شناسایی و ثبت 4 گونه پرنده در تالاب گندمان چهارمحال و بختیاری
امیر فرح نسب با بیان اینکه «سلیم طلایی»، «آبچلیک خالدار پاسبز»، «سسک ابرو سفید» و «آبچلیک شکیل» پرندگانی هستند که توسط وی در تالاب گندمان مشاهده شده‌اند، گفت: آبچلیک دودی یا آبچلیک خالدار پا سبز پرنده‌ای است که در مناطق باتلاقی آب شیرین، حاشیه‌های گلی و گاهی نیز در باتلاق‌های شور به سر می‌برد. در ایران به صورت مهاجر عبوری نسبتا فراوان و به تعداد اندک زمستان‌ها در جنوب غربی دیده می‌شود.
وی افزود: آبچلیک دودی با نام علمی "Tringa glareola " دارای 20 سانتی‌متر طول، پاهای زرد مایل به سبز، زیر تنه خالدار، رو تنه با خال های سیاه صلیب مانند و منقاری سیاه است که از بی مهرگان کوچک تغذیه می‌کند. این پرنده در فصل بهار (اردیبهشت و خرداد 1395) در تالاب گندمان مشاهده، رکورد و مستندسازی شد.
فرح نسب اضافه کرد: سسک ابرو سفید با نام علمی "Acrocephalus melanopogon" در مناطق نیزاری با باتلاق‌های بوته‌دار که دارای آبهای کم عمق هستند، به سر برده و لابلای نیزار یا داخل بوته‌های کوتاه آشیانه می‌سازد. در ایران، نیمه‌مهاجر و فراوان است.
وی با بیان اینکه سسک ابرو سفید، 13 سانتی متر طول دارد، ادامه داد: این پرنده خط ابرویی سفید مشخصی دارد که به پس سر می‌رسد، چانه و گلو سفید، پهلوهایی زرد- قهوه‌ای و سینه، زیرتنه و پوش پرهای زیر دم سفید نخودی و رو تنه و دم، قهوه‌ای بلوطی است. انتهای دم کاملا گرد و بر رو تنه‌اش رگه های طولی سیاهی دیده می‌شود. این پرنده عمدتا از شکار حشرات و گاهی از حلزون‌ها تغذیه می‌کند.
این محقق واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه سلیم طلایی با نام علمی "Pluvialis apricaria" و در سواحل دریاها، خورها، مصب‌ها، اراضی شخم زده و کشتزارها به سر می‌برد، در ایران، در نواحی ساحلی دریای خزر و خلیج فارس دیده می‌شود.
وی افزود: سلیم طلایی 28 سانتی متر طول دارد و کنار آبزی است و پرنده‌ای نسبتا بزرگ با منقار و پاهای نسبتا کوچک و سیاهی است که با سطح پشتی سفید، زرد-قهوه‌ای و زیر تنه‌ای سفید خاکستری دیده می‌شود. منقار سیاه، پاها خاکستری تیره، سر و رو تنه زرد طلایی با لکه‌های سیاه فراوانی دیده می‌شود. این پرنده از حشرات، سخت پوستان ریز و بعضا گیاهان ریز آبزی و دانه‌های گیاهان، تغذیه می‌کند.
فرح نسب با بیان اینکه آبچلیک شکیل با نام علمی "Philomachus pugnax" چهارمین گونه از پرندگانی است که در اردیبهشت و خردادماه 1395 مشاهده، شناسایی و مستندسازی شده است، تصریح کرد: این پرنده در مناطق آبی داخل خشکی، سواحل دریاچه‌ها و گاهی نیز در خورها به سر می‌برد. در ایران، به صورت مهاجر عبوری، به تعداد فراوان دیده شده و تعداد اندکی نیز در جنوب غربی، زمستان گذرانی می‌کنند.
وی ادامه داد: پرنده نر آبچلیک شکیل، 28 سانتی متر و پرنده ماده 22 سانتی‌متر طول دارند. پرنده نر، تابستان‌ها با پرهای گردن، گلو و گوش پرها که از ترکیب رنگ‌های گوناگون سفید، سیاه، بلوطی و رگه‌های سیاه تشکیل شده است، حالت شنل مانندی پیدا کرده و به آسانی قابل تشخیص است.
به گفته فرح نسب، پرنده ماده به صورت کاملا محسوسی از پرنده نر کوچکتر است و منقارش همانند پرنده‌های جوان زرد مایل به سبز تیره و گاهی به رنگ قهوه‌ای یا قرمز تیره با طرح فلس مانند پر و بال دیده می‌شود.
وی یادآور شد: علاوه بر اضافه شدن این 4 گونه به چک لیست‌های رسمی سرشماری پرندگان اداره کل حفاظت محیط زیست استان چهار محال و بختیاری، مشاهده این گونه‌ها در کمیته ثبت پرندگان ایران نیز به ثبت رسیده است.
No tags for this post.
