ردیابی سلول‌های سرطانی با «کوانتوم‌دات‌ها»
دکتر رامین قهرمان‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا تمرکز فعالیت در چند سال گذشته این پژوهشکده را تولید نانو ذرات دانست و افزود: یکی از نانوذراتی که در این پژوهشکده پس از 6 سال مطالعه، تولید شد، نانوذرات کوانتوم دات بوده است.
وی اندازه این ذرات را 2 تا 8 نانومتر ذکر کرد و ادامه داد: این نانوذرات از چندین لایه تشکیل شده است که در فاز اول با استفاده از روش شبیه‌سازی، روش ساخت هسته آن را بهینه‌سازی کرده و علاوه بر آن پوشش‌هایی بر پایه سولفید روی(ZnS) برای پایدار کردن و افزایش شدت نوری این نانوذرات تولید کردیم.
قهرمان‌زاده با بیان این‌که این نانوذرات در محیط‌های بیولوژیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، یادآور شد: برای قابل استفاده شدن این نانوذرات در محیط‌های زیستی، پلیمرهای آبدوستی در اطراف کوانتوم دات‌های تولید شده تعبیه کردیم.
مجری طرح، هدف نهایی این طرح را تولید تجاری نانوذرات کوانتوم دات دانست و خاطرنشان کرد: کوانتوم دات‌ها نانوذراتی هستند که نور UV (اشعه ماورا بنفش) را جذب می‌کنند و با توجه به اندازه، رنگ‌های مختلفی از آنها ساطع می‌شود، به گونه‌ای که با قرار گرفتن این ذرات در عمق چند سانتیمتری از پوست، می‌توان موقعیت این ذرات را ردیابی کرد.
وی ادامه داد: از آنجا که تشخیص جایگاه سلول‌های سرطانی در مراحل اولیه رشد و تکثیر بسیار دشوار است، بنابراین تشخیص زودهنگام محل شکل‌گیری سلول‌های سرطانی دارای اهمیت زیادی است؛ از این رو نانوذرات تولید شده را می‌توان به یکسری از آنتی بادی‌ها و داروها متصل کرد تا از این طریق بتوان موقعیت سلول‌های سرطانی را ردیابی کرد.
به گفته این محقق در صورتی که کوانتوم دات‌ها به این آنتی‌بادی‌ها متصل شوند به دلیل درخششی که در ناحیه مورد نظر در اثر تابش نور فرابنفش ایجاد می‌کنند، توانایی تشخیص موقعیت و میزان رشد سلول‌های سرطانی را دارند.
وی استفاده از این نانوذرات را روش تشخیصی برای موقعیت‌یابی سلول‌های سرطانی دانست و گفت: بسیاری از کشورها به سمت تولید این نانوذرات در حرکت هستند؛ ولی متاسفانه تولید این نانوذرات در کشور ما مورد استقبال قرار نگرفت، در حالی که این نانوذرات با قیمت‌های بسیار بالا از خارج وارد می‌شوند.
تولید نانوذرات مغناطیسی
مدیرگروه نانوبیوسنتز پژوهشکده نانوبیوتکنولوژی پژوهشگاه ابن سینا تولید نانوذرات مغناطیسی را از دیگر دستاوردهای تحقیقاتی این گروه نام برد و یادآور شد: این نانوذرات به دلیل داشتن خاصیت مغناطیسی، توسط میدان مغناطیسی بیرونی قابل کنترل هستند، از این رو این نانوذرات برای هدایت کنترل شده دارو در بدن قابل استفاده هستند.
وی با تاکید براین‌که این مطالعات با هدف تخلیص پروتئین‌ها انجام گرفت، افزود: بر روی نانوذرات مغناطیسی تولید شده، پوشش‌هایی را اعمال کردیم و سپس لینکرها و لیگاندهای مناسبی را نشاندیم و در نهایت بر روی این ساختار، فلز نیکل را قرار دادیم.
قهرمان‌زاده اضافه کرد: یکسری از پروتئین‌های نوترکیب که در صنعت داروسازی کاربردهای وسیعی دارند، قابلیت اتصال دم‌های هیستیدینی دارند و از آنجایی که هیستیدین تمایل زیادی برای پیوند با نیکل دارد، می‌توانیم از این نانوذرات در راستای جداسازی مخلوط سلولی که حاوی چندین نوع ماده و انواع مختلف پروتئین‌ها است، استفاده کنیم.
به گفته این محقق در گذشته جداسازی و تخلیص پروتئین‌ها با روش‌های بسیار پیچیده‌ای انجام می‌شد؛ ولی با استفاده از نانو ذرات مغناطیسی، پروتئین‌ها را از یک مخلوط پیچیده سلولی می‌توانیم به سادگی جداسازی کنیم.
تولید بیودیزل با آنزیم‌های چند بار مصرف
سرپرست پژوهشکده نانوبیوتکنولوژی پژوهشگاه ابن‌سینا تولید بیودیزل با روش اقتصادی را از دیگر دستاوردهای تحقیقاتی این پژوهشکده دانست و گفت: در این روش آنزیم لیپاز بر بسترهای نانوحفره سیلیکاتی تثبیت شدند تا بتوان از نانوبیوکاتالیست‌های حاصله در سنتز سبز بیودیزل استفاده کرد، در نتیجه در این تحقیقات بیودیزل با راندمان بالا تولید شد؛ ضمن آنکه بیوکاتالیست‌های تولید شده دارای قابلیت بازیافت مجدد به تعداد زیاد هستند.
قهرمان‌زاده خاطرنشان کرد: بر اساس این روش بیودیزل از منابع گیاهی همچون کلزا، سویا، روغن نخل و همچنین روغن پسماند خوراکی تولید شد که در مورد آخر ارزش افزوده نیز ایجاد شد.
No tags for this post.
