جزیره هرمز با داشتن خاک های رنگین کمانی، یکی از شگفت انگیزترین و زیباترین جزایر خلیج فارس محسوب می شود. جزیره ای منحصر به فرد که بسیاری آن را مریخ زمین و موزه زمین شناسی می نامند.
به گزارش سیناپرس، خاک نقره ای از جمله خاک های منحصر به فرد جزیره هرمز است که مانند براده های نقره در ساحل این جزیره می درخشد؛ خاکی مغناطیسی و از جنس آهن که از مواد مذاب آتشفشانی برجای مانده و حاوی آمینوسیلیکات است که در کانی های آذرین و میکا یافت می شود.
خاک سرخ نیز یکی از مرغوب ترین و کمیاب ترین خاک های جزیره هرمز به حساب می آید؛ جزیره هرمز مواد معدنی و کانی های مختلفی دارد که ترکیب این کانی ها و اکسید آهن باعث شده تا خاک این جزیره به رنگ سرخ در آید.
مردم محلی و بومی این جزیره از این خاک در پخت غذاهای مختلف مانند پخت نان تُمُشی(یکی از نان های محلی هرمز) استفاده می کنند. یکی از ادویه های این جزیره نیز گلک نام دارد که از کوه قرمز رنگ دلک استخراج می شود. این ادویه به غذاهایی مانند ماهی، مربا و ترشی طمعی دلپذیر می دهند.
خاک سرخ جزیره هرمز علاوه بر کاربرد خوراکی، در صنایع مختلف رنگ سازی، لوازم آرایشی بهداشتی ،رنگ های ضد زنگ، کاشی، سرامیک و لعاب سازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
متاسفانه بخشی از خاک ارزشمند و تجدیدناپذیر نقره ای این جزیره به سبب انجام برخی پروژه های غیر کارشناسی شده تخریب و از بین رفته اند؛ خاکی که حاصل میلیون ها سال فعالیت آتش فشان ها و فرسایش سنگی بوده است.
هرساله 1800 تن از 40 هزارتن معادن خاک سرخ جزیره هرمز( بزرگترین معدن خاک سرخ جهان) استخراج می شد اما در سال 97 ممنوعیت فروش خاک به ویژه برداشت خاک از جزایر خلیج فارس تصویب به همه ارگان ها و نهادها ابلاغ شد.
هرچند هم اکنون فروش این خاک ممنوع شده است اما سالیانه عده ای سودجو خاک این جزیره را برداشت و به صورت قاچاق به کشورهای عربی صادر می کنند.
زنان محلی نیز شیشه های پر شده از خاک هرمز را در رنگ های مختلف به گردشگران می فروشند. عده ای نیز به بهانه توسعه صنعت گردشگری و حمایت از کسب و کارهای بومی در شبکه های مجازی خاک های رنگی هرمز را در سایزهای مختلف شیشه ای به فروش می رسانند.
بهار امسال نیز برخی از گردشگران با بازدید از جزیره هرمز، اقدام به برداشت ماسه های نقره ای کرده اند که موجب گلایه برخی از دلسوزان محیط زیست شده است.
شاید در وهله نخست به نظر رسد که برداشت یک مشت خاک یا خرید یک شیشه خاک هرمز آسیبی به اکوسیستم یا زیست بوم جزیره هرمز وارد نمی کند اما به گفته کارشناسان به این پدیده خاک خوری تدریجی می گویند که اگر ادامه پیدا کند در آینده دیگر چیزی از این ثروت عمومی و خاک منحصر به فرد باقی نخواهند ماند و این یاقوت خلیج فارس دچار آسیب های جدی زیست محیطی مانند فرسایش خاک و تخریب پوشش گیاهی خواهد شد.
به گفته اسماعیل کهرم، بوم شناس و فعال محیط زیست، هرگونه برداشت خاک از جزایر خلیج فارس علاوه بر اینکه آسیب جدی به محیط زیست دریایی وارد می کند باید برای تولید یک سانتی متر از آن نیز 400 سال انتظار بکشیم.
گزارش: بیتا اکبری
No tags for this post.