اولین تجزیه و تحلیل جامع ژنومی و مبتنی بر پروتئین از نمونه‌های مغز استخوان از بیماران مالتیپل میلوما گزارش شده است که به طور خاص بر روی یافتن اهداف بالقوه برای درمان‌های ایمنی، مانند سلول‌های T گیرنده آنتی ژن کایمریک (CAR T)، درمان‌های دو گونه‌ای و ترکیبات دارویی آنتی‌بادی (ADCs) متمرکز شده است. این تحقیق اهداف درمانی جدیدی را شناسایی کرد که ممکن است پتانسیل ایمنی درمانی برای درمان این سرطان را افزایش دهد.
این اثر توسط چندین نویسنده اول از جمله لیجون یائو، دانشجوی دکترا در آزمایشگاه دینگ، جولیا تی وانگ، دانشجوی دکترا که توسط دی پرسیو و دینگ و Reyka G. Jayasinghe، مربی پزشکی، رهبری شد و در مجله Cancer Research منتشر شد. این مطالعه 53 ژن را شناسایی کرد که می توانند در توسعه درمان های آینده امیدوارکننده باشند. سی و هشت مورد از این ژن ها مسئول ایجاد پروتئین های غیر طبیعی در سطح سلول های مالتیپل میلوما هستند. این پروتئین ها می توانند به عنوان اهدافی برای ایمنی درمانی های جدید عمل کنند، 11 ژن از 38 ژن قبلاً به عنوان اهداف احتمالی شناسایی نشده بودند.
منبع: ژورنال Nature Medicine و Cancer Research
مترجم: کیانوش کرمی