بر اساس آییننامه حمایت از نخبگان ایرانی، نخبگان در زمینههای ادامه تحصیل، دریافت بورسیه، جذب به عنوان هیات علمی، استفاده از آزمایشگاههای علمی، اشتغال، بیمه و ایجاد شرکت دانشبنیان توسط دولت مورد حمایت قرار میگیرند.
آییننامه حمایت از نخبگان که در تاریخ هفت اسفندماه ۱۴۰۱ تصویب و توسط معاون اول رئیس جمهور به دستگاههای اجرایی از جمله وزارت علوم ابلاغ شده بود؛ توسط مدیرکل دفتر وزارتی و روابط عمومی این وزارتخانه برای اجرا به دانشگاهها ابلاغ شد.
حمایتهای پژوهشی
بر اساس ماده ۲ این آییننامه به منظور حمایت از پژوهشهای نخبگان و ارتقای عملکرد و تاثیرگذاری ایشان پژوهانه استفاده از خدمات شبکه آزمایشگاهی به نخبگان اعطا میشود که شیوهنامه نحوه اعطای پژوهانه خدمات آزمایشگاهی نخبگان توسط بنیاد ملی نخبگان، وزارت علوم، وزارت بهداشت و معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری تهیه و ابلاغ میشود.
ادامه تحصیل رتبههای برتر کنکور
همچنین بر اساس ماده ۳ آییننامه فوق، وزارت علوم و وزارت بهداشت موظف هستند با همکاری بنیاد ملی نخبگان و در چارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی زمینه پذیرش رتبههای برتر آزمون کنکور سراسری را تا مقطع تحصیلی دکترا در رشتههای گروه علوم پایه و علوم انسانی و برگزیدگان مسابقات علمی المپیاد دانشآموزی را تا مقطع تحصیلی دکترا در رشتههای گروه علوم پایه و علوم انسانی در دانشگاههای برتر فراهم کنند.
اعطای بورس
اعطای رابطه علمی (بورسیه) و عضویت هیئت علمی در دانشگاهها برای جذب برگزیدگان مسابقات علمی المپیادهای دانشآموزی در چارچوب قوانین و مقررات از دیگر مفاد این آییننامه است.
اشتغال ۱۰۰۰ نخبه در سال و طراحی ۱۰ پروژه کلان ملی
بر اساس ماده ۴ این آییننامه به منظور ارتقای مشارکت نخبگان در توسعه علم و فناوری و حل چالشهای فناورانه ملی و جذب ایشان در بنگاههای اقتصادی کشور طرح اشتغال هزار نخبه در سال اجرا میشود که در این زمینه، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است ۱۰ طرح ملی، توسعه امیدآفرین و تحولساز پیشران تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای نوین را ارائه کند.
اولویت طرحهای ملی شامل هوش مصنوعی، فناوریهای نوین رقمی، (دیجیتال)، زیستفناوری و دارویی، رایانش کوانتومی، پزشکی بازساختی و امنیت غذایی مرتبط با رفع نیازهای کشور است.
حمایت از نخبگان ایرانی خارج از کشور
همچنین بر اساس ماده ۵ آییننامه با هدف استفاده از ظرفیت علمی و حرفهای متخصصین و نخبگان ایرانی خارج از کشور در مراکز علمی و فناوری و صنعتی داخلی و فراهم کردن شرایط مناسب جهت توسعه فناوریهای نوظهور و پیشرفت در کشور، معاونت علمیوفناوری ریاست جمهوری موظف است با همکاری بنیاد ملی نخبگان، برنامه جامع حمایت از همکاری و جذب نخبگان و متخصصان ایرانی خارج از کشور را با هدف جذب و همکاری سالانه ۱۰۰۰نفر از این متخصصان طراحی کند.
ایجاد شرکتهای دانشبنیان در مناطق آزاد
بر اساس ماده ۷، با هدف تسهیل و راهاندازی شرکتها و مؤسسات دانشبنیان و فناور توسط نخبگان و متخصصان ایرانی داخل و خارج از کشور وزارت امور اقتصادی و دارایی از طریق دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نسبت به کمک به ایجاد و راهاندازی و تاسیس شرکت، ایجاد سرمایهگذاری مشترک در مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی و پارکهای علم و فناوری توسط نخبگان در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه اقدام کند و فرایندهای سرمایهگذاری، جذب سرمایه و تسهیلات و اخذ مجوزهای آنها را تسهیل کند.
ماده ۸، اختصاص مسکن
در این ماده آمده است؛ در چارچوب قانون جهش تولید مسکن مصوب ۱۴۰۰ نخبگان و سرآمدان علمی فاقد مسکن در اولویت برخورداری از مزایای این قانون هستند و وزارت و شهرداری مکلف است با همکاری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و بنیاد نخبگان زمین مورد نیاز برای تامین مسکن نخبگان و سرآمدان علمی را در چارچوب قانون جهش تولید مسکن فراهم کند.
همچنین در چارچوب مصوبات شورای پول و اعتبار، نخبگان فاقد مسکن فارغالتحصیل یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیز مشمول تسهیلات خرید و ساخت مسکن و همچنین تسهیلات ودیعه مسکن مشابه اعضای هیئت علمی دانشگاهها میشوند.
حمایتهای بیمهای
در ماده ۹ که به بحث بیمه مربوط است، آمده است: بهمنظور توسعه حمایتهای بیمهای از نخبگان بنیاد ملی نخبگان مجاز است از نخبگان فاقد بیمه متقاضی بهرهمندی از حمایتهای بیمهای با رعایت قوانین و مقررات تا حداکثر ۷۰ درصد حق بیمه افراد مشمول در قالب کمک هزینه پوشش بیمهای نخبگان حمایت کند. امتیاز مقرر در این ماده شامل پوشش درمانی نخبگان و افراد تحت تکفل وی نیز است.
همچنین بنیاد ملی نخبگان مجاز است نسبت به ارائه کمکهزینه حمایت از پوشش بیمه تکمیلی برای نخبگان برخوردار از بیمههای پایه اقدام کند.
جذب نخبگان در دانشگاهها
بر اساس ماده ۱۱ آییننامه حمایت از نخبگان، وزارتین علوم و بهداشت موظف هستند با همکاری بنیاد ملی نخبگان و سازمان اداری استخدامی کشور سالانه معادل ۲۰ درصد از ظرفیت جذب اعضای هیئت علمی خود در دانشگاه و همچنین مؤسسات پژوهشی وابسته به دستگاه اجرایی را به نخبگان اختصاص دهند. این افراد در قالب قرارداد پیمان یک سال جذب میشوند و در مدت مذکور فرایند جذب مشتمل بر گزینش علمی و عمومی آنها در چارچوب ضوابط معمولا انجام میگیرد.
اشتغال ۱۰۰۰ محقق پسا دکتری
به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، در ماده ۱۲ آمده است؛ به منظور جذب و نگهداشت نخبگان، استفاده بهینه از ظرفیت علمی فناوری فارغالتحصیلان دورههای دکترای مورد تایید وزارت علوم و بهداشت؛ بنیاد ملی نخبگان و وزارتین علوم و بهداشت موظفند نسبت به اشتغال حداقل ۱۰۰۰ نفر از محققان پسا دکترا بر اساس آییننامه مصوب شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری اقدام کنند.
جذب نخبگان در دستگاههای اجرایی
سازمان امور اداری و استخدامی موظف است با همکاری بنیاد ملی نخبگان زمینه جذب سالانه حداقل ۱۰۰۰نفر از نخبگان کشور در دستگاههای اجرایی را فراهم کند و تمام دستگاههای اجرایی مشمول این آییننامه موظفند به منظور شناسایی و بهرهگیری از توان و ظرفیت نخبگان، سالانه ۲۰ درصد از ظرفیت استخدامی خود را در صورت وجود متقاضی به نخبگان اختصاص دهند.