ناخن، پوست و مو قابلیت ترمیم و رشد دارند؛ ولی در مورد اندام های دیگر به غیر از کبد، چنین قابلیتی وجود ندارد. زیست شناسان آزمایشگاه MDI آمریکا بر این باورند که می توان با بررسی ژنتیکی موجوداتی که قابلیت ترمیم اندام هایشان را دارند، توانایی های مشابه را در انسان شبیه سازی کرد.
محققان در این پژوهش، دوزیستی به نام اکسولوتل را از نظر ژنتیکی مورد بررسی دقیق قرار دادند. اکسولوتل یا سمندر مکزیکی گونه نادری دوزیست شبیه به ماهی است که دست و پا دارد. امکان رشد مجدد دست، پا، دم و بخشی از ستون مهره در این دوزیست پس از آسیب وجود دارد.
علاوه بر اکسولوتل، قابلیت ترمیم اندام های مختلف در ماهی زبرا فیش و یک ماهی به نام بیکر نیز وجود دارد. محققان با بررسی ژنتیکی این آبزی دریافتند که هرسه گونه، نسل به نسل تنظیم کننده های ژنتیکی یکسانی را منتقل کرده اند که امکان ترمیم اندام ها را در اختیارشان قرار می دهد.
آنچه محققان را شگفت زده کرده این است که این سه گونه با اینکه در جریان تکامل کاملا از هم مجزا شده اند، ولی هنوز تنظیم کننده ژنتیکی یکسانی دارند. محققان احتمال می دهند که این الگوی بیان ژن یکسان، همان عاملی است که سبب رشد دست و پای آسیب دیده در این موجودات می شود.
زمانی که دست یا پای این موجودات آسیب می بیند، از منطقه ای در بدن شبیه به مخزن که حاوی سلول های پیش ساز است و بلاستما نام دارد، برای ترمیم بافت آسیب دیده استفاده می شود. محققان با بررسی امضای ژنتیکی که در شکل گیری بلاستما در بدن این سه ماهی نقش دارد، دریافتند که مجموعه ای از ژن های مشترک در هر سه ماهی وجود دارد که به وسیله شبکه اسیدریبونوکلئیک کنترل می شود.
امضای ژنتیکی، گروهی از ژن های موجود در سلول است که الگوی بیان آنها بیانگر یک ویژگی بیولوژیکی منحصربفرد است.
به گزارش ایرنا از ساینس، این یافته بیانگر این موضوع است که در طبیعت یک دستورالعمل ژنتیکی وجود دارد که می تواند اندام های آسیب دیده را ترمیم کند و می تواند بین حیوانات مختلف و انسان منتقل شود. محققان بر این باورند نتیجه این مطالعه در ترکیب با سلول های بنیادی، گامی موثر در افزایش قابلیت رشد و ترمیم اندام های مختلف در انسان است. نتایج این تحقیقات در نشریه PLOS ONE منتشر شده است.
کشف دستورالعمل ژنتیکی برای ترمیم اندام ازدست رفته انسان
