اولین شواهد از فعالیت های آتشفشانی اخیر در زهره در یک مطالعه پیشگامانه کشف شد
به گزارش سیناپرس همدان، دانشمندان داده‌های 30 ساله مأموریت ماژلان ناسا به زهره را تجزیه و تحلیل کرده‌اند و اولین نشانه‌های فعالیت آتشفشانی روی این سیاره را شناسایی کرده‌اند که از دهانه‌ای غول‌پیکری به نام Maat Mons سرچشمه می‌گیرد.
دانشمندان سیاره‌شناسی شواهد پیشگامانه‌ای از فعالیت‌های آتشفشانی اخیر در زهره یافته‌اند. بایگانی‌های ماموریت ماژلان ناسا نشانه‌هایی از فعال بودن آتشفشان Maat Mons به ارتفاع 5 مایل (8 کیلومتر) بر روی Earth’s hellish twin در سال 1991 را نشان می‌دهد.
ماژلان که در می 1989 به فضا پرتاب شد، اولین فضاپیمایی بود که از کل سطح زهره نقشه برداری کرد. تصاویر راداری ماموریت نشان داد که زهره مملو از آتشفشان‌ها است، اما در آن زمان دانشمندان نمی‌توانستند بگویند که آیا هیچ یک از آنها هنوز فعال هستند یا خیر.
اکنون، تجزیه و تحلیل جدیدی از این آرشیو 30 ساله، یک دریچه آتشفشانی متورم با گدازه های تازه را در منطقه Atla Regio، نزدیک خط استوای سیاره شناسایی کرده است.
این کشف از ماموریت بعدی ناسا به سیاره خواهر ما الهام گرفته شده است که طی یک دهه آینده پرتاب خواهد شد. VERITAS (انتشار زهره، علوم رادیویی، InSAR، توپوگرافی و طیف‌سنجی) به رهبری آزمایشگاه پیشرانش جت آژانس در جنوب کالیفرنیا، زهره را از سطح تا هسته اسکن می‌کند تا بفهمد چگونه یک سیاره صخره‌ای بسیار شبیه به سیاره ما تبدیل به یک جهنم سوزان شده است.
رابرت هریک، استاد پژوهشی در دانشگاه آلاسکا فیربنکس و عضو تیم VERITAS، که جستجوی داده‌های آرشیوی را رهبری می‌کرد، در بیانیه ای گفت: انتخاب مأموریت VERITAS توسط ناسا به من انگیزه داد تا به دنبال فعالیت‌های آتشفشانی اخیر در داده‌های ماژلان بگردم. من واقعاً انتظار نداشتم که موفق باشم، اما پس از حدود 200 ساعت مقایسه دستی تصاویر مدارهای مختلف ماژلان، دو تصویر از یک منطقه را دیدم که با فاصله 8 ماه از یکدیگر گرفته شده بودند و تغییرات زمین شناسی واضح ناشی از یک فوران را نشان می دادند.
محققان این دو تصویر را که در مجله Science منتشر شد، توصیف کردند. آنها همچنین نتایج خود را در پنجاه و چهارمین کنفرانس علوم قمری و سیاره ای در وودلندز، تگزاس، در روز چهارشنبه ارائه کردند.
Maat Mons بلندترین آتشفشان روی زهره است که در ارتفاع 26250 فوتی (8000 متری) بالای دشت های آتشفشانی بی حاصل و زمین تغییر شکل یافته سطح سیاره قرار دارد. در تصویری که در فوریه 1991 گرفته شده است، یک دریچه آتشفشانی مرتبط با Maat Mons تقریباً دایره‌ای به نظر می‌رسد، با نشانه‌هایی از گدازه تخلیه شده در دامنه‌های بیرونی آن، و مساحتی کمتر از 1 مایل مربع (2.2 کیلومتر مربع) را پوشش می‌دهد. در ماه اکتبر، ماژلان همان دریچه مملو از دریاچه ای از گدازه های جوشان را تصویر برداری کرد، در این تصویر جدید بدشکل بود و حجمش دو برابر شده بود.
اما مدارگرد، دریچه را از مدارهای مختلف و با وضوح ضعیف عکسبرداری کرد و مقایسه این تصاویر را برای دانشمندان دشوار کرد. با این حال، آنها موفق شدند آنها را به صورت دستی ردیف کنند و مدل های کامپیوتری دریچه ها را بسازند، که به آنها کمک کرد تا مشخص کنند چه چیزی باعث تغییرات زمین شناسی شده است.
اسکات هنسلی، دانشمند تحقیقاتی ارشد در آزمایشگاه رانش جت ناسا که بر روی ماموریت راداری ماژلان کار می کرد، در این بیانیه گفت: تنها چند مورد از شبیه‌سازی‌ها با تصاویر مطابقت داشتند و محتمل‌ترین سناریو این است که در طول ماموریت ماژلان، فعالیت آتشفشانی در سطح زهره رخ داده است. اگرچه این فقط یک نقطه داده برای کل سیاره است، اما تأیید می کند که فعالیت های زمین شناسی مدرن وجود دارد.
محققان در این بیانیه گفتند که فوران گدازه از دهانه Maat Mons از نظر اندازه شبیه به فوران آتشفشان Kilauea هاوایی در سال 2018 بوده است.
این یافته به دانشمندان احتمال وجود اکتشافاتی را می دهد که ماموریت آتی ناسا احتمالا فاش خواهد کرد. VERITAS اولین فضاپیمایی است که از دهه 1990 به ناهید بازگشت. ماموریت آن ایجاد مدل های سه بعدی از این سیاره است تا اسرار درونی آن را فاش کند.
جنیفر ویتن، استادیار دانشگاه تولین در نیواورلئان و یکی از اعضای تیم VERITAS، در بیانیه‌ای گفت: زهره دنیایی مرموز است و ماژلان احتمالات زیادی را به نمایش گذاشته است. اکنون که ما بسیار مطمئن هستیم که سیاره تنها 30 سال پیش فوران آتشفشانی را تجربه کرده است، این یک پیش نمایش کوچک برای اکتشافات باورنکردنی است که VERITAS انجام خواهد داد.
منبع: livescience
مترجم: کیانوش کرمی