دکترعاطفه عابدینی فوق تخصص ریه روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا در باره بیماری سارکوئیدوز گفت: این بیماری دربسیاری ازموارد ریه را گرفتار می کند اما می تواند پوست، چشم، بینی، عضلات قلب، کبد، طحال، روده، کلیه، اعصاب، غدد لنفاوی، مفاصل و مغز را نیز درگیر کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح داد:اساس بیماری سارکوئیدوز ایجاد (گرانولوم) یا همان گره سازی در نقاط مختلف بدن از جمله ریه، پوست و کلیه است که سبب اختلال در عملکرد عضو می شود.
وی ادامه داد:این بیماری بیشتر در ریه ها بروز می کند و منجر به سرفه، تنگی نفس و درد قفسه سینه است و می تواند به شکل حملات قلبی بروز کند.
عابدینی اضافه کرد:روی پوست نیز به صورت خال، جوش غیرطبیعی یا به صورت تورم در جای زخم قبلی دیده می شود یا اینکه این گره ها در داخل کلیه ها تشکیل می شود و باعث دفع پروتئین از کلیه شده و باعث نارسایی کلیه می شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه بیماری سارکوئیدوز در شمال کشور نسبت به سایر نقاط کشور از شیوع بالاتری برخوردار است گفت:استان گیلان و مازندران از مناطقی هستند است که این بیماری شیوع بیشتری دارد.
وی بیان کرد:براساس تحقیقات انجام شده در کشور در سال 1392 توانسته ایم ژنتیک اصلی این بیماری در ایران و افراد مستعد را کشف و گزارش جهانی آن را نیز چاپ کنیم .
**ابتلای زنان بیش از مردان به سارکوئیدوز
عابدینی با بیان این که میزان ابتلا به این بیماری درزنان کمی بیشتر از مردان است، ادامه داد:آمار دقیقی از مبتلایان به این بیماری در کشور وجود ندارد اما تخمین زده می شود که حدود 100 هزار نفر در ایران از این بیماری رنج می برند.
فوق تخصص ریه در باره سن ابتلا به این بیماری گفت:سارکوئیدوز در سراسرجهان می تواند هر سن، جنس یا نژادی را درگیر کند اما در افراد بین 20 تا 40 سال بیشتر دیده می شود و کودکان به ندرت به این بیماری مبتلا می شوند.
**علل اصلی سارکوئیدوز
عابدینی در باره علل ابتلا به سارکوئیدوز گفت: تاکنون علل و عوامل اصلی ابتلا به این بیماری هنوز مشخص نشده است اما محققان بر این باورند که علت این بیماری ژنتیک است و می تواند عوامل محیطی در بروز سارکوئیدوز دخیل باشد.
وی اظهار کرد: برخی عوامل محیطی مانند مواد شیمیایی غیرعفونی در محیط، شامل برلیوم، آلومینیوم، می توانند منجر به بیماری ریوی با ویژگی های مشابه با سارکوئیدوز شوند.
به گفته وی، در حال حاضر تحقیقات گسترده ای در این زمینه در حال انجام است و تاکنون علت دقیق این بیماری در جهان به درستی مشخص نشده است.
به گفته وی، این بیماری سرطان نیست و طول عمر طبیعی بیمار را کاهش نمی دهد مگر اینکه به صورت شدید فرد را درگیر کند.
**نشانه ها و محل درگیری سارکوئیدوز
مسوول درمانگاه سارکوئیدوز بیمارستان مسیح دانشوری با بیان این که این بیماری به اشکال متفاوتی ظاهر می شود، گفت: این بیماری در بسیاری از موارد ریه را گرفتار می کند اما می تواند پوست، چشم ها، بینی، عضلات قلب، کبد، طحال، روده، کلیه، اعصاب، غدد لنفاوی، مفاصل و مغز را نیز درگیر کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح داد: این بیماری بیشتر در ریه ها بروز می کند و منجر به سرفه، تنگی نفس و درد قفسه سینه است و می تواند به شکل حملات قلبی بروز کند.
وی اظهار کرد: بیماران مبتلا ممکن است علائم مانند خستگی، ضعف، تب و کاهش وزن را تجربه کنند و در نیمی از بیماران این علائم قبل از بروز سایر علائم ایجاد می شود و موجب اشتباه با بیماری های عفونی مزمن مانند سل شود .
مسوول درمانگاه سارکوئیدوز بیمارستان مسیح دانشوری گفت: تظاهرات بالینی سارکوئیدوز متفاوت است و بستگی به مدت زمان بیماری، همچنین وسعت ارگان های درگیر شده دارد. همچنین این بیماری می تواند علائم خفیفی داشته باشد و خود به خود برطرف شود.
وی با بیان این که سارکوئیدوز می تواند پوست را هم درگیر کند، گفت:ضایعات پوستی در شکل های مختلف می تواند در صورت، گردن، بازوها، ران ها یا تنه ایجاد شود. این ضایعات می تواند روی پوست به صورت تورم در جای زحم قبلی یا محل تاتو (لب و ابرو درزنان) خود را نشان دهد .
فوق تخصص ریه با اشاره به درگیری چشم ها دراین بیماری بیان کرد: درگیری چشم ها می تواند باعث التهاب در ساختارهای مختلف چشم، شامل عنبیه، شبکیه یا قرنیه شود.
وی با بیان اینکه درگیری کلیوی دراین بیماری نیز خود می تواند عوارض و مشکلاتی را برای بیماران فراهم کند گفت : بروز این بیماری در کلیه ها می تواند منجر به اختلال در متابولیسم کلسیم شود که اگر درمان نشود به ندرت ممکن است باعث نارسایی کلیه شود.
عابدینی ادامه داد:همچنین گره هایی ( ندول هایی ) ممکن است در قلب ایجاد شوند که این امر می تواند منجر به اختلال در سیستم هدایت الکتریکی و در نتیجه بروز ریتم غیرطبیعی در قلب و حتی مرگ شود.
وی گفت:درگیری سیستم عصبی در مبتلایان به سارکوئیدوز می تواند اولین نشانه بیماری باشد. سارکوئیدوز همچنین ممکن است با درگیر کردن اعصاب بازو یا ساق باعث ضعف عضلانی ، بی حسی ، گزگز و درد در اندام ها شود. درد ، قرمزی و تورم مچ پا ها همراه تب از موارد بروز حاد بیماری است.
عابدینی افزود: 10 تا 15 درصد افراد مبتلا دچار درگیری عضلانی اسکلتی می شوند که منجر به درد و تورم مفاصل، تغییر در ساختمان استخوان یا درد و ناراحتی عضلانی می شود.
** درمان سارکوئیدوز
فوق تخصص ریه با بیان اینکه به دلیل ناشناخته بودن سارکوئیدوز ، درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد گفت :این بیماران داروهای تنطیم کننده سیستم ایمنی باید مصرف کنند و درمان فعلی روی بهبود علائم، مهار التهاب ، کاهش شدت گرانولوم ها و پیشگیری از بروز فیبروز ریه است .
وی اضافه کرد :اگر بیماری پیشرفته تر باشد از داروهایی به نام کورتیکواستروئیدها استفاده خواهد شد استفاده از استروئیدها (کورتون) در درمان سارکوئیدوز بسیار موفقیت آمیز است و اثر بخشی خوبی دارند.
عابدینی افزود: حدود 70 تا 90 درصد بیماری سارکوئیدوز خود به خود بهبود می یابد و پیشرفت نمی کند و حدود 10 تا 30 درصد بیماری ممکن است پیشرفت کند مزمن شود و ارگانهای زیادی را مبتلا کند، اما در کل میزان مرگ و میر ناشی از سارکوئیدوز کمتر از 5 درصد است.
وی توصیه کرد: بیماران مبتلا به سارکوئیدور به طور مرتب و منظم باید چکاپ دوره ای شوند
**ضرورت قرار گرفتن درلیست بیماری خاص
مسئول درمانگاه وی‍ژه سارکوئیدوز در بیمارستان مسیح دانشوری خواستار قرار گرفتن این بیماری در لیست بیماری خاص شد و گفت : تاکنون تلاش شده است که این بیماری در لیست بیماری های خاص قرار گیرداما تا کنون اقدامی از سوی وزارت بهداشت ،درمان و آموزش صورت نگرفته است .