عدم وجود یکپارچگی در مدیریت شهر تهران آفت است

به نظر می رسد اگر بخواهیم از این منظر به یک شهر نگاه کنیم، می توانیم بگوییم تهران به طور کامل در زمره اینگونه شهرها نیست اما با برنامه ریزی و به درستی در این مسیر حرکت می کند.

تهران نه شهری پیاده مدار است و نه سواره محور

دکتر محمدرضا فرزاد بهتاش در گفتگو با خبرنگار سیناپرس در این رابطه گفت: دو دسته شهر را به طور کلی می توان مد نظر قرار داد. دسته اول شهرهای برگزیده اروپایی هستند که شهرهای پیاده مدار محسوب می شوند بطوریکه در کنار حمل و نقل عمومی با کیفیت و دارای دسترسی های ایده آل، شهر بهترین کیفیت و کاربری را به عابرین پیاده ارائه می دهد.

وی در توضیح دسته دوم شهرهای جهان گفت: کلانشهرهای بزرگی هستند که برای سواره ها طراحی شده اند. به این معنی که فردی که دارای وسایل نقلیه شخصی است از بهترین  خدمات شهری از جمله پارکینگ، معابر و بزرگراه های مناسب و… برخوردار است.

دکتر فرزادبهتاش در ادامه افزود: با این توضیحات وقتی به تهران و شهرهای بزرگ کشور که نگاه می کنیم، می بینیم شهرهایی هستند که هم پیاده و هم سواره در آن در مضیقه هستند. به عبارت دیگر تهران نه شهری پیاده مدار است و نه سواره محور.

این کارشناس شهرسازی تصریح کرد: در تهران خیابان ها به پارکینگ تبدیل شده اند و ترافیک بسیار زیاد در این شهر و بسیاری موارد دیگر موجب آشفتگی شهر تهران شده اند. علاوه بر این در زمینه مدیریت بحران و امدادرسانی هم مشکلاتی وجود دارد که برخی از این مشکلات به بافت های فرسوده بازمی گردد. بخش های جنوبی تهران که دارای بافت های فرسوده و معابر تنگ و باریک هستند و در این مناطق به دلیل نامناسب بودن معابر نه آمبولانس می تواند از آنجا عبور کند و نه سیستم های امدادی می توانند وارد کوچه ها شوند. از این رو، برای ارتقای کیفیت بر این اساس باید سراغ ایده هایی چون نوسازی، بهسازی، توانمندسازی و … رفت.

فرزادبهتاش تصریح کرد: حال اگر نگاهی به بالای شهر تهران بیندازیم، می بینیم در مناطقی مانند منطقه یک و سه هم که در ابتدا غالباً روستا بوده اند و بافت ارگانیک دارند و در ادامه تبدیل به باغشهر شده اند و اکنون به دلیل اقبال کاذب پیش آمده تمامی خانه باغها در حال تبدیل به برجهای بلند مرتبه هستند و مناطق گران قیمت تهران را تشکیل می دهند. در مقابل این مناطق هم با معضل معابر نامناسب با همان طرح ارگانیک روستا شهری مواجهند که به هیچ وجه پاسخگوی سطح خدماتی بوجود آمده نیستند.

وی ادامه داد: در بخشهایی از شهر تهران مانند منطقه دو که طراحی شده هستند، فکرهای خوبی برای معابر شده است. معابر فضای کافی دارند، اتصالات و دسترسی های مناسب به بزرگراه ها برای این مناطق در نظر گرفته شده است. اما از منظر زیبایی شناختی و تعلق خاطر، حس محله ای مناسب را به شهروندی که در این مناطق تردد یا زندگی می کند، نمی دهند. تمامی تقاطع ها شبیه به هم طراحی شده اند. در این مناطق هیچ نشانه ای به عنوان معرف این قسمت از شهر و نیز خوانایی شهری وجود ندارد. ضمن اینکه ترافیک، تصادفات وچراغ قرمزهای ممتد، از دیگر مسائل این مناطق هستند که از کیفیت زندگی می کاهند.

شهردار تهران متولی اداره تمام امور شهر تهران از جمله آب، گاز، برق و مخابرات و … نیست و این عدم وجود یکپارچگی در مدیریت شهر تهران آفت بزرگی است که باید فکری برای آن کرد که این موضوع و نقصان اتفاقا در مبحث مدیریت بحران به طور کامل خود را نشان می دهد.

نمی توانیم به بافت اصلی فضای شهری دست بزنیم

فرزادبهتاش با اشاره به وضعیت معابر در بافت های جدید شهری گفت: نمی توان انتظار داشت استانداردهای روز در معابر روستاشهری شمال تهران نهادینه شود. چراکه ما دیگر نمی توانیم به بافت اصلی فضای شهری دست بزنیم. در محله های شهر تهران معابر و کوچه ها موجود هستند. تنها کاری که در شهرسازی انجام می دهیم این است که براساس طرح تفصیلی مصوب برنامه ریزی و اقدام کرده و بیشتر از ظرفیت شهر در هر بخش بار به آن تحمیل نمی کنیم.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بر این اساس محدودیت هایی برای ساخت و سازها در نظر می گیرند و به عنوان مثال در برخی کوچه ها چهار طبقه بیشتر اجازه ساخت نمی دهند. بنابراین، برخی استانداردها از طریق طرح تفصیلی ارائه می شود حال اینکه چقدر الزام وجود داشته باشد که این طرح ها را راعایت کنند و در قالب ماده و تبصره هایی تغییراتی ندهند بحث دیگری است.

این کارشناس شهرسازی با اشاره به اینکه این احتمال وجود دارد که حوادث و سوانح طبیعی متعددی در شهر تهران به دلیل ویژگی های طبیعی که در بستر خود دارد اتفاق بیفتد اظهار کرد: از این رو در این شهر مشکلات عدیده ای وجود دارد. براساس مطالعات آماری که البته مبنای علمی ندارد، در حال حاضر مدتی هم از وقت زلزله تهران گذشته است یعنی ما در محدوده قرمز زمانی قرار داریم.

وی تاکید کرد: بارهای اضافی که در شهر تهران بر روی گسل هایی که در این شهر وجود دارد افزوده شده خود منجر به بروز سوانح انسان ساز می شود. بنابراین وقوع حادثه و به ویژه زلزله در تهران بسیار محتمل است. این لطف خداست که زمان وقوع آن عقب می افتد تا ما بتوانیم کارهایی در این زمینه انجام دهیم.

فرزادبهتاش بیان کرد: در این راستا باید دو کار انجام داد. یکی طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران باید تدوین و مصوب شود. مورد دیگر اینکه آسیبی که شهر تهران با آن مواجه است مساله نداشتن مدیریت یکپارچه شهری است. به این معنا که شهردار تهران متولی اداره تمام امور شهر تهران از جمله آب، گاز، برق و مخابرات و … نیست و این عدم وجود یکپارچگی در مدیریت شهر تهران آفت بزرگی است که باید فکری برای آن کرد که این موضوع و نقصان اتفاقا در مبحث مدیریت بحران به طور کامل خود را نشان می دهد.

 

گفتگو: هانیه حقیقی

No tags for this post.