ساختمان های ناامن تهدیدی برای تهران

هم اکنون ایران جزو 10 کشور لرزه خیز جهان محسوب می شود. در این میان پایتخت ایران نیز روی چند گسل بزرگ قرار گرفته که هر گونه فاجعه زیستی در آن می تواند کل کشور را تحت تاثیر قرار دهد.

به گزارش سیناپرس، کمتر منطقه و ناحیه ای در ایران یافت می شود که از خطر زمین لرزه و فرونشست مصون باشد اما کلانشهر تهران از شرایط استثنایی برخوردار است، زیرا ساختارهای سیاسی و اقتصادی حکومت در آن واقع شده و وقوع هرگونه فاجعه زیستی می تواند کل کشور را تحت شعاع قرار دهد.

در حال حاضر پایتخت ایران با جمعیتی حدود 13 میلیون نفر روی چند گسل بزرگ قرار گرفته است که احتمال وقوق زلزله در آن دور از ذهن نیست؛ براساس مطالعات استادان پژوهشگاه زلزله‌ شناسی احتمال وقوع زلزله ای شدید در تهران طی یک دهه آینده وجود دارد.

ساختمان هایی که در مناطق ناامن ساخته شده اند

مهدی زارع، رئیس مرکز پیش ‌بینی زلزله و استاد پژوهشگاه زلزله ‌شناسی در این خصوص اظهار داشت: اکنون مناطق ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۷، ۱۹ و ۱۳ پر تراکم ترین مناطق پایتخت هستند. بافت های فرسوده این مناطق نیز بیشتر از سایر نقاط است. برمبنای آسیب پذیری و جمعیت، مناطق جنوب و جنوب غرب تهران پررسیک‌ و مناطق ۱۰، ۱۷، ۱۶ و ۲۰ نیز به دلیل بافت فرسوده و جمعیت بالا از موقعیت حساسی برخوردارند. منطقه 22 نیز در پای دامنه دو گسل شمال تهران و پردیسان واقع شده است؛ گسل پردیسان از پای دامنه چیتگر عبور می کند. متاسفانه آپارتمان سازی روز به روز در این منطقه در حال افزایش است.

استاد پژوهشگاه زلزله‌ شناسی افزود: در حال حاضر شهر تهران روی چند گسل مهم مانند نیاوران، مشا و تلویزیون( گسلی که ساختمان شبکه دو روی آن قرار دارد) قرار دارد که متاسفانه طی سال های گذشته روی این گسل ها ساختمان سازی انجام شده است. به عنوان مثال گسل 15 کیلومتری نیاوران از یکسو به کاشانک و از سوی دیگر به میدان شهید شهریاری و ولنجک می ‌رسد و در نهایت به بزرگراه یادگار امام ختم می ‌شود. طی چند دهه اخیر ساختمان ‌سازی روی پهنه این گسل افزایش یافته است.

وی اظهارداشت: جدا از مساله ساخت و سازهای غیر اصولی، برخی از مناطق مانند شهریار و ملارد با مساله فرونشست زمین مواجه هستند. سال گذشته در شهریار و اندیشه سطح زمین نسبت به ۵۰ سال پیش حدودا اندازه یک ساختمان ۴ طبقه فرونشست کرده است. این مناطق خطرناک ‌ترین مناطق برای زمین‌ لرزه هستند.

مناطقی که در خطر فرونشست زمین قرار دارند

فرونشست دشت های پایتخت نیز از دیگر بحران هایی هستند که زیرساخت های شهر تهران را تهدید می کنند و در صورت وقوع زلزله می توانند آسیب زیادی بینند.

طبق بررسی های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، هم اکنون حدود ۸ میلیون واحد مسکونی و ۲۴ میلیون نفر در کشور در معرض خطرات و آسیب‌های فرونشست قرار دارند. در این میان فرونشست در تهران می تواند به طور مستقیم زندگی 2 میلیون و 300 هزار نفر را تحت تاثیر قرار دهد.

طبق این پژوهش، فرودگاه امام خمینی(ره)، مهرآباد و خطوط انتقال انرژی در بخش جنوب‌غرب و خطوط قطار شهری و مترو از مهم‌ترین زیرساخت‌هایی که در تهران در معرض خطر فرونشست قرار دارند.

حلیا سادات حسینی، سرپرست اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در این خصوص گفت:”خشکسالی” ،”برداشت بی‌ رویه آب از چاه‌ های غیرمجاز”، “خشکاندن چاه‌ ها” و ” تامین آب آشامیدنی” باعث فرونشست دشت های ورامین، تهران، کرج و شهریار شده است. اکنون طبق داده ‌های کارشناسان، دشت ورامین (با پهنای 700 کیلومتر مربع) به دلیل نابودی آبخوان ها دچار فرونشست شده است از اینرو با توجه به نزدیکی راه آهن تهران-مشهد به این گستره، سازه‌ های پیونددار با راه آهن در معرض خطر قرار دارند.

وی افزود: همچنین طبق بررسی‌ ها مناطق ۱۹،۱۸،۱۷،۱۶ و ۲۰ تهران و شهرهای اسلامشهر، شهریار، چهاردانگه، نسیم شهر، صباشهر و کهریزک نیز تحت تاثیر فرونشست دشت تهران قرار دارند.

ساختمان هایی که باید مورد ارزیابی قرار بگیرند

وقوع زلزله و فرونشست بافت های فرسوده و ناایمن پایتخت، بسیاری از کارشناسان و مسوولان این حوزه را نگران کرده و بر ضرورت مقاوم سازی ساختمان های کلانشهر تهران تاکید کرده اند.

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران در این خصوص معتقد است که باید مقام سازی ساختمان ها در برابر زلزله مورد توجه قرار گیرد چراکه وقوع زلزله مهیب در تهران می تواند تبدیل به فاجعه قرن شود.

مهدی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران نیز در این خصوص گفت: تهران فی نفسه زلزله خیز است. رفتار تاریخی گسل‌ ها و مطالعات زمین شناسی نشان می ‌دهد که احتمال زمین لرزه با بزرگی ۷ ریشتر و بالاتر در تهران وجود دارد.

وی افزود: هرچند با وقوع زمین لرزه ۵.۲ ریشتری انتظار تخریب وسیع نداریم اما با افزایش میزان بزرگی زمین لرزه احتمال تخریب بافت ‌های فرسوده و ناایمن زیاد است از اینرو باید به سمت پیشگیری و اثرات ناشی از زمین لرزه پیش رویم به همین منظور کار ارزیابی ایمنی از ساختمان‌ های بلند مرتبه و مهم را آغاز کرده‌ ایم؛ حدود ۱۶ هزار ساختمان طی تفاهم نامه ای این سازمان با ۹ دستگاه دیگر مورد ارزیابی قرار می گیرند.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.