سیاهچاله قاتل

تلسکوپ جیمز وب نشان می دهد:سیاهچاله هیولا ممکن است قدرت ستاره سازی این کهکشان را کشته باشد.

به گزارش سیناپرس همدان، مشاهدات جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان می‌دهد:کهکشان GS-9209 پس از میلیون‌ها سال بهره‌وری، به‌طور ناگهانی توسط نیروهای اسرارآمیز قدرت ستاره‌زایی خود را از دست داده است.

تلسکوپ فضایی جیمز وب اولین کهکشان شناخته شده را مشاهده کرده است که تا به تازگی “خاموش” شده است، که به طور ناگهانی و مرموز شکل گیری ستاره در خود را متوقف کرده، و دانشمندان فکر می کنند سیاهچاله عظیم در مرکز آن می تواند مقصر اصلی این رویداد باشد.

این کهکشان که GS-9209 نام دارد، بیشتر ستارگان خود را طی یک انفجار عظیم بین 600 تا 800 میلیون سال پس از انفجار بزرگ شکل داده است. سپس، بیش از 12.5 میلیارد سال پیش، ناگهان متوقف شد. محققان این کشف را در 26 ژانویه در سرور preprint arXiv منتشر کردند، بنابراین هنوز مورد بررسی دیگر ستاره شناسان قرار نگرفته است.

نویسنده اصلی، آدام کارنال، اخترفیزیکدان در رصدخانه سلطنتی در ادینبورگ، اسکاتلند، گفت: چیزی که در این مورد به خصوص شگفت‌انگیز است این است که چقدر پس از انفجار بزرگ این کهکشان شکل‌گیری ستاره خود را متوقف کرده است. در جهان محلی، اکثر کهکشان‌های پرجرم در طی میلیاردها سال فرآیندی آهسته تعطیل شده‌اند. وقتی به زمان‌های اولیه برمی‌گردید، زمان کافی برای انجام فرآیند خاموش کردن آهسته وجود ندارد، زیرا آنقدرها هم قدیمی نیست. برای مدت طولانی تصور می‌شد که ما چنین چیزهایی را پیدا نخواهیم کرد.

نور با سرعت ثابتی در خلاء فضا حرکت می‌کند، بنابراین دانشمندان هر چه عمیق‌تر به جهان نگاه کنند، در زمان عقب‌تر می‌ روند.

دانشمندان اولین بار GS-9209 را در اوایل دهه 2000 مشاهده کردند. در پنج سال گذشته، ستاره شناسان از تلسکوپ های زمینی برای مطالعه طول موج های مختلف نور ساطع شده از کهکشان استفاده کرده اند و آن را به عنوان کهکشانی که به طور بالقوه خاموش شده است، معرفی کرده اند. اما طول موج های فروسرخ مورد نیاز برای اندازه گیری عمر کهکشان توسط جو زمین تضعیف می شود، بنابراین دانشمندان برای مطالعه سن آن به یک تلسکوپ فضایی بسیار قدرتمند نیاز داشتند.

وارد تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) شوید. رصدخانه فضایی 10 میلیارد دلاری برای خواندن اولین فصل‌های تاریخ کیهان در کم‌نورترین درخشش‌های نور از کیهان، که توسط حسگرهای فروسرخ تلسکوپ گرفته شده است، پس از گذشت میلیاردها سال سفر در بافت در حال گسترش فضا-زمان طراحی شده است. مطالعه GS-9209 با JWST نشان داد که این کهکشان دور، 600 میلیون سال پس از انفجار بزرگ با انفجار عظیمی از شکل گیری ستاره به حیات خود ادامه داده است. در طول 200 میلیون سال کوتاه کیهانی، کهکشان به اندازه کافی ستارگان داغ را به خدمت گرفت تا با 40 میلیارد برابر جرم خورشیدی کهکشان راه شیری کنونی برابری کند. سپس، 800 میلیون سال پس از انفجار بزرگ، کهکشان باستانی به طور ناگهانی خاموش شد.

به گفته محققان، دیوانگی شکل‌گیری ستاره‌ها نتیجه فروپاشی سریع ابر گازی غول‌پیکری بود که به کهکشان تبدیل شد و شرایط متلاطم جهان اولیه. این عوامل با هم ترکیب شدند تا ستارگان را با سرعتی بسیار سریعتر و با کارایی بالاتر نسبت به جهان کنونی مشتعل کنند.

کارنال گفت: معمولاً، کهکشان‌هایی که امروز می‌بینیم به حدود پنج برابر گاز یا بیشتر از ستاره‌هایی که تشکیل داده‌اند دسترسی داشته‌اند. تصویر در حال ظهور این است که کهکشان ها در بالاترین انتقال به سرخ [دورترین زمان به گذشته] می توانند گازهای موجود بیشتری را به ستاره تبدیل کنند.

به دنبال این انفجار، محققان فکر می‌کنند که GS-9209 به‌طور ناگهانی توسط یک سیاه‌چاله عظیم که در قلب آن کمین کرده بود، خاموش شد. این سیاهچاله ها از فروپاشی ستارگان غول پیکر به وجود می آیند و با غوطه ور شدن بی وقفه روی گاز، غبار، ستاره ها و دیگر سیاهچاله ها رشد می کنند. سیاهچاله در مرکز GS-9209 به احتمال زیاد آنقدر بزرگ شده است که به یک اختروش تبدیل شود. اختروش‌ها سیاهچاله‌های غول‌پیکری هستند که مقدار زیادی از مواد به دور لبه های آن‌ها می‌چرخند، که به اندازه‌ای گرم می‌شوند که با انفجارهای نوری تا یک تریلیون برابر درخشان‌تر از درخشان‌ترین ستارگان، ابرهای گازی را از خود دور می‌کنند.

کارنال می‌گوید: اگر یک سیاه‌چاله‌ عظیم داشته باشید و چیزهایی در آن سقوط کنند، انرژی زیادی از آن بر فضای اطراف ساطع می‌شود. این اساساً تنها فرآیندی است که ما فکر می‌کنیم می‌تواند انرژی کافی را به گاز کهکشان در مدت زمان کوتاهی تزریق کند تا آن را گرم کند تا دیگر متلاشی نشود و ستاره‌هایی تشکیل شود یا به طور کامل کهکشان را از گازهای ستاره ساز پاک کند.

اکنون که آنها مشاهدات اولیه خود را از GS-9209 انجام داده اند، محققان قصد دارند با تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (ELT) که اولین رصدهای خود را در سال 2028 انجام خواهد داد، با جزئیات بیشتری این کهکشان را مطالعه کنند.

منبع: livescience

مترجم: سید سپهر ارومیهء