به گزارش دانشگاه علوم پزشکی تهران، در اغلب موارد علت آنسفالیت، عفونت های ویروسی هستند؛ ویروس های عامل بیماری آنسفالیت از حیوانات، حشرات یا انسان به انسان منتقل می شوند.
** علائم آنسفالیت
علائم بیماری آنسفالیت متفاوت است و به محل التهاب در مغز بستگی دارد اما در بیشتر موارد بیماری با تب، سردرد و خواب آلودگی شروع می شود. ممکن است چند روز قبل از این علائم، بیمار نشانه های سرماخوردگی مانند آبریزش بینی، سرفه و احساس ضعف داشته باشد.
تهوع، استفراغ، بثورات پوستی، اسهال، درد گردن، کمر و پاها نیز ممکن است وجود داشته باشد. با پیشرفت بیماری، علائم شدیدتر مانند تشنج، فلج اندام ها و تغییرات رفتاری ظاهر می شوند.
** راه های تشخیص آنسفالیت
پزشک معمولاً از روی شرح حال و معاینه کودک به وجود آنسفالیت شک می کند؛ محل زندگی و شرح حال، مسافرت اخیر بیمار و سابقه تماس با حیوانات یا نیش پشه می تواند در رسیدن به تشخیص کمک کننده باشد.
مهمترین آزمایش تشخیصی، بررسی مایع مغزی نخاعی است. آزمایش تشخیصی دیگر نوار مغز است که در مراحل بسیار ابتدایی می تواند امواج غیرطبیعی وقوع بیماری را نشان دهد. انجام سیتی اسکن و ام آر آی مغز نیز به تشخیص کمک می کند.
** درمان آنسفالیت
در بیشتر موارد آنسفالیت های ویروسی خودبه خود برطرف می شوند و درمان ضدویروسی اختصاصی ندارند. با این وجود، امروزه برای تعدادی از عفونت های ویروسی مغز، داروی اختصاصی ضدویروسی در دسترس است.
پیش آگهی و عاقبت بیماری، به طبیعت ویروس به ویژه تب خال، سن کودک، وسعت و انتشار ضایعات، شروع هرچه زودتر درمان ضدویروسی اختصاصی از جمله آسیکلوویر وریدی در هرپس (تب خال) و زود شروع کردن درمان بستگی دارد.
پس از ایجاد بهبودی باید اقدامات توان بخشی را برای بیمار شروع کرد تا ضعف و فلج اندام ها به تدریج برطرف شود. از عواقب ماندگاری آنسفالیت های ویروسی عدم تعادل، صرع، ناشنوایی نسبی یا کامل و اختلالات رفتاری است.
** مادران شیرده
مادران شیردهی که دارای ضایعات تبخالی به ویژه در ناحیه لب، دهان و دستان هستند ضمن رعایت کامل موازین بهداشتی باید قبل از شیردهی دست های خود را کاملا با آب و صابون بشویند و هنگام شیردهی از ماسک و دستکش استفاده و از بوسیدن نوزاد خودداری کنند.
مادران دارای ضایعات تبخال از تماس مستقیم این ضایعه با پوست کودک به شدت پرهیز کنند و نباید نوزاد از سینه ای که دارای زخم تبخالی است، تغذیه کند.
به طور کلی؛
– کودکان مبتلا باید تا مدت ها پس از بهبودی تحت پیگیری پزشکی باشند.
– برای پیشگیری از بیماری، انجام واکسیناسیون موثر است اما در بقیه موارد واکسن موثری موجود نیست.
– رعایت اصول بهداشت فردی، کنترل حشرات ناقل و از بین بردن مناطق تخم ریزی پشه ها می تواند تا حدودی در موارد آنسفالیت های منتقله از راه حشرات موثر باشد.